Hightechpatrouilleschip tegen piraten

Konvooibegeleiding met een fregat is zoiets als boodschappen doen met een Ferrari, vindt Lars Wormgoor, communicatiemanager bij Thales Nederland in Hengelo. "Het is duur en inefficiënt om met zwaarbewapende oorlogsschepen koopvaardijschepen te beveiligen tegen piraten in speedbootjes.

De Koninklijke Marine bestelde daarom vorig jaar vier nieuwe patrouilleschepen bij Damen Schelde Naval Shipbuilding (DSNS) in Vlissingen. Geld hiervoor is onder meer vrijgemaakt door verkoop van zes van de acht multipurpose fregatten (M-fregatten) van twintig jaar oud aan België, Portugal en Chili.

De patrouilleschepen vormen de nieuwe Hollandklasse. DSNS bouwt slechts twee schepen in Nederland; om kosten te sparen bouwt Damen Shipyards Galati in Roemenië de andere twee.

Het nieuwe schip is eigenlijk niet eens een gevechtsvaartuig, geeft ir. Maarten Slegers, projectleider bij DSNS aan. "Het heeft geen torpedo's, raketten of het goalkeeperluchtverdedigingssysteem aan boord." Een lager radarprofiel -zoals bij de luchtverdedigings- en commandofregatten (LC-fregat)- is volgens de projectleider ook niet nodig. Defensie stelt geen eisen aan het onderwatergeluid, al is de schroef gladder dan die van bijvoorbeeld een koopvaardijschip.

"Het nieuwe schip is vooral bedoeld om te opereren in het lagere geweldsspectrum, zoals dat in mooi jargon heet. Het gaat bijvoorbeeld om patrouilles in de Caraïbische wateren om drugssmokkel te ontmoedigen of om koopvaardijschepen te bewaken voor de kust van Somalië. En daarvoor heeft het voldoende in huis", verzekert Sleegers.

Stalen piramide

De patrouilleboot krijgt een geïntegreerde mast, die eruitziet als een afgeknotte stalen piramide met daarbovenop een bol. Daarin hangen onder meer een rondzoekradar, een vuurleidingsradar, een oppervlakteradar, een video- en infraroodcameramodule -het zogenaamde gatekeepersysteem- en een satellietcommunicatiesysteem. Het zijn de oren en de ogen van het schip.

Fabrikant van de mast is Thales Nederland. Volgens Wormgoor bespaart de ma rine met de mast op personele kosten. "Bij een traditionele radar verdwijnen kleine objecten in de achtergrondruis. Maar juist die slecht waarneembare doelen kunnen onder de kust een potentiële dreiging vormen. Daardoor is veel wachtlopen onvermijdelijk. Fregatten hebben niet voor niets een bemanning van minstens 120 koppen.

Wij pakken het nu slimmer aan. Met intelligente software kijken wij dieper in het radarbeeld. Als we de golven daaruit wegfilteren blijven de kleine objecten over. We combineren de radarbeelden met camera- en warmtebeelden uit het gebied rondom het schip. De commandocentrale pikt daar de mogelijke dreigingen uit in een straal van 1 à 2 kilometer. Wachtlopen kan met minder mensen, zodat het nieuwe patrouilleschip kan volstaan met 50 koppen."

Als het radar een potentieel doel waarneemt, krijgt de commandant de keuze uit twee onderscheppingsmogelijkheden. Hij kan een van de twee "rigid-hulled inflatable boats" (RHIB's) -snelle militaire motorboten- op de dreiging afsturen, maar ook met een NH-90 marinehelikopter -eerste levering 2009- de omgeving laten onderzoeken.

Tijdens een verkenning of konvooivaart zijn de dieselmotoren van het patrouilleschip uit en zorgen twee elektromotoren voor de aandrijving, waardoor het met lage snelheid verder vaart. "Op dieselkracht zo langzaam varen, is hetzelfde als continu 10 kilometer per uur rijden met je auto. Daardoor zouden de motoren vervuilen en minder gaan presteren", aldus Slegers.

Bewapening

De voorgestelde bewapening van het schip is volgens de scheepsbouwer voldoende voor de beoogde taak. Voor de stuurhut komt een snelvuurkanon van 30 millimeter. Ook krijgt het schip twee vaste mitrailleurs en punten om losse exemplaren op te zetten. Voor de serieuzere dreigingen beschikt het schip over een radargestuurd 76 millimeterkanon. "Daarmee kan een waarschuwingschot afgevuurd worden. Het kanon is overigens zwaar genoeg om een schip tot zinken te brengen."

Dit is het eerste artikel over de inzet van nieuwe geavanceerde radarsystemen bij de marine. Volgende week in het katern Spectrum deel 2.

refdag.nl voor computeranimatie met een opengewerkt schip.

Technische gegevens patrouilleschip OPS

Afmetingen: lengte 108,43 m

breedte 16 m

diepgang 4,55 m

Waterverplaatsing: 3750 ton

Aandrijving: 2 MAN dieselmotoren, elk 7350 pk

2 elektromotoren, elk 550 pk

Snelheid: maximaal (dieselmotoren) 37 km/u

patrouillevaart (elektromotoren) 11 km/u

Bemanning: minimaal 50 (operationeel), maximaal 90 koppen

1 commandant

43 officieren

24 onderofficieren

22 manschappen

Interceptors: 2 RHIB's, snelle militaire motorbootjes

1 NH-90 marinehelikopter

Bewapening: 1 kanon Oto Melara 76 mm 1 snelvuurkanon 30 mm 2 vaste en een aantal losse mitrailleurs 12,7 mm

Apparatuur in radarmast

1. SAT COM: communicatiesatelliet

2. NR IFF: vriend-of-vijandidentificatiesysteem

3. SEASTAR: oppervlakteradar

4. ICAS: GMS/GPS-communicatiesysteem

5. SMILE: vuurleidingsradar

6. Gatekeeper: video- en infraroodcamerasysteem

Oorlogsschepen van wereldklasse

Damen Schelde Naval Shipbuilding (DSNS) -zoals de Vlissingse scheepswerf sinds enkele weken heet- is 8 oktober 1875 door koning Willem III opgericht bij Koninklijk Besluit als NV Koninklijke Maatschappij De Schelde (KMS). Door de jaren heen bouwt de werf veel marineschepen en andere vaartuigen. Vanaf de jaren zeventig van de vorige eeuw lopen er bijna continu marineschepen van stapel.

Het bedrijf heeft inmiddels veel ervaring opgedaan bij de bouw van onderzeeboten en 'koudeoorlogfregatten', die toegerust zijn voor het bestrijden van onderzeeboten en voor luchtverdediging. "Dat waren pure vechtfregatten", aldus ir. Maarten Slegers van DSNS.

De Koninklijke Schelde Groep BV is sinds 2000 een van de vele werkmaatschappijen van het scheepsbouwconglomeraat Damen Shipyards uit Gorinchem. Het heeft als specialisatie de bouw van grotere vaartuigen voor marine- en patrouilledoeleinden voor overheden in de gehele wereld.

De scheepswerf ontwierp vijf jaar geleden de modulaire Sigmakorvet. De romp van zo'n oorlogsschip is opgebouwd uit standaardmodules van 7,20 meter lengte. Slegers: "Als de klant wil, kunnen we het schip verlengen door extra secties tussen te voegen." Inmiddels heeft Indonesië drie Sigmakorvetten in gebruik genomen, de vierde staat op stapel. Begin dit jaar tekende Marokko een contract voor drie van deze relatief goedkope marineschepen. Slegers: "We profiteren hierbij van de goede naam die Damen Shipyards wereldwijd heeft opgebouwd."

damennaval.com/nl/.

Radarsysteem ziet zelfs stealthvliegtuigen

De Nederlandse vestiging van het internationale elektronicaconcern Thales in Hengelo was bekend als Hollandse Signaalapparaten BV. In de volksmond heet het bedrijf daarom vaak Signaal.

Hollandse Signaal Apparaten (HSA) is in 1922 opgericht als NV Hazemeyers fabriek van richtapparatuur voor kanonnen. Elektronicaconcern Philips kocht in 1956 het grootste deel van de aandelen op van de Nederlandse overheid. Het Franse Thomson-CSF nam de aandelen in 1990 over van Philips. In december 2000 veranderde de naam in Thales. Het bedrijf wil hiermee zijn internationale uitstraling versterken.

Thales Nederland is het grootste defensiebedrijf in Nederland en produceert geavanceerde radarinstallaties, waaronder de APAR-vuurleidingsradar en de SMART-L- langeafstandsradar voor marineschepen. De radarsystemen van Thales zijn inmiddels zo goed dat ze een tennisballetje met rardarabsorberende verf op grote afstand kunnen waarnemen. Drs. Lars Wormgoor van Thales Nederland verzekert: "De Amerikanen zeiden onlangs zelf dat onze techniek vijf jaar voorloopt op die van hen. We zijn niet voor niets wereldmarktleider in geavanceerde radarsystemen. De nieuwe mast waarin we bijna alle systemen onderbrengen, maakt de bouw van een schip een stuk efficiënter."

De Nederlandse overheid heeft 2 procent van de aandelen van Thales Nederland in handen, wat genoeg is om te bepalen of een bepaald product naar het buitenland geëxporteerd mag worden.

thalesgroup.com/netherlands/.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen