Misdaad sloopt

"Ze zijn door en door doortrapt. Dat ze iedereen maar doodschieten. Iedereen staat te beven en te trillen." Het wemelt van dergelijke fragmenten in het 250 A4'tjes tellende relaas van de omstreden, in 2004 geliquideerde vastgoedmagnaat Willem Endstra.

Gezeten in een auto van de politie deed hij in 2003 tegenover rechercheurs van de Criminele Inlichtingen Eenheid (CIE) van de Amsterdamse politie een boekje open over de onderwereld. De vijftien op tape opgenomen gesprekken lijken belangrijk bewijs te vormen tegen de beruchte Amsterdamse crimineel en Heinekenontvoerder Willem Holleeder, alias de Neus.

Samen met zes handlangers wordt Holleeder verdacht van grootschalige afpersing van zakenlieden uit de onroerendgoedwereld, het witwassen van crimineel geld, bedreiging en (pogingen tot) moord. Vorige week verscheen de vermeende afpersingsbende voor de eerste keer voor de rechter.

Doortrapt zijn ze, sprak Endstra, die zelf ook bloed aan zijn handen zou hebben gehad. Zijn uitgebreide verklaringen geven een onthullend beeld van het reilen en zeilen in de -Amsterdamse- onderwereld. Trefwoorden: geweld, angst, wantrouwen, corruptie. Kortom, een slangenkuil. Je beste vriend kan morgen je grootste vijand zijn.

Koning

Vernietigend is Endstra's oordeel over Heinekenontvoerder Willem Holleeder, aanvankelijk zijn onafscheidelijke vriend, later zijn grootste vijand. Holleeder zou de vastgoedman voor miljoenen hebben afgeperst. De Heinekenontvoerder hing bijvoorbeeld verhalen op dat Endstra door criminelen werd bedreigd en bood vervolgens tegen betaling bescherming aan.

Niet alleen Endstra, ook steenrijke en omstreden zakenlieden zoals Erik de Vlieger, Bertus Lüske (in 2003 geliquideerd) en Kees Houtman (eind vorig jaar vermoord) zouden zijn afgeperst. Kort voor zijn dood sprak Houtman met de politie over afpersing door Holleeder. Verder zijn er kennelijk pogingen gedaan om mediaman John de Mol af te persen.

Tegenover de rechercheurs vertelde de wanhopige Endstra dat Holleeder er niet voor terugdeinsde zijn slachtoffers duidelijk te maken dat ook hun kinderen gevaar liepen. Sterke man van Holleeder is volgens Endstra Dino S. "Hij is de koning van de onderwereld, ze sidderen en beven, ze durven niet verkeerd te knipogen." Holleeder en Dino "zijn gewoon de moordenaars. Die Hells Angels zijn nog baby's vergeleken bij hen."

Kogelvrij vest

Slachtoffers van de bende rond Holleeder leven dag in dag uit in angst. Keer op keer komt Endstra in zijn verklaringen terug op de wanhoop van bijvoorbeeld de afgeperste vastgoedmagnaat John Wijsmuller, die zelf ook weer een bedenkelijke reputatie heeft. "De enige die echt staat te trillen, is die John. Echt als een rietje. Hij is zo bang. Hij kan niet meer slapen." Om zijn belagers van hun moordplannen af te houden, zou Wijsmuller in een Amsterdams park letterlijk over de grond zijn gekropen.

Ook spreekt Endstra in 2003 telkens over een ophanden zijnde liquidatie van de beruchte crimineel John Mieremet. Holleeder zou Mieremet in zijn luxe villa in het Belgische Neerpelt om willen laten brengen. Endstra: "Mieremet verstopt zich in zijn huis met zijn kogelvrije vest aan. Hij gaat met een pistool in zijn zak naar het toilet. "Haha, en hij komt toch aan de beurt", zegt Holleeder." Ze willen dus met tien tot de tanden gewapende Joegoslaven naar binnen rennen en zijn slaapkamer in, een paar handgranaten erin, en mitrailleurs, beng, beng. Echt commando-like willen ze de overval doen. En dan willen ze met een helikopter weg."

Fnuikend is dat Holleeder beschikte over gevoelige informatie vanuit politiekringen. Recent is de vermoedelijk corrupte rechercheur Jacques K. van de nationale recherche daarvoor opgepakt. De man liep tegen de lamp toen de rijksrecherche via een geheime video-opname te weten kwam dat K. vertrouwelijke brieven openmaakte. K. speelde kennelijk cruciale informatie door, vermoedelijk via de aan lagerwal geraakte Amsterdamse ex-agent Hans van E.

In de Endstratapes is de frustratie bij de rechercheurs over een verrader in de organisatie soms van de pagina's af te scheppen. Zo vertrouwt een van de rechercheurs Endstra toe: "Wij hebben natuurlijk vreselijk veel last van dat lekken. Als er bij ons niet gelekt was, hadden we allang een paar van die lui (criminelen, JV) achter slot en grendel gehad."

Lijfwachten

Holleeder is berucht in de -Amsterdamse- onderwereld. Wie spelen en speelden nog meer een bepalende rol?

In justitiedossiers en in publicaties van misdaadverslaggevers keert steevast een aantal namen terug van beruchte, inmiddels al dan niet geliquideerde misdadigers. Een opsomming.

Klaas Bruinsma - Staat te boek als een van de grondleggers van de georganiseerde criminaliteit in Nederland. Bruinsma, vanwege zijn verbale begaafdheid ook wel de Dominee genoemd, stond pakweg twintig jaar geleden aan het hoofd van een maffia-achtige drugsbende. Voortgedreven door angst voor vergelding liet hij zich omringen door lijfwachten. Hij raakte aan lagerwal door gebruik van verdovende middelen. Aan het eind van zijn leven zwierf hij van luxe hotelkamer naar luxe hotelkamer. In 1991 werd Bruinsma op 37-jarige leeftijd voor het Amsterdamse Hilton Hotel geliquideerd.

Etienne U. - Bodyguard en 'erfgenaam' van Klaas Bruinsma. Staat te boek als vuurwapengevaarlijk. Justitie kon Etienne U. tot veler verbijstering wegens gebrek aan bewijs niet veroordeeld krijgen voor grootschalige drugshandel. Wel kreeg hij straf voor oplichting van de fiscus. U. stond vorig jaar op nummer 3 in een door zakenblad Quote opgestelde lijst van rijke criminelen. Hij tipte in de jaren zeventig van de vorige eeuw de autoriteiten over een aanslag op koningin Juliana door radicale Molukkers. Die Molukkers zeiden op hun beurt dat Etienne U. de wapens had geleverd.

Stanley H. - Handlanger van Willem Holleeder. Wordt "killer" genoemd. Stanley H. is volgens Endstra "de grootste wapenhandelaar van Nederland." Hij zou een van Bruinsma's opvolgers zijn geweest. Stanley H. voerde vorig jaar een door zakenblad Quote samengestelde lijst van rijke criminelen aan. Hij zou ook hebben samengewerkt met de Amsterdamse topcrimineel Mink K. en met Jan Femer (geliquideerd in 2000), met wie hij na de dood van Bruinsma de top van een drugsorganisatie zou hebben gevormd.

Mink K. - Intelligente, gevreesde misdadiger. Deskundig op het gebied van wapens. Mink K. is met mysteries omgeven. Hij zou enerzijds informant zijn voor politie en justitie en zelfs de Binnenlandse Veiligheidsdienst (nu AIVD). Anderzijds onderhield hij contacten met corrupte overheidsdienaren. Endstra heeft tegenover rechercheurs een- en andermaal gezegd dat Holleeder en zijn bende vastbesloten zijn Mink K. te vermoorden, omdat hij tegenover de politie uit de school zou hebben geklapt. Momenteel zit Mink K. vast voor verdenking van betrokkenheid bij de moord op de Alkmaarder drugshandelaar Jaap van der Heiden in 1993.

John Mieremet - Vormde samen met Sam Klepper een gevreesd, moorddadig duo. Ze werden Spic en Span genoemd, vanwege de grondige manier waarop ze tegenstanders uit de weg zouden ruimen. Holleeder en de zijnen maakten jacht op Mieremet. De misdadiger werd eind vorig jaar in Thailand geliquideerd. Mieremet zou ook mensen afpersen. Hij zei niet te treuren om de slachtoffers die hij heeft gemaakt.

Sam Klepper - Handlanger van de gevreesde John Mieremet - ze wilden naast elkaar begraven worden. Klepper werd in 2000 geliquideerd. De bende van Holleeder zou daar achter hebben gezeten. Vanuit alle windstreken kwamen Hells Angels naar Kleppers begrafenis. Klepper schijnt door contacten met corrupte overheidsdienaren goed op de hoogte te zijn geweest van de activiteiten van rechercheurs die zijn gangen wilden nagaan.

Cor van Hout - Vooral bekend vanwege zijn leidende rol bij de geruchtmakende ontvoering van Alfred Heineken en diens chauffeur Ab Doderer in 1983. Samen met onder anderen Holleeder bereidde hij de kidnap zorgvuldig voor. Na het uitzitten van zijn gevangenisstraf dook Van Hout het criminele milieu weer in, onder meer in de seksbusiness en de gokwereld. Halverwege de jaren negentig gingen Holleeder en Van Hout uit elkaar. Endstra heeft met nadruk beweerd dat Holleeder achter de liquidatie van Van Hout, Holleeders zwager, in 2004 zat. Over het verdriet van Van Houts vrouw zat Holleeder volgens Endstra niet in. De Neus zou hebben gezegd: "Ach, ze janken even, maar over een maand of twee is dat weer over."

Hells Angels - In dossiers over zware criminelen duikt telkens de naam van de beruchte motorclub Hells Angels op. Onder meer de geruchtmakende Nomadszaak maakt duidelijk dat heel wat Angels tot over hun oren in de misdaad zitten.

Willem Endstra verheelde tegenover de politie niet dat hij jaarlijks 2,5 ton aan de Hells Angels overmaakte als loon voor protectie. Op de Wallen fungeren Angels als bodyguards voor criminelen.

Tal van misdadigers onderhouden banden met de Hells Angels. Zo kwam Holleeder geregeld in het Amsterdamse honk. In 2004 ontstond grote ophef toen bleek dat de president van de Amsterdamse Hells Angels, Willem van Boxtel (alias Big Willem), waarschijnlijk op initiatief Endstra, betrokken was bij een moordplan tegen Willem Holleeder. Willem van Boxtel werd uit de club gezet.

Enkele maanden geleden werden tientallen Hells Angels uit het hele land opgepakt op verdenking van criminele activiteiten. Ze kwamen allen weer vrij, wegens gebrek aan bewijs. Zeer waarschijnlijk hebben de Angels na een tip van de corrupte rechercheur Jacques K. bewijs kunnen verdonkeremanen.

Oor

De op onderdelen zeer gedetailleerde verklaringen van Endstra tegenover de rechercheurs geven een beeld van het onzekere bestaan van slachtoffers én daders van afpersing. Misdaad sloopt. Holleeder zou alles en iedereen met camera's en afluisterapparatuur in de gaten houden.

Zelf reed de misdadiger zo'n beetje iedere dag in een ander voertuig rond. Soms verplaatste hij zich per fiets of brommer. Holleeder pleegde een inbraak in de woning van Endstra om een dossier te pakken te krijgen. Uit de papieren zou kunnen blijken dat de vastgoedman met de politie samenwerkte.

Endstra zelf heeft de rechercheurs diverse keren voorgesteld een zendertje in zijn oor of maag te bouwen om zodoende afpersingspraktijken van Holleeder en zijn handlangers op een bandje te kunnen vastleggen.

Vurig is Endstra's wens om Holleeder en diens belangrijkste handlangers voor langere tijd achter de tralies te krijgen. "Als jullie in staat zijn om Dino en Holleeder op te bergen, dan krijg je van mij een hele grote medaille."

Als de rechercheurs er diverse keren bij Endstra op aandringen aangifte te doen, zegt hij: "Als je ze wegtrekt en hij krijgt vier jaar, dan wil ik niet verklaren. Ik wil alleen verklaren als-ie echt gepakt wordt voor moord."

Ook de rechercheurs steken hun weerzin tegen Holleeder niet onder stoelen of banken. "U moet rekenen dat-ie gewoon zomaar acht jaar voor schut gaat. En dan komt hij misschien wel de eerste tijd in de EBI (Extra Beveiligde Inrichting in Vught voor zware criminelen, JV) te zitten. Nou, daar kan-ie helemaal niet tegen." De rechercheurs zinspelen op de gevangenschap van Holleeder in een Franse gevangenis. "Toen heeft-ie gehuild en gejammerd, dus zo flink is-ie niet hoor."

Endstra zag zijn gewelddadige dood aankomen. "Als die spullen (verklaringen tegenover de politie, JV) op straat liggen, ben ik dood." Sinister genoeg zinspeelde hij er in de gesprekken met de rechercheurs op dat hij risico's liep rond zijn kantoor aan de Amsterdamse Apollolaan. "Ik ben natuurlijk zo makkelijk te pakken, omdat ik soms naar mijn kantoor ga en een broodje ga eten 's middags en 's avonds naar huis ga. Dat is dus makkelijk zat."

In 2004 kreeg hij de kogel. Voor zijn kantoor aan de Apollolaan in Amsterdam.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen