Vlinderbuurt Kralingen viert feest

In juni 1991 startte de Projectorganisatie Bodemsanering Gasfabriekterrein Kralingen met de voorbereidingen voor de bodemsanering. In 1980 werd de verontreiniging ontdekt bij de funderingsaanleg van een nieuwbouwplan in de wijk. Nader onderzoek bracht aan het licht dat 90.000 van de 125.000 vierkante meter terrein van de voormalige gasfabriek Kralingen (1852-1928) zwaar verontreinigd was met onder meer BTEX, pak's, minerale olie en cyanide. Desondanks was er op deze plek een hele buurt verrezen: de Vlinderbuurt.

Na ruim elf jaar acties van bewoners en een stapel rapporten ging de sanering van start. Ruim 450.000 ton grond is er de wijk uit gekruid, 807 huishoudens moesten hun woning verlaten en bijna 3000 mensen moesten tijdelijk of definitief elders gehuisvest worden. Hetzelfde lot trof een school, een openluchttheater, een kinderdagverblijf, elf bedrijven, negen winkels, een verzorgingshuis, een speelplaats, een stroomhuisje voor het openbaarvervoerbedrijf en een schakelstation van het energiebedrijf Eneco. De buurt werd compleet ontregeld.

Hele klus

Ook de familie Van Dijk uit de Libellenstraat moest hun huis uit. "We konden tijdelijk in een eengezinswoning, een wisselwoning, in de Dagpauwoog", zegt mevrouw Van Dijk. "We hebben daar anderhalf jaar gewoond. Van overlast hebben we niet zo veel gemerkt. Natuurlijk hoor je wel het heien van damwanden en het getril wanneer ze weer uit de grond worden gehaald. Lastiger was het dat je steeds weer op een andere manier de buurt in of uit moest. Dat was soms zoeken. Wat wel is tegengevallen, is dat we twee keer moesten verhuizen."

Projectmanager E. Scholten is niet ontevreden, hoewel hij het geheel als een hele klus aanmerkt. "Het was een bovenmate enerverend project", zegt hij. "En de contacten die we met 3000 mensen hebben gehad, hebben tot geen enkele rechtszaak geleid." Scholten noemt dat een unicum in de wereld van de bodemsanering. "Tijdens het project is er niemand door stress gesneuveld. Ook dat is uniek. Misschien komt dat wel doordat ik helemaal geen verstand heb van bodemsanering", zegt hij. Tevreden kijkt de projectmanager terug op een klus waaraan hij negen jaar heeft gewerkt en die door velen voor onmogelijk werd gehouden. "Het was een technisch hoogstandje, maar om op sociaal vlak te 'saneren' in zo'n druk woongebied, is op zich ook een hoogstandje", aldus Scholten.

Niettemin heeft de wijk vijf jaar lang op haar grondvesten getrild. Damwandplanken werden de grond in getrild en er weer uit getrokken, graafmachines bromden non stop en vrachtauto's denderden over golfplaten. Omwonenden hadden last van stank. De verontreinigde grond rook naar mottenballen, rotte eieren en veen. Er werd gemiddeld vijf tot acht meter diep gegraven, op sommige plekken zelfs dertien en negentien meter diep. Op negen nader onderzochte plekken is een niet-geëxplodeerde blindganger uit de Tweede Wereldoorlog gevonden en onschadelijk gemaakt.

Volksoproer

In 1995 was er even een klein volksoproer, toen de organisatie het Gashouderpark in de Vlinderbuurt als tijdelijke opslag voor minder verontreinigde grond wilde gebruiken. "In overleg met de bewoners is toen gekozen voor kleinere opslagplaatsen, verdeeld over de buurt", zegt Scholten. De ellende is nu voorbij. De bodem van het voormalige gasfabriekterrein in Kralingen is nu net zo schoon als de rest van Rotterdam. Met het hele project is een bedrag van 317 miljoen gulden gemoeid.

Binnenkort wordt de Gerdesiaweg, die vorig jaar ten behoeve van de bodemsanering werd verlegd, weer op zijn oude plek teruggelegd. Daarna ziet niemand meer iets van de gifbelt waarop de Kralingse Vlinderbuurtbewoners jarenlang hebben geleefd. Na verloop van tijd zal niemand nog weten dat hier de grootste bodemsanering van Nederland heeft plaatsgevonden.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen