"Dwaling is nu wettig erkend"

Het begon allemaal met een preek, enkele jaren geleden, waarin werd gezegd dat de zondagsrust niet gegrond is op een goddelijk gebod. De preek werd ondanks ernstige bezwaren niet als onschriftuurlijk veroordeeld. Dat was de lijn van de synode van Leusden en nu ook van Zuidhorn. Volgens ds. K. de Vries uit Alphen aan den Rijn, die als rapporteur bij de synodebesluiten betrokken was, zijn er in de kerk altijd al twee lijnen geweest. "Volgens de ene opvatting geldt het gebod om op zaterdag (de sabbat) te rusten nu voor de zondag. De andere opvatting zegt dat het accent ligt op de eeuwige sabbatsrust: rusten op zondag is dan niet direct een gebod, maar een keuze van de kerk op goede gronden."

Het blad Reformanda trok de laatste weken flink aan de bel toen de synode van Zuidhorn de zondagsrust niet direct aan het vierde gebod wilde koppelen. De Marie: "Hier staat het gebod van de Heere op het spel. Jezus heeft gezegd dat er geen tittel noch jota van de wet afgedaan mag worden. Natuurlijk leven we niet in een oudtestamentische setting en mogen we in Christus het gebod, ook van de zondag, veel dieper verstaan, maar er is wel een continuïteit tussen de oude en de nieuwe bedeling. Uit de Schrift blijkt dat het vierde gebod inhoudelijk is blijven bestaan. Over de invulling van de zondagsrust is wel altijd discussie geweest, maar er is binnen onze kerken nooit bestaansrecht geweest voor verscheidene opvattingen over de grónd voor de zondagsrust. Wat nu gebeurt in de vrijgemaakte kerken is dat je mag zeggen dat de zondagsrust niet rust op het vierde gebod. De waarheid wordt tot een mening, die naast een andere mening wordt gezet. De consequentie is dat dwaling kerkelijk een plaats heeft gekregen."

Dr. P. van Gurp, redacteur van Reformanda, heeft gewezen op de overeenkomst met de jaren veertig, toen de synode van de Gerefomeerde Kerken een mening over de doop verhief tot een goddelijke waarheid. De kerken hebben zich toen vrijgemaakt van deze "bovenschriftuurlijke binding". De Marie ziet ook deze parallel. "We worden weliswaar nu niet aan één mening gebonden, maar anderzijds is er toch een binding. We kunnen namelijk niet meer zeggen: Zo zegt de Heere. Een predikant kan nu de zondagsrust niet meer preken met bevel tot geloof en bekering. De eer en het gezag van de Heere staan, met andere woorden gezegd, op het spel. De Heere heeft heel speciale aandacht gevraagd voor Zijn dag en als dat moeilijk wordt gemaakt in deze tijd zouden we juist temeer de Heere op Zijn Woord moeten vertrouwen."

Volgens De Marie staat de kwestie van de zondagsrust niet op zichzelf, maar is zij onderdeel van een veel bredere ontwikkeling in zijn kerken. Hij noemt onder meer het nieuwe huwelijksformulier, de kwestie van de liedboekliederen, het houden van een open avondmaal in crisisgebieden, het aangaan van een zusterrelatie met kerken in Australië die open avondmaal praktiseren en de enthousiaste toenadering tot de Nederlandse Gereformeerde Kerken, "die dwaalleer tolereren." "Dat we zo dicht bij de Christelijke Gereformeerde Kerken en de Nederlands gereformeerden komen, betekent dat we zelf opgeschoven zijn in hun richting."

Dr. De Marie constateert ook het "wegwuiven" door Zuidhorn van de schriftkritiek bij de christelijk gereformeerde dr. B. Loonstra en het tolereren van echtscheiding. "Opvallend is dat het deputatenrapport over echtscheiding recent door EO-directeur Ad de Boer in verband met zijn houding ten aanzien van homoseksualiteit, erg is geprezen. In dat rapport wordt de christelijke vrijheid gebruikt om zelf te bepalen in welke situatie het zevende gebod geldig is. Deze benadering leert ook inzien hoe men wil omgaan met de andere geboden, zoals het vierde gebod."

Het in twijfel trekken van vaste waarheden ziet De Marie ook terug in de discussie rond de opvattingen van ds. Henk Jasperse, een schuilnaam van een vrijgemaakt predikant die in het Nederlands Dagblad schreef te twijfelen aan overgeleverde zekerheden. "Het is triest als hij -en andere predikanten met hem- zijn geloof beschouwt als een soort lappendeken. Waar blijf je dan met je houvast aan het belijden van de kerk? Als men dingen gaat loslaten die vanouds vanuit Gods Woord door ons zijn geleerd, komen we terecht in allerlei onzekerheden. Dat is de keerzijde. De vrijgemaakte kerken komen in een houding van compromisdenken en de antithese verdwijnt naar de achtergrond. Ik zeg niet dat er in onze kerken geen oprechte bedoeling is om de boodschap ingang te doen vinden in deze tijd, maar nu spreekt men met een dubbele tong en vervallen we tot een soort situatie-ethiek."

De Marie ziet als achtergrond van al deze verschijnselen de secularisatie in zijn kerken. Feit is dat vrijgemaakte kerken leger worden en de vrijhei d in levensstijl groter, ook aangaande de invulling van de zondag. Sommigen werken op zondag. De Marie: "Het gaat er principieel om hoe je tegen de geboden van God aankijkt. Deze zijn geen dwangbuis, maar stellen ons juist in de christelijke vrijheid. Je neemt door Christus' Geest je uitgangspunt in de geboden van God, dát is het fundament voor ons handelen. Dat neemt niet weg dat je altijd biddend een weg moet zoeken om de geboden toe te passen in de concrete situatie."

Reformanda riep vorige week voor het eerst openlijk ertoe op het synodebesluit over de zondag niet te erkennen. De Marie zoekt nu een ander woord: "We moeten deze besluiten verwérpen, omdat ze in strijd zijn met Gods Woord. We hebben met onze belijdenis beloofd dat we alles zouden verwerpen wat tegen het Woord van God ingaat. Er kan een moment komen dat je dan niet meer in eigen kerkverband kunt voortgaan."

De Marie wil er echter niet over speculeren welk alternatief dan beschikbaar is, maar hij hoopt dat de ogen van vele voorgangers en gemeenteleden opengaan. "Maar al te vaak gaan gemeenteleden -gezagsgetrouw als ze zijn- af op de opvattingen van predikanten. Maar we moeten alles toetsen aan Gods Woord, ook wat onze herders zeggen. Wij zijn zeker niet een groep van oude verbitterde mensen. Ook jongeren voelen zich betrokken bij ons werk en helpen ons in de bezinning op allerlei vraagstukken. Het is ontzettend verdrietig dat sommige predikanten en kerkleden eensgeestes zijn, maar dit tot nu toe niet openlijk durfden zeggen. Nu is toch het moment gekomen om werkelijk te getuigen en de goede keuze te maken in trouw aan God en in het belang van Christus' kerk."

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen