Geen geloof meer in Stok
Gedupeerden van Dordtse belegger vestigen hoop op justitie
Van Arie Stok, de veelbesproken organisator van het piramidespel Orpiton, wordt de laatste tijd weinig meer vernomen. Het is stil geworden rond hem. Te stil, vindt Pita van Herk uit Krimpen aan den IJssel. Namens een groot aantal gedupeerden doet ze een dringend beroep op justitie. "Ik rust niet voordat die boef achter de tralies zit", klinkt het strijdlustig.
Van familieleden hoorden Pita van Herk en haar man Arie een jaar of vier geleden dat een bedrijf in Dordrecht aan beleggers aantrekkelijke rendementen uitkeerde. Het was in de tijd dat piramidespelen welig tierden. "Maar het ging in dit geval niet om een piramidespel. Daar heb ik me eerst van verzekerd", zegt Arie van Herk. "Daar zou ik niet aan hebben meegedaan."
De bewuste ondernemer, ene Arie Stok, vertelde tijdens de bijeenkomsten die ze bezochten dat hij veel geld verdiende door te beleggen in internationale deals tussen banken. Het verhaal kwam bij hen geloofwaardig over.
Goedgelovig
Van Herk is marktkoopman en hij en zijn vrouw moeten hard werken om de schoorsteen rokend te houden. Van anderen hoorden ze dat Arie Stok daadwerkelijk hoge rendementen uitkeerde. Daarom wilden ze deze gelegenheid om eens wat gemakkelijker hun geld te verdienen, niet laten lopen. Dat ze achteraf te goedgelovig zijn geweest, geven ze graag toe.
"Maar op dat moment hadden we geen enkele twijfel. Die man was heel erg kerkelijk en veel van de bezoekers ook. Op de bijeenkomsten kwam het geloof nadrukkelijk aan de orde. Onze ervaring met zulke mensen was tot die tijd positief. Dat waren in onze ogen mensen van wie je op aan kon. Het kwam niet in ons op dat we werden opgelicht."
Ze legden 15.000 gulden in. Zo'n bedrag konden ze wel een tijdje missen. Bovendien verzekerde Arie Stok hen ervan dat de revenuen snel genoeg zouden binnenstromen. Maar toen het echtpaar het geld weer nodig had om in nieuwe voorraad te investeren, gaf Stok plotseling niet thuis. Het geld zat volgens hem vast in België, want daar dachten ze dat het met drugs te maken had. Dat vond het echtpaar nog aannemelijk.
Maar toen hij de volgende keer een ander verhaal had en de keer daarop nog weer een derde reden noemde om niet uit te keren, werden Arie van Herk en zijn vrouw Pita wantrouwig. Hij is nogal kort aangebonden, dus tijdens een zoveelste bijeenkomst spuwde hij zijn gal. Maar Arie Stok wist de binnenbrand te blussen door zijn opponent uit te nodigen voor een bezoek aan zijn kantoor.
"Daar liet hij me faxen zien van transacties met indrukwekkende bedragen. Toen had ik er eigenlijk spijt van dat ik zo had uitgehaald. Ik gaf hem toch weer het voordeel van de twijfel. Een andere keer verscheen hij in het gezelschap van een oliesjeik. Dan moet hij toch wel iets voorstellen, denk je dan."
Smoesjes
Dat de rechter Arie Stok had veroordeeld vanwege het illegaal organiseren van een piramidespel was de Van Herken bekend, maar dat wilden ze graag door de vingers zien. Wat ze niet wisten, was dat Stok helemaal geen gelden mocht aantrekken om te beleggen. Daar is in dit land een speciale vergunning voor nodig.
Iedere vorm van controle ontbrak, waardoor de aangetrokken gelden met onbekende bestemming konden verdwijnen. "Hij kwam op zeker moment met het verhaal dat hij een boerderij in Roemenië had gekocht. Je kon beleggen in drachtige koeien. Die werden van Nederland naar Roemenië gebracht en daar werden het er vanzelf twee. Met twee bussen zijn de deelnemers erheen geweest. Die mensen kwamen dolenthousiast terug. Gelukkig hebben wij aan die gekkigheid niet meegedaan."
Na tientallen bijeenkomsten drong het steeds meer tot hen door dat zij aan het lijntje werden gehouden en dat zij en de andere deelnemers naar hun geld konden fluiten. "Het was het ene smoesje na het andere. Op zeker moment vertelde hij dat hij naar Italië was geweest om zwart geld voor het Vaticaan te beleggen. Door een politie-inval was dat naar zijn zeggen misgelopen. De meeste mensen namen met dat soort verhalen genoegen. Die zijn ook van zijn geloof en durven er niet voor uit te komen dat ze door hem zijn opgelicht. Maar aan ons heeft hij een kwade. Die man moet achter de tralies", zegt Pita.
Boerderij
Enkele weken geleden waren ze een middag op bezoek bij de recherche in Dordrecht om aangifte te doen. In eerste instantie reageerden de politiefunctionarissen terughoudend, maar dat veranderde naarmate het echtpaar meer materiaal aandroeg.
"We doen dit niet alleen voor onszelf, maar ook voor een groot aantal medeslachtoffers. Er zijn mensen bij die hun hele boerderij of hun melkquotum aan Arie Stok in onderpand hadden gegeven. Die zijn alles kwijt. Hun stukken hebben we aan de recherche overgedragen."
De betrokken rechercheurs hebben inmiddels contact gehad met het openbaar ministerie. Dat zal nog wel enkele maanden nodig hebben om te bezien of het tot een vervolging komt. Kennelijk wil Arie Stok dat moment niet afwachten, want hij is enkele weken geleden met de noorderzon vertrokken. Met zijn gezin woonde hij na een aantal verhuizingen weer in Dordrecht. Van de ene op de andere dag was het huis leeg. "Die zit in Roemenië", vermoedt Pita van Herk.
Ondoorzichtig
Mocht het tot vervolging komen, dan zal het onderzoek veel tijd in beslag nemen. De activiteiten van Stok zijn zo ondoorzichtig dat zelfs doorgewinterde speurneuzen een hele kluif zullen hebben aan het ontrafelen van het complexe netwerk.
Zo blijkt op een adres in IJsselstein een veelheid aan stichtingen te zijn ingeschreven die verband houden met de activiteiten van Arie Stok. Van de stichting Somare is Arie voorzitter, zijn broer penningmeester en zijn vrouw secretaris. Er is ook de vereniging Vrienden van 't Slot, die nog dateert uit de tijd dat Stok een kapitale boerderij in Bergambacht zou betrekken. Verder vermeldt het register van de Kamer van Koophandel onder andere de stichtingen Beheer Landgoed 't Slot, Modena, Fondsenwerving en Verzorging Hulpprojecten. Het bestuur wordt veelal gevormd door familieleden en relaties van Stok.
Overdenkingen
Als justitie een onderzoek start, zal de belangstelling ongetwijfeld ook uitgaan naar de Amerikaanse organisatie Helping Hands International USA. Van Helping Hands is Arie Stok volgens zijn visitekaartje projectmanager. De organisatie is gevestigd in Nevada en zou zich bezighouden met goede doelen. De telefoon gaat wel over, maar wordt niet opgenomen.
In een anoniem schrijven aan deze krant onthult een kritische lezer details over Helping Hands. Tijdens "diensten van woord en gebed" in het toenmalige kantoor van Stok in Dordrecht kon geld in deze humanitaire instelling worden gestoken. De inleggers werden grove winsten in het vooruitzicht gesteld. Ze kregen ook een boekje mee naar huis. Titel: "Overdenkingen over de eindtijd". Auteur: Arie Stok.
Waar hij op dit moment verblijft, is onduidelijk. Wie zijn mobiele nummer belt, krijgt een ingesproken boodschap te horen. "Dit is een berichtje van Arie. Alles komt toch nog goed. Ik ben bezig met werk af te maken." Volgens de een zit hij in Roemenië. Een ander meldt dat hij nogal eens in Ouddorp wordt gesignaleerd.
Het maakt Pita van Herk uit Krimpen niet zo veel uit. Ze is ervan overtuigd dat Stok vroeg of laat in de kraag wordt gevat. Ze heeft al meer dan honderd reacties van slachtoffers van Arie Stok verzameld. Van hen is 80 procent gedupeerd als deelnemer aan de beleggingen, de andere 20 procent verloor geld als deelnemer aan het piramidespel Orpiton. De eerste categorie heeft de belangstelling van politie en justitie. Het bedrag dat gedupeerden van Stok tegoed hebben, loopt in de miljoenen.
De Krimpense hoopt dat zich zo veel mogelijk mensen zullen melden. "Dan kan justitie zien dat Stok een enorm spoor aan ellende heeft achtergelaten. Het zou toch een schande zijn als zo'n man op vrije voeten blijft?"
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van zaterdag 23 december 2000
Reformatorisch Dagblad | 48 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van zaterdag 23 december 2000
Reformatorisch Dagblad | 48 Pagina's