Weten we veel of weinig?

Wat weten wij veel. De koersen dalen op de beurzen wereldwijd. Winstwaarschuwingen nemen toe. Bush spreekt bemoedigende woorden. De kranten staan vol. We weten niet alleen veel. Wij kúnnen ook veel. Met wapens. Talloze mensen zitten in spanning. Vrezen en zijn bang voor oorlog. Via computernetwerken doen allerlei geheimzinnige boodschappen met geheime codes de ronde.

Toch gaat ook de geschiedenis op het kleinschalige vlak door. Het CDA en de ChristenUnie liggen met elkaar in de clinch. In Mozambique herdenkt een Nederlands zendingspredikant dat hij een kwarteeuw in het ambt staat. Generale synodes vergaderen. En in Amsterdam stappen de lutheranen uit het Samen-op-Wegproces. Dat is verzet tegen de brede oecumene. De delegatie van de Wereldraad van Kerken die volgende week Nederland bezoekt, zal daar weinig aan kunnen doen. Omdat ze zich bezighoudt met vraagstukken die de ontwikkelingssamenwerking betreffen.

Wie had dat verwacht? De lutherse gemeente van Amsterdam geeft een signaal. De hoofdstedelijke gemeente telt bijna 3000 zielen en is de grootste lutherse kerk van ons land. Dat is 20 procent van de totale omvang van het kerkverband. Waarom stoppen de Amsterdammers? Niet zozeer om confessionele redenen. Het gaat om het 'hervormde bedrijfstype', zo heeft iemand zich laten ontglippen. Wat betekent dat? Mogelijk heeft het te maken met het dilemma autonomie of zeggenschap van bovenaf. Wellicht met 'nestgeur' of bureaucratie. En misschien vindt de zegsman het nu wel jammer dat hij gesproken heeft. Want zo'n korte uitdrukking blijkt spoedig op allerlei manieren te worden uitgelegd en gaat snel een eigen leven leiden

Vaak ontstaan er catastrofes of omwentelingen in positieve zin door kleine gebeurtenissen. Het spreekwoord zegt dat in Alkmaar de victorie begon. Wat maakt dat uit? Eén zo'n stad weerstond in de zestiende eeuw de Spanjaarden. Toch had ook het verzet van ds. László Tökes in Timisoara in Roemenië een soortgelijk effect. Wie had aan het eind van de jaren '80 gedacht dat met zijn optreden de vlam in de pan zou slaan? Het bleek een begin van het breed afwerpen van het communistische juk.

Misschien is de Amsterdamse beslissing van weinig belang. Zoiets valt meestal pas later vast te stellen. Het gaat slechts om één gemeente die stopt. Maar dat is genoeg voor de Amsterdamse gereformeerde dominee J. Doolaard om te vrezen dat het gaat om een voorbode van landelijke ontbinding van het hele proces. Hij verwijst daarbij naar soortgelijke breuken in het verleden te Hilversum en Leiden.

In december 1999 verwoordde de algemeen secretaris van de Gereformeerde Bond, dr. ir. J. van der Graaf, dat het enthousiasme voor SoW stagneerde. De secretaris van de deputaten Samen op Weg, ds. B. Wallet, dacht er anders over, maar besefte tegelijk de noodzaak zich rekenschap te geven van het feit dat er "een behoorlijke groep is die daar afstand van neemt." Een paar maanden later zei Van der Graaf het gevaar van een scheuring in de Nederlandse Hervormde Kerk "niet irreëel" te achten. Hij baseerde zich daarbij op feiten. En een paar weken geleden veegde prof. dr. W. Balke op de opiniepagina van deze krant de vloer aan met de besluitvorming rond het sluiten van de kerkelijke opleidingen te Groningen en Amsterdam.

Wij weten veel. En wij kunnen veel. Maar wat weten en kunnen we eigenlijk weinig. Niemand kan de verdere ontwikkeling voorspellen van de wereldpolitiek of de wereldeconomie. En evenmin is iemand in staat om de voort- of afgang van het SoW-proces te doorzien. Het is de wens om onafhankelijk te zijn die het ons zo moeilijk maakt alle zorg en vrees en angst -klein- en grootschalig- in de handen van de Allerhoogste te leggen. Zoals koning Hizkia zijn brieven uitbreidde voor Gods aangezicht.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen