Riskante landing

Met een vaart van zo'n 70 kilometer per uur raast een parachutist haast loodrecht richting de 'zandbak' op Paracentrum Texel. De springer scheert een eindje boven de grond en komt dan abrupt tot stilstand. Gefascineerd volgt het publiek achter de hekken het staaltje vakmanschap.

"Voor zo'n snelle actie moet je de nodige ervaring hebben. Dat doe je niet even na 100 sprongen en ook niet na 300", vertelt Herman Landsman aan een tafeltje vlak bij de zandbak waarin hij zojuist op spectaculaire wijze is geland. De Texelaar is bedrijfsleider van het paracentrum en heeft meer dan 10.000 sprongen op zijn naam staan.

Gebroken been

De parachutistenwereld is in beroering. Op Paracentrum Texel kwamen binnen korte tijd drie ervaren parachutisten om het leven. Anderhalve maand geleden kwamen twee springers met elkaar in botsing, waarna ze naar beneden stortten. Twee weken terug moest een andere parachutist een harde landing met de dood bekopen. "Aangrijpend", reageert Landsman, tevens lid van de ongevallencommissie van de Koninklijke Nederlandse Vereniging voor Luchtvaart. "Ik kende de drie parachutisten persoonlijk." Hoe het laatste ongeluk heeft kunnen gebeuren, is Landsman nog steeds een raadsel. "Mogelijk gaat het om een foute handeling in combinatie met turbulentie."

De komst van snellere parachutes -halverwege de jaren negentig begonnen- leidt tot ernstiger ongevallen. "Door de snelle valschermen kun je veel harder op de grond terechtkomen", legt Landsman uit. "Kwam je er voorheen met een verstuikte enkel af, nu kan er sprake zijn van een gebroken been."

Jaarlijks worden er in Nederland ongeveer 85.000 parachutesprongen uitgevoerd. Bij pakweg 1 op de 1000 sprongen is er sprake van een blessure; 1 op de 400 sprongen gaat gepaard met een zogeheten voorval: er ontstaat schade of de reserveparachute is nodig. Dit jaar vielen er in Nederland tot nu toe drie dodelijke slachtoffers, vorig jaar twee.

De trend van ernstiger ongevallen baart de Koninklijke Nederlandse Vereniging voor Luchtvaart zorgen. "Wereldwijd zie je dat er ernstiger ongevallen plaatsvinden", zegt Landsman. "Parachutisten stappen te makkelijk over op een sneller valscherm. Vergelijk het met autorijden. Het kan misgaan als je van een gewone auto ineens in een Ferrari plaatsneemt en vol gas geeft."

Is er te veel waaghalzerij onder parachutisten? Landsman: "Parachutespringen is een sport met risico's. Maar als je in een auto stapt, weet je ook niet of je dat overleeft. Waaghalzerij is een relatief begrip. Voor een autocoureur is 100 kilometer per uur niks, een bestuurder van een Eend vindt dat een behoorlijke vaart."

Sporten worden steeds extremer. "Die tendens is er zeker. Daarom zijn we ook bezig de risico's te minimaliseren."

Gezien de toename van zwaardere blessures besloot de vereniging deze week de opleiding aan te scherpen. "Het gaat om extra toerusting. Vergelijk het met een slipcursus voor automobilisten. We willen mensen waarschuwen voor nonchalance en overmoedigheid."

Zelf kwam Landsman, die in meer dan dertig landen heeft gesprongen, een heel enkele keer in een risicosituatie. "Bij een sprong in Maleisië, eerder dit jaar, voelde ik dat mijn parachute niet precies deed wat-ie moest doen. Toen heb ik mijn reserveparachute ingeschakeld. Er waren verder geen problemen. Ik zat niet in angst. Ik kende de noodprocedure en wist precies wat ik moest doen."

Superman

Vier kilometer boven Texel laat het vliegtuig een groep springers los. De parachutisten maken een vrije val. Zwarte stipjes knallen omlaag. Zo'n vijftig seconden lang suizen ze met een vaart van 200 kilometer per uur naar beneden. Daarna zweven ze met parachute verder richting aarde. Een kwartier later lopen de in rode overalls gestoken springers over een weiland weer terug naar het centrum. In de hangar maakt een volgende groep zich klaar. "Nog even, en het feest kan beginnen", pept een instructeur de parachutisten op.

De recente ongevallen hebben leerling-parachutist Ben de Vos uit Strijen niet afgeschrikt. Hij vertrouwt op de veiligheidsmaatregelen. "Het materiaal is heel vertrouwd. De instructeurs letten op allerlei details. Op mijn schoenen zaten haken voor de veters. Die zijn afgeplakt, zodat daar geen touw in verstrikt kan raken", vertelt De Vos met een blikje cola in de hand. "De instructeurs hameren je allerlei regels in en houden je voortdurend in de gaten. Al zou ik het verknallen, dan nog zorgen zij dat de parachute echt wel opengaat."

De Vos is verslingerd aan parachutespringen. Met name door de vrijevalsprong vanaf 4 kilometer hoogte, die hij onder begeleiding van instructeurs maakte. "Dat is toch wel zó mooi, zó intens. Dat gevoel van vrijheid, dat moet je meemaken. Je voelt je Superman. Als ik dan weer op de grond loop, voel ik me zó hyper. Dan kan ik de hele wereld aan."

Angst

Heel anders is de ervaring van leerling Eric Kranendijk. Na drie sprongen kapte hij zijn opleiding af. Angst om het vliegtuig uit te springen speelt hem parten. "De eerste keer besef je niet wat je overkomt. Alsof je voor het eerst in een racewagen stapt. Het zweven zelf is een prachtige ervaring. Al die weilanden, die autootjes beneden. Maar ik was te nerveus om dat vliegtuig uit te springen. Het is zo onnatuurlijk. Ik heb deze week voor het eerst in een vliegtuig gezeten en moest er meteen weer uitspringen. Dat is natuurlijk niet zo'n logische volgorde."

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen