Paasfeest in de Griekse hoofdstad

„Met Pasen gaat de hele Griekse bevolking naar de kerk. Mensen denken er niet aan om een keer over te slaan. Daar is het orthodoxe Pasen veel te bijzonder voor”, vertelt Angelos-Avgoustidus, die naar de Grieks- Orthodoxe Kerk gaat.

In Griekenland is bijna iedereen volgens traditie orthodox. Er zijn slechts een handjevol protestantse kerken die behoren tot de Grieks-Evangelische Kerk. Midden in Athene staat er een. Het is een sober ingerichte gebouw, waar een naam als die van prof. H. Bavinck niet onbekend is. Twee keer op een zondag wonen ongeveer 450 bezoekers de protestantse diensten bij.

Epitafios

„In de week voor Pasen imiteert onze kerk Jezus’ lijden”, vertelt Chatzifotis, een woordvoerder van de Grieks-Orthodoxe Kerk. „We beginnen op donderdagavond met het lezen van de evangeliën en gedenken de kruisiging van Jezus. Daarna wordt de Epitafios, een tapijt met het graf van Jezus, met bloemen versierd. Op Goede Vrijdag wordt deze Epitafios in optocht door de stad gedragen. Zaterdagnacht viert de kerk vervolgens de opstanding van Jezus. Met honderden mensen staan we buiten en iedereen heeft een witte kaars vast”, vertelt Chatzifotis.

„Precies om twaalf uur wordt de opstanding van Jezus afgekondigd. De priester steekt alle kaarsen aan en op hetzelfde moment wordt er vuurwerk of dynamiet afgestoken. Daarna volgt er nog een heel lange bijzondere dienst”.

Na al deze rituelen is het Paasfeest begonnen. Daarmee is een einde gekomen aan de vastenperiode, die veertig dagen heeft geduurd. Een goede maaltijd, en gezelligheid zijn voor vele Grieken ingrediënten van Pasen.

Identiteit

Angelos Avgoustidus gaat met Pasen naar de Grieks-Orthodoxe Kerk, omdat dit deel uitmaakt van de Griekse cultuur. „Ondanks lange bezetting door Turken en Italianen is de identiteit van de Griekse orthodoxie bewaard gebleven. Mensen geloven niet meer in God of in de religie, maar zoeken houvast bij de wortels van de orthodoxie. Als Griekenland denkt dat ze bij West-Europa hoort, wordt het land uitgelachen en ook bij de Balkanlanden horen we niet”, zegt Avgoustidus. „Griekenland voelt zich vaak bedreigd en ontleent zijn zekerheid aan de Grieks-Orthodoxe Kerk. Dankzij de kerk bestaat er nog een groot deel van de Griekse cultuur”.

De uiterlijke vormen rondom de viering van het Griekse Pasen spreken Avgoustidus niet aan: „Het is voor mij niet meer dan folklore. De rituelen en processies drukken net als iconen een kunstgevoel uit, maar het zegt mij geestelijk niets”.

Protestants Pasen

Volgens A. Koulouris, ouderling van de Grieks-Evangelische Kerk in Athene, zijn de meeste Grieken seculier: „Ze noemen zichzelf christen, maar ze hebben vaak totaal geen band met de kerk. Als ze met Pasen naar de kerk gaan en enkele dagen vasten, denken ze gered te zijn. Het gaat ze niet om het lijden van Jezus Christus, maar om de traditie, om gezelligheid of ze doen het uit waardering voor de kerk. Ook als ze regelmatig naar de Grieks-Orthodoxe Kerk gaan, zijn ze niet van het begin tot het einde aanwezig. Ze komen vijf minuten later en gaan na een kwartier weer weg. Dat vinden ze genoeg”.

Orthodoxe rituelen zijn in de kerk van Koulouris niet te vinden. „De week voor Pasen hebben wij net zoals de Grieks-Orthodoxe Kerk diensten en zangavonden die onze gedachten bij het lijden van Christus bepalen. Ceremonies en andere plechtigheden zoals het vasten, het aansteken van kaarsen en het grote feestgebeuren van dansen op zondag laten wij achterwege”.

„De dienst op eerste paasdag verschilt niet met onze andere diensten. Natuurlijk staat de opstanding van Christus centraal, maar verder is het een gewone dienst met gebed, gezang, bijbellezing en uitleg van de Bijbel”, vertelt Koulouris. Pasen is voor de protestantse kerk net zo goed een belangrijk moment, alleen zoekt ze de betekenis niet in de rituelen die de Grieks-Orthodoxe Kerk gebruikt. Koulouris: „De diepgang van Pasen is in Gods Woord te vinden en als het goed is in ons hart”.

Andere datum

Griekenland viert een maand na Nederland Pasen. Het tijdsverschil met Pasen in westerse en oosterse landen komt door de kalenderrekening van de Orthodoxe Kerk. Koulouris: „Wij schikken ons naar deze kalender en vieren tegelijkertijd Pasen. Rond Pasen heeft de hele bevolking vakantie. Winkels en kantoren zijn gesloten en iedereen gaat naar het dorp of eiland waar ze vandaan komen. Onze kerk is al zo vaak een buitenbeentje in Griekenland”.

„De Grieks-Orthodoxe Kerk is de staatskerk en de wet geeft haar meer privileges dan de protestantse kerk. Daarom vieren we tegelijk met de Orthodoxe Kerk ons Pasen. We hebben over de datum liever geen discussie, maar benadrukken de inhoudelijke betekenis van de opstanding van Jezus Christus”.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen