Vanwege-monument in Sondel

De kerk uit 1869 heeft een compleet nieuwe uitstraling gekregen, vertelt kerkrentmeester Hielke Smink van de protestantse gemeente Oudemirdum-Nijemirdum-Sondel. De Haven is een van de drie kerkgebouwen van de gemeente. Net als in Oudemirdum en in Nijemirdum wordt er twee van de drie zondagen gekerkt in De Haven.

„We zijn teruggegaan naar de oorspronkelijke kleuren”, aldus Smink. „Het donkere plafond is nu crèmekleurig, net als de balken. Andere balken zijn marmerkleurig en de muur is wit.”

De oorspronkelijke kleuren kwamen tevoorschijn toen tijdens het sloopwerk het hardboard dat tegen de muren zat, werd weggehaald. „Dat was een verrassing”, zegt Smink. „Er bleken ook kleine ramen, ronde ventilatieroosters, achter het houtwerk schuil te gaan. Die gebruiken we nu weer.”

Aanleiding voor de renovatie was dat de kerk er slecht uitzag, vertelt Smink. „Bovendien zaten de banken erg slecht. We vroegen ons af: Wat kunnen we met dit gebouw en hoe willen we het in de toekomst gebruiken? Willen we de kerk alleen gebruiken op zondagochtend, of moet ze ook geschikt zijn voor een concert of een tentoonstelling? Dan moet je de kerk niet weer vol banken zetten.”

Er werd ingezet op multifunctioneel gebruik. Moderne antracietkleurige kunststof stoelen vervangen de banken en ook het liturgisch centrum is vernieuwd. „Architect Jelle de Jong uit Lemmer heeft ons geadviseerd over de inrichting. Ook zijn er een toilet, een garderobe en een moderne geluidsinstallatie aangebracht.”

De kerk is een zogenoemd vanwege-monument, wat inhoudt dat het gebouw zelf geen monument is, maar wel een aantal monumentale voorwerpen bevat. Het gaat om de preekstoel, de herenbanken en het Bakker & Timmenga-orgel. Die moesten in de oorspronkelijke staat blijven.

Twee schroeven

Negen maanden is er gewerkt in de kerk. „In juni zijn we met het sloopwerk begonnen, met enkele vrijwilligers. Alles wat in de kerk stond, is eruit gehaald. Al snel werden we met een aantal onaangename verrassingen geconfronteerd. Toen we de preekstoel weghaalden, bleek dat de balken waarmee hij aan de muur was bevestigd verrot waren. Daar schrokken we van. Eigenlijk zat de preekstoel nog slechts met twee schroeven aan de muur vast. Vanwege het vocht was de achterkant grotendeels verrot. Hetzelfde gold voor de herenbanken, die ook tegen de muur stonden. Dat was een grote financiële tegenvaller.”

Na de bouwvak kon de opbouw beginnen. De orgelpijpen zijn door Bakker & Timmenga schoongemaakt en opnieuw voorzien van bladgoud. De kerk heeft een nieuwe lambrisering gekregen, voorzien van houtimitatie in de kleur van de preekstoel en de herenbanken. Bovendien is de muur tegen vocht geïmpregneerd, gestuukt en is de kerk opnieuw geschilderd. Verder is er een nieuw verwarmingssysteem aangelegd.

Onkosten

De totale kosten van de renovatie komen op zo’n 270.000 euro, verwacht Smink. Dat bedrag is bijeengebracht door subsidie (33.000 euro), een bijdrage van de provincie Friesland (13.000 euro), enkele fondsen, legaten, acties en geld dat de protestantse gemeente heeft gespaard voor groot onderhoud. Smink is heel tevreden met het resultaat, maar is ook blij dat er nu een eind aan de werkzaamheden komt. „Het neemt al maanden mijn denken in beslag. Ik ben er eigenlijk constant mee bezig. Mijn vrouw zei weleens lachend: Je kon wel met de kerk getrouwd zijn. Dat geldt ook voor collega-kerkrentmeester Kees Haringsma, die bijna dagelijks in de kerk te vinden is.”

Ontdekking grafzerken in kerk Sondel

De vondst van de drie monumentale grafzerken uit de negentiende eeuw was de grootste ontdekking tijdens de renovatie van de kerk in Sondel. „Het gaat om vier grafzerken”, vertelt kerkrentmeester Smink. „Drie ervan waren van bewoners van slot Beuckenswijk. De vierde kleine vierkante steen heeft helaas geen opschrift. Het gaat om leden van de familie Hylckama en Carpentier.” De zerken zijn schoongemaakt, recht gelegd en de zwarte estriken sluiten er nu op aan. „De grafmonumenten liggen netjes onder de vloer en daar blijven ze voorlopig ook liggen”, aldus Smink. „We hebben besloten de grafmonumenten zichtbaar te maken. Niet permanent, maar bijvoorbeeld op Open Monumentendag, of met andere bijzondere gelegenheden. Nabestaanden waren enthousiast over de vondst.”

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen