Prinses Máxima: Dé Nederlander bestaat niet

Zo'n zeven jaar geleden begon haar zoektocht naar de Nederlandse identiteit. "Daarbij werd ik geholpen door tal van lieve en wijze deskundigen. Ik had het voorrecht met veel mensen kennis te maken, heel veel te zien, te horen en te proeven van Nederland. Het was een prachtige en rijke ervaring waarvoor ik enorm dankbaar ben. Maar dé Nederlandse identiteit? Nee, die heb ik niet gevonden."

Nederland is volgens de prinses wel: "Grote ramen zonder gordijnen, zodat iedereen goed naar binnen kan kijken. Maar ook: hechten aan privacy en gezelligheid. Nederland is: één koekje bij de thee. Maar ook: enorme gastvrijheid en warmte. Nederland is: nuchterheid en beheersing. Pragmatisme. Maar ook: samen intense emoties beleven."

Nederland is veel te veelzijdig "om in één cliché te vatten", zei de prinses in haar persoonlijk getoonzette toespraak. "Dé Nederlander bestaat niet; als troost kan ik zeggen dat dé Argentijn ook niet bestaat. Ik vind het daarom heel interessant dat de titel van het rapport van de WRR niet is "De Nederlandse identiteit". Maar: "Identificatie met Nederland". Dat laat ruimte voor ontwikkeling. En voor diversiteit."

De beleving van prinses Máxima sluit voor 100 procent aan bij de inhoud van het WRR-rapport, waarvan de inhoud vrijdag al naar buiten kwam. Een van de hoofdconclusies luidt samengevat: de Nederlandse samenleving bestaat uit een mengelmoes van identiteiten en dus moet Nederland van immigranten niet verwachten dat ze dé Nederlandse identiteit aannemen, want die bestaat niet.

Prins Claus zei in 2001 al hetzelfde tegen haar, vertelde prinses Máxima gisteren. "Bij het lezen van het rapport moest ik terugdenken aan 30 maart 2001. De dag dat de verloving van mijn man en mij werd aangekondigd. Mjn schoonvader, prins Claus, zei toen het volgende: "Eén vraag die heel moeilijk te beantwoorden is en die mij herhaaldelijk gesteld werd, is hoe het voelt Nederlander te zijn. Mijn antwoord is: ik weet niet hoe het is Nederlander te zijn. Ik heb verschillende loyaliteiten en ik ben wereldburger en Europeaan en Nederlander." Woorden die ik nooit ben vergeten."

Volgens cijfers van de Verenigde Naties leven er op de wereld 175 miljoen mensen in een land waar ze niet zijn geboren, zo zei de prinses gisteren. "Ik ben een van die 175 miljoen."

Een paddenstoel voor haar huis in Wassenaar herinnert haar daar dagelijks aan. Voor de Eikenhorst staat "zo'n echte Hollandse ANWB-paddenstoel. Die paddenstoel geeft de coördinaten van mijn leven. Buenos Aires. New York. Brussel. Den Haag. Wassenaar. Ze staan er allemaal op. Met de juiste richting en de afstand in kilometers. Elke keer als ik wegga of thuiskom, kom ik erlangs. Al die plaatsen en de mensen die erbij horen, maken deel uit van mijn leven. Ze horen bij mijn identiteit als Nederlandse. Ze zijn me dierbaar."

Prinses Máxima benadrukte gisteren het belang van dingen samen doen. "Dan leer je elkaar begrijpen. Denk aan een sportclub. Of een bedrijf. Of een school. Of een buurt. Het goede daarvan is dat de nadruk niet ligt op de zichtbare verschillen tussen mensen, maar op het gezamenlijke doel."

Nederlanders moeten minder in scheidslijnen denken, evenals nieuwkomers, vindt de echtgenote van prins Willem-Alexander. "Maar Nederland is geen Artis. Juist verscheidenheid en vermenging geven ons kracht. Daarom zeg ik ook als econoom: Het is goed als je organisatie mensen in huis heeft die van elkaar verschillen. Diversiteit loont."

Prinses Máxima hoopt daarom dat het nieuwe WRR-rapport tot een open discussie zal leiden zonder generalisaties. "Dat zal niet meevallen. We vervallen gemakkelijk in zwart-witdenken. Maar daarmee doen we onszelf en anderen tekort. Het is niet of-of, maar en-en."

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen