Winst Labour

Opnieuw hebben de Britse kiezers de voorkeur gegeven aan Labour. Voor het eerst in de geschiedenis krijgt de partij van premier Tony Blair de kans twee opeenvolgende regeringstermijnen volledig uit te zitten. Nu komt de massieve verkiezingsnederlaag van de Conservatieven nauwelijks als een verrassing. Opiniepeilingen wezen bij voortduur uit dat oppositieleider William Hague geen enkele munt wist te slaan uit de zwakke punten van zijn opponent.

Dat is minder vanzelfsprekend dan het in het licht van de uitslag lijkt. Want de regering heeft sinds 1997 heel wat steken laten vallen. Diverse ministers kwamen in opspraak. En beleidsmatig valt er heel wat aan te merken op de resultaten van de sociaal-democraten. Met name in het nationale stelsel van gezondheidszorg, het openbaar vervoer en het onderwijs vallen pijnlijke tekortkomingen te constateren.

In plaats van daarop zijn pijlen te richtten, beet Hague zich aanvankelijk vast in immigratie en criminaliteit. Zijn waarschuwing dat een volgende Labour-regering Groot-Brittannië in een "vreemd land" zou veranderen, vatten sommige partijgenoten op als vrijbrief voor openlijk racisme. Enthousiasme onder het grote publiek bleef echter uit, reden om het over een andere boeg te gooien.

Tot vreugde van de eurosceptici onder de Tories besloot Hague de afkeer van de euro tot speerpunt van zijn campagne te maken. Groot nadeel van deze tactiek -al tijdens de campagne wezen waarnemers hierop- is dat de kiezers in het zo belangrijke politieke midden het pond weliswaar best willen houden, maar dit thema onder aan hun lijstje met prioriteiten plaatsen. Tot overmaat van ramp wees een recente peiling uit dat de Britten zich zelfs kunnen voorstellen over een paar jaar de Europese eenheidsmunt te aanvaarden.

Omdat je op één been niet kunt lopen, stelde Hague verder een grote belastingverlaging in het vooruitzicht. Zo'n gebaar kan aanslaan, maar ook hier geldt dat de wensen van de Britten afwijken van de Conservatieve agenda. Labour lette beter op, en speelde in op de duidelijk gevoelde behoefte aan verbetering van de publieke voorzieningen. Hague liet na duidelijk te maken hoe de Conservatieven hier beter zouden scoren. Als de oppositie beter had opgelet, had deze kansen gezien die nu onbenut bleven.

"Laat mij het karwei afmaken", vroeg Blair in een variant op de leus waarmee premier Lubbers in de jaren tachtig de verkiezingen inging. Bij iedere gelegenheid waarbij de premier rechtstreeks met het publiek in contact kwam, kreeg hij het zwaar te verduren. Telkens weer zei hij tegen teleurgestelde kiezers dat zijn regering de verwaarloosde publieke sector wel degelijk een zet in de goede richting had gegeven, hoewel bijvoorbeeld de wachtlijsten voor operaties, slechte railinfrastructuur en een gebrekkig onderwijssysteem anders doen vermoeden.

Beter dan Hague slaagde Charles Kennedy erin zich een geloofwaardig profiel aan te meten. Onder zijn leiding nestelden de Liberale Democraten zich behaaglijk aan de linkerkant van Labour. Daar vallen stemmen te halen van teleurgestelde socialisten die de pragmatische koers van Blair als te rechts ervaren. De partij presenteerde zich als enige echte oppositiepartij, in de veronderstelling dat de Conservatieven na de verkiezingen te aangeslagen en verdeeld zullen om slagvaardig en doeltreffend te kunnen optreden.

Al te veel tijd kunnen de Tories zich niet veroorloven. Het volgende grote treffen, een referendum over de euro, komt eraan. Nu de Britse kiezers hebben aangegeven niet per definitie te vallen voor een scherpe anti-Europese campagne, krijgt Blair meer speelruimte. Bovendien is de tijd aangebroken voor prestaties. De Conservatieven zouden zeggen: "It's time to deliver."

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen