Sietze de Vries wint concours Haarlem

Al meer dan een halve eeuw wordt er in de Haarlemse Grote- of St.-Bavokerk gewedijverd wie zich 's werelds beste orgelimprovisator mag noemen. Van 1951 tot 1986 vond het orgelconcours jaarlijks plaats. Wie drie achtereenvolgende jaren tot winnaar werd uitgeroepen, mocht de wisselprijs houden. Dit overkwam Piet Kee in 1955, Hans Haselböck in 1960, André Isoir in 1968, Jan Jongepier in 1972 en Jan Raas in 1977. Vanaf 1988 is "Haarlem" een tweejaarlijks gebeuren, zonder wisselprijs, maar mét een geldbedrag. In voorrondes konden deelnemers zich verschillende keren presenteren. Dit jaar was er slechts één ronde, die het karakter van een finale had.

Drie keer scheepsrecht, zal Sietze de Vries gedacht hebben. Twee keer eerder, in 1998 en 2000, ging het eremetaal aan zijn neus voorbij, maar vorige week toog hij dan met 3.000 euro en een gouden vermelding in zijn curriculum vitae naar huis.

Met vijf mededingers betrad hij het strijdperk van het 44e Internationaal Orgelimprovisatieconcours Haarlem om ter plekke aan de klavieren van het vermaarde Müller-orgel een compositie te creëren. Het thematisch materiaal daarvoor was geleverd door de Tsjechische componist Petr Eben. Met voor een deel gegeven thema's moesten de deelnemers een driedelige sonate in elkaar te zetten. Ze mochten er ongeveer twintig minuten over doen.

De Vries had zich aanvankelijk nogal bezorgd uitgelaten over het thema waar de Tsjech mee zou komen. Het viel echter mee. "De thema's boden veel mogelijkheden", vertelde hij na afloop. Bovendien had hij veel vertrouwen in de jury, bestaande uit de Duitsers Theo Brandmüller en Zsigmond Szathmáry, de Fransman Jean-Pierre Leguay en de Nederlander Daan Manneke. "Haarlem" heeft steeds aansluiting gezocht bij recente ontwikkelingen in de muziek, ook die zich buiten het orgel afspelen. Dat weerspiegelde zich in de samenstelling van de jury en de aard van de improvisatiethema's. Kennelijk is men op die schreden teruggekeerd. Heel verrassend zag Sietze de Vries in het gegeven themamateriaal reminiscenties met de melodie van Psalm 124. Dat bleek een kolfje naar zijn hand. Ook een beetje als protest tegen alle excentrieke gedoe dat in "Haarlem" in is.

In amper een kwartier zette hij een driedelige psalmsonate neer die klonk als een klok. Ook de jury was het daar snel over eens. Volgens jurywoordvoerder Ewald Kooiman was Sietze de Vries het meest constructief met het themamateriaal omgegaan. Ook loofde hij de manier waarop hij de mogelijkheden van het orgel benutte. Enkelingen onder het publiek deden zijn prestaties af als oubollig. Zij hadden meer op met de aanzwellende onweersbuien en het in de verte aan Messiaen refererende ornithologisch arsenaal (ornithologie betekent vogelbeschrijving) dat de Duitser David Ti mm uitstalde of de enorme klankerupties van de Zweed Hampus Lindwall.

De Slowaakse Zuzanna Ferjenèiková kwam niet verder dan een aardig cantabile middendeel en de Fransman Gabriel Marghieri tot wat gepriegel. Ook Jacob Lekkerkerker viel tegen. Hij had bijna een half uur nodig om met wat geblieb en geblub de thema's te lanceren die steeds weer in dood spoor belandden. De formidabele prestatie van Sietze de Vries zal nog lang in Haarlem naklinken.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen