Mysterie van klittende kogels ontrafeld
Een combinatie van knikkeren en een behendigheidsspelletje, meer lijkt het wetenschappelijke experiment van de groep van prof. D. Lohse aan de Universiteit Twente in eerste instantie niet. Uitgangspunt is een rij bakjes met in elk dezelfde hoeveelheid kogeltjes. Met een eenvoudig experiment laten ze zien dat bij een bepaalde schudfrequentie alle kogeltjes op den duur in één bakje belanden. Bij harder schudden blijven de meeste kogeltjes eerst nog tientallen seconden in dat bakje, waarna ze zich plotseling over alle bakjes verdelen.
Lohse en zijn medewerkers hebben ontdekt hoe het komt dat de knikkers elkaar soms opzoeken en bij harder schudden juist weer ontwijken. Het geheim zit hem in de onderlinge botsingen. Bij elke botsing verliezen de kogeltjes energie. Het resultaat is dat de vakjes die meer dan gemiddeld zijn gevuld bij lage trilsnelheid alleen maar voller raken en de lege vakjes juist leger worden. In de volle vakjes remmen de kogels elkaar af en belemmeren de ander om naar buiten te springen. In legere vakjes kunnen kogels wel de juiste snelheid halen om uit het vak te stuiteren.
Bij een hogere trilsnelheid verzamelt de kogelcluster zoveel energie, dat de groep op den duur niet bij elkaar blijft. Dan is er geen houden meer aan en de kogels springen in rap tempo allemaal weg.
De onderzoekers die hun bevindingen vorige week publiceerden in het wetenschappelijk tijdschrift Physical Review Letters, benadrukken dat hun proef meer is dan een spelletje. Veel materie is opgebouwd uit een korrelige structuur. Landbouw, mijnbouw en de levensmiddelensector kunnen hun voordeel doen met de nieuwe ontdekking. Tot voor kort was het gedrag van korreltjes nauwelijks te voorspellen.
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van dinsdag 7 mei 2002
Reformatorisch Dagblad | 26 Pagina's

Bekijk de hele uitgave van dinsdag 7 mei 2002
Reformatorisch Dagblad | 26 Pagina's