Een theoratische oproep

SGP-fractievoorzitter Van der Vlies etaleerde gisteren voluit het theocratische karakter van zijn partij. Tijdens het overleg over de varkenspest confronteerde hij minister Van Aartsen van landbouw met de vraag over het uitschrijven van een bededag.

Van der Vlies bedoelde niet te zeggen dat de overheid een bededag zou moeten uitschrijven. Dat gebeurde wel in vroeger jaren, toen zowel overheid als onderdanen zich In meerderheid bekenden christelijk te zijn. Van overheidswege werd de laatste bededag uitgeschreven in 1847. Toen verordende koning Willem II dat er een bededag zou worden gehouden vanwege droogte en dreigende hongersnood.

De koning schreef in het najaar van datzelfde jaar een dankdag uit, omdat er regen was gevallen en de boeren hun oogst hadden kunnen binnenhalen. Opvallend detail hierbij is dat de liberaal J. R. Thorbecke in dat jaar voorzitter was van de ministerraad.

Onder koning Willem III schreef de Kroon of de overheid geen bededagen meer uit Wel vroeg de toenmalige minister-president Van Hall in 1861 aan het Nederlandse volk en de kerken om de nood van de getroffenen als gevolg van de overstromingen in de Bommeler- en Tielerwaard in de zondagse erediensten aan God voor te leggen. In 1866 was er een soortgelijke oproep toen pest en cholera mens en beest bedreigden.

De laatste keer dat de regering de kerken vroeg voorbede te doen was in 1939, in verband met de „nood der tijden” (het oorlogsgevaar). Het is met name de onder koning Willem III ingevoerde procedure die Van der Vlies gisteren aan de landbouwminister voorhield. Het is ook niet niks wat zich in ons land afspeelt Miljoenen varkens moetenworden afgemaakt of zijn al afgemaakt als gevolg van de heersende ziekte.

Het is overigens opvallend dat de oproep van een politicus moet komen en dat niet al eerder soortgelijke oproepen vanuit de kerken hebben geklonken. Dat zegt wel wat over de mate, waarin de kerken in de breedte van de Nederlandse samenleving staan en waarin ze zich maatschappelijk betrokken weten. Het lijkt er soms op dat de orthodox- protestantse kerken en kerkverbanden zich hebben teruggetrokken in het geestelijk isolement, binnen de eigen kerkmuren.

Andere (delen van) kerken zijn daarentegen zo maatschappijbetrokken en horizontalistisch, dat ze nauwelijks nog Gods hand in de samenleving waarnemen. Belde vormen van distantie (isolationisme en horizontalisme) zeggen veel ever het geestelijk gehalte van de Nederlandse bevolking. Er is geen ofte weinig oog voor nationale nood. Maar dan is er tegelijk ook geen ofte weinig oog voor de nationale schuld.

Trouwens, wordt de varkenspest wel als „nood” ervaren? Dankzij royale steun van de Europese Unie krijgen de varkensboeren een forse vergoeding voor hun vernietigde varkens. Overigens zullen de boeren, die hun varkensstapel moesten laten vernietigen, in de nabije toekomst ongetwijfeld wel meteen inkomensderving te maken krijgen.

De oproep van Van der Vlies is moedig en voluit in de lijn van de principes van zijn partij. Zijn verzoek is niet alleen een signaal voor minister Van Aartsen en het kabinet, maar ook voor de staatkundig gereformeerde achterban. Voor een groot deel van het kabinet zal Van der Vlies orakeltaal hebben gesproken. Maar heeft „zijn” achterban” hem echt begrepen?

Weten die SGP’ers van nationale nood en daaraan voorafgaande nationale schuld? Zij kennen vermoedelijk allemaal het gebed van Daniël. Dat gebed wordt ook nogal eens aangehaald. De wij-vorm die Daniël gebruikte voor schulderkenning en de bede om schuldvergeving, wordt als ”model” graag voorgehouden. Zouden we niet eens moeten beginnen dat model te praktiseren?

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen