Sociaal milieu

Het sociaal milieu waaruit kinderen afkomstig zijn, heeft onmiskenbaar invloed op hun opvoeding, hun schoolprestaties en hun maatschappelijke loopbaan. Dat wil niet zeggen dat het sociaal milieu bepalend is voor iemands levensloop. Maar van een positieve of negatieve invloed is er zeker sprake.

Dat gegeven heeft het ministerie van onderwijs er in het verleden toe gebracht een achterstandsbeleid te ontwikkelen. Een basisschool met veel leerlingen die in een achterstandspositie zouden verkeren, krijgt extra geld beschikbaar. De klassen kunnen dan kleiner worden, waardoor de leerkrachten meer tijd beschikbaar hebben voor leerlingen die vanwege hun sociale herkomst ook extra aandacht behoeven.

Tot dusver werden alle kinderen uit etnische minderheden geacht in een dergelijke achterstandssituatie te verkeren. Daar wordt straks verandering in gebracht. Onder leiding van oud-minister Van Kemenade heeft een werkgroep zich over deze zaak gebogen en staatssecretaris Wallage heeft het resultaat van die bezinning op de meeste punten overgenomen.

Het is de bedoeling het beschikbare geld voortaan aan minder leerlingen ten goede te laten komen. Daarbij wordt de schoolopleiding van beide ouders het centrale criterium. Op die manier komen ook Nederlandse kinderen met laag opgeleide ouders eerder in aanmerking voor extra begeleiding.

Uiteraard blijft het een grove aanpak. Het ene gezin is het andere niet. Dat geldt voor Nederlandse gezinnen, maar ook voor Turkse. Wanneer ouders die zelf weinig school gegaan hebben (omdat de maatschappelijke omstandigheden vroeger nu eenmaal anders waren) maar dat achteraf betreuren, nu hun kinderen het belang van een goede schoolopleiding voorhouden en hen daarbij aanmoedigen door te zetten, heeft dat in de meeste gevallen een positieve uitwerking.

Maar het komt ook voor dat ouders hun negatieve ervaringen met het schoolgaan overbrengen op hun kinderen. Daardoor ontstaat in het gezin (als er al van een normaal gezinsverband sprake is) een klimaat dat niet bevorderlijk is voor goede schoolprestaties.

In lagere sociale milieus overheerst ook vaak een korte-termijndenken. Een voortgezette schoolopleiding draagt daarentegen het karakter van een investering in de toekomst. Er is ook doorzettingsvermogen vereist om het gestelde doel te halen. Terwijl anderen over meer geld en vrije tijd beschikken, moeten studerende jongeren een studie volhouden waarvan nu ook niet elk onderdeel even interessant is.

Staatssecretaris Wallage wil ook extra geld uittrekken voor het bestrijden van taalachterstanden op school. Een gebrekkige beheersing van het Nederlands wreekt zich ook bij andere vakken. Vrijwel overal is immers taal bij nodig.

Overigens doet zich het probleem van de geringe taalvaardigheid, en met name leesvaardigheid, ook voor bij kinderen uit Nederlandse gezinnen. De grote invloed van de televisie op de vrijetijdsbesteding is hier mede debet aan. Tv-kijken heeft voor veel kinderen de vroeger zo belangrijke plaats van het lezen verdrongen.

Dat is, naast alle bezwaren tegen de inhoud van veel tv-programma's, een belangrijk nadeel voor de ontplooiing van de aankomende generatie. Daarentegen bevordert een positieve instelling ten opzichte van het lezen (van boeken) onmiskenbaar hun prestaties in het onderwijs.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen