Programma’s Franse partijen vrijwel identiek

De euforie over het besluit van president om de parleinentaire verkiezingen niet in maart 1998 te houden, maar negen maanden eerder, verdween snel toen de voorsprong van de regerende RPRAJDF als sneeuw voor de zon wegsmolt.

Met een ingezonden stuk in een aantal regionale kranten onder de titel ”Een verdeeld elan” probeerde Chirac een week geleden op de valreep het imago van de gaullisten op te vijzelen. Of zijn optreden zal helpen, is de vraag. De Parti Socialiste (PS), die bij de presidentsverkiezingen van 1995 nipt werd verslagen, blijkt in Frankrijk dieper wortel te hebben geschoten dan menigeen veronderstelde.

Bij de komende verkiezingen gaat het vooral om de cijfers die van belang zijn om te voldoen aan de EMU-criteria van 1 januari 1999. Frankrijk voldoet daar op dit moment niet aan. De werkloosheid bedraagt 12,8 procent van de actieve beroepsbevollang. Ook moet het begrotingstekort dit jaar van 4,2 naar 3 procent van het bruto nationaal product dalen om te voldoen aan de eisen voor de Europese Monetaire Unie (EMU).

Pogingen van de zittende regering daar verandering in aan te brengen, bleven tot dusver vruchteloos. Het kabinet- Juppé had moeten investeren om op lange termijn de werkgelegenheid te scheppen. Dat is niet gelukt, erkende de president wiens persoonlijke interventie opmerkelijk veel weghad van het advies van de conservatieve staatsman Guizot in de vorige eeuw, aan de hand van wiens bekende citaat NRC-columnist Heldring op 6 mei inging op fout of onvolledig gebruik van citaten. Guizot zei: Laat u zich voorlichten, verrijkt u, verbeter de morele en materiële toestand van Frankrijk; dat zijn de werkelijke vernieuwingen. Chiracs redactionele inmenging vooral was gericht op de verbetering van de materiële toestand van Frankrijk. Hij vindt dat die kan worden bereikt als de overheid meer investeert in het midden- en kleinbedrijf, waar juist een groot reservoir aan arbeid valt te exploiteren.

Afbraak

De socialistische voorman Lionel Jospin verwijt de regering dat zij grossiert in sociale afbraakprogramma’s en Frankrijk voorbereid op een ultra liberale omwenteling naar Angelsaksisch model. Juppé heeft daarop al water bij de wijn gedaan en bezworen dat hij er allerminst op uit is de delicate „traditionele eigenheid” van de Franse maatschappij te vernietigen.

In essentie wijkt het programma van de linkse oppositie echter niet veel af van de gaullistische doelstellingen. Ook de PS denkt 700.000 arbeidsplaatsen te realiseren via een kortere werkweek van 35 uur met behoud van salaris. Overigens is dit een oud stokpaardje van wijlen president Mitterrand dat hij na het experiment van puur socialisme (1981-1983) op stal moest zetten. Verder heeft Jospin het voornemen om privatiseringen op de lange baan de schuiven, terwijl de huidige conservatieve minister van financiën Arthuis privatisering als middel ziet om 30 tot 50 miljard frank te besparen om elders gaten te kunnen dichten.

Het Britse weekblad The Economist dat zich twee weken geleden onomwonden achter Nieuw Labour schaarde, oordeelt dat Lionel Jospin door de bank genomen te weinig de markteconomie omhelst zoals Blair dat in Engeland heeft gedaan en daarom een verkiezingszege gerust kan vergeten. Nu hadden de Franse socialisten dat ook niet zo nodig, vergoelijkt The Economist, want Frankrijk kende geen thatcheriaanse revolutie en zodoende ontbreekt voor Jospin de noodzaak om, net als Blair, de markteconomie te omhelzen.

De commentator van de Zwitserse Neue Zuürcher Zeitung meent dat Chirac wel wat kan gebruiken van Blair en veel kan winnen als hij zich voor 25 mei als een vernieuwingsgezind hervormer presenteert. Niet voor niets verzuchtte een ondernemer uit de Champagne: Ach, was Tony Blair maar een Fransman. Rond Chirac hangt, zo vindt een goeddeel van de Franse kiezers, nog te veel de reuk van het ancien régime die helemaal niets opheeft met hervormingen.

Veel Fransen zien nauwelijks verschil meer tussen links en rechts, nu beide partijen sedert lang naar het midden zijn opgeschoven. De doelen zijn hetzelfde, alleen de middelen wijken af. Volgens een opiniepeiling staat de meerderheid van de Franse bevolking achter een liberale economische politiek en verdergaande hervormingen. Diezelfde meerderheid vindt echter ook dat de president te weinig heeft gedaan om zijn verkiezingsbeloften waar te maken. De frustraties die daarover heersen, blijken duidelijk uit de dalende populariteit van Juppé. Juppé kondigde in het voorjaar van 1995 fiscale verlichtingen aan, maar verhoogde juist eind dat jaar de belastingen, hetgeen wekenlange sociale onrust veroorzaakte.

Het grootste verschil tussen links en rechts was tot dusver Europa, Twee jaar geleden toonden de Franse socialisten zich gretige Europeanen waar de afstandelijkheid van de socialisten tot ‘Maastricht’ schraal bij afstak. In het zicht van de verkiezingsdwangbuis heeft ook Jospin zijn opstelling over Europa gematigd en extra voorwaarden ingebouwd. Daardoor wordt het er voor de gewone kiezer niet gemakkelijker op.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen