Hulp bij zelfdoding

Onthutsend. Dat is de vermaning van de rechter in Amsterdam bij het begin van de slotzitting, gisteren, in de zaak tegen de zelfmoordconsulent V. Vooraf deed hij een oproep aan het publiek om "waardig" te reageren, "zoals dat past bij een sterfgeval."

Kennelijk hield de rechter er rekening mee dat vrienden van de verdachte euforisch zouden zijn over de beslissing van de rechtbank. En niet geheel ten onrechte, want iemand uit het publiek stelde voor zich maar te gaan bedrinken. In onze samenleving jaagt de dood, de koning der verschrikking, blijkbaar geen angst meer aan.

De rechter wist dat de zelfmoordconsulent en zijn medestanders het oordeel positief zouden uitleggen. Niet alleen omdat V. het voordeel van de twijfel kreeg en werd vrijgesproken, maar ook omdat de rechter met dit vonnis een belangrijke piketpaal sloeg. Er zijn vormen van hulp bij zelfdoding die niet langer strafbaar zijn. Dat vindt de euthanasielobby winst. De grenzen van de wet zijn opgerekt.

Formeel blijft hulp bij zelf doding nog steeds verboden. Maar de cruciale vraag is: Wat is hulp? Is dat iemand aan de hand nemen, als hulpverlener de leiding nemen? Is dat adviseren in de zin van: sterk aandringen op? Of is dat adviseren in de zin van de mogelijkheden voorhouden, informatie bieden waarmee de ander zelf aan de slag kan?

De zelfmoordconsulent heeft volgens de rechter dat laatste gedaan. Hij heeft mevrouw De Kleine, die in juni 2004 besloot tot zelfdoding, algemene informatie aangereikt. Naar het oordeel van de rechtbank mag dat. De man zou strafbaar zijn wanneer hij nauwkeuriger aanwijzingen had gegeven en daarmee zelf de regie in handen had genomen. Dat is vreemd, want hij adviseerde haar wel een hogere dosering medicijnen te gebruiken. Dan zou ze zeker sterven.

Iedereen voelt aan dat in deze redenering de grens tussen strafbaar en niet-strafbaar ragfijn is. Wat is algemene en wat is specifieke informatie? Is de raadgeving aan mevrouw De Kleine om bij een poging tot zelfdoding een hogere dosering medicijnen te nemen, algemeen of specifiek? Voor dat laatste is zeker veel te zeggen. Maar de rechter oordeelt anders.

Nog belangrijker is het punt van de regie. Is iemand die zelfdoding overweegt niet per definitie hulpzoekend? De consulent en zijn medestanders vinden van niet. Mevrouw De Klein zou zeer weloverwogen hebben besloten tot het beëindigen van haar leven. Maar ten eerste is het maar de vraag of V. dat objectief kan beoordelen. Hij is bij de zaak betrokken en dus partij.

Ten tweede gaat men met deze redenering voorbij aan het feit dat ieder mens een natuurlijke drang heeft om te leven en te blijven leven. Wil men daarmee stoppen, dan is er sprake van afwijkend gedrag en is hulp nodig. In die situatie heb je als consulent altijd een regisserende rol.

De rechter heeft daar sinds gisteren dus geen problemen mee. Zolang het maar blijft bij het geven van algemene informatie waar de ander het zijne mee kan doen.

Het is een taalfilosofische discussie over het begrip hulp. Door dat op een bepaalde manier te duiden heeft de rechter de wet opgerekt. Tot vreugde van de euthanasiasten; tot verdriet van allen wie het leven lief is.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen