Auschwitz schokte christelijke theologie

Vandaag zestig jaar geleden bevrijdden Russische troepen het kamp, waarvan de naam synoniem werd voor de holocaust. De aloude vraag hoe het kwaad te rijmen is met het bestaan van een goede, almachtige God dook "na Auschwitz" onontkoombaar op.

Vooral christenen zaten verlegen om een antwoord, gezien het feit dat de geplande, op industriële wijze uitgevoerde moord op het volk waaraan zij hun geloof te danken hebben, in het hart van het christelijke Europa was gepleegd.

Een schuldbewuste bezinning op een eeuwenlange traditie van christelijk anti-joods denken kon niet uitblijven. Baanbrekend in Nederland was de theoloog Hans Jansen (niet te verwarren met de gelijknamige arabist), die in 1981 in zijn boek "Christelijke theologie na Auschwitz" de theologische en kerkelijke wortels van het antisemitisme aan de kaak stelde.

Voor veel christelijke theologen heeft het beeld van een almachtige God die het wereldgebeuren bestuurt na Auschwitz definitief afgedaan. Bekende vertegenwoordigers van het beeld van een God die meelijdt met Zijn lijdende mensen zijn de Duitse theologen Dorothee Sölle en Jürgen Moltmann. Voor hen is het geloof vooral een kracht die de mens inspireert om zich teweer te stellen tegen lijden en onrecht in de wereld.

De pijnlijke zelfanalyse die Auschwitz teweegbracht, heeft er ook toe geleid dat christenen zich gingen bezinnen op de joodse wortels van hun godsdienst. Die bezinning is uitgemond in een toenadering tussen christendom en jodendom.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen