Predikant met grote studiezin

Van grote waarde zijn de verhelderende aantekeningen die Balke geeft bij de lezingen, alsook het uitgebreide register van namen. De woorden ”Vreugde bij de bron” zijn ontleend aan het laatste vers van Psalm 87 van Marnix van Sint-Aldegonde, voor wie ds. Kievit een grote voorliefde had. Dit psalmvers is ook gezongen tijdens diens rouwdienst.

Balke beschrijft op een betrokken wijze de korte levensgeschiedenis van ds. Kievit. Boeiend en leerzaam. Ds. Kievit heeft zijn hele leven gestudeerd. Zijn geestelijk leven was een voorbeeld, zonder dat hij de bevinding van het geloof ooit zou etaleren. Behalve de plaats die ds. Kievit innam in de kerk, wordt ook zijn plek binnen de familie- en vriendenkring getekend, op een fijnbesnaarde en kiese wijze. Interessant is hoe Balke de hoogleraren beschrijft uit de studietijd van de predikant. Zo wordt de polemiek die ds. Kievit later krachtig in de kerk gevoerd heeft ook verhelderd.

Hoewel ds. Kievit vanwege zijn grote studiezin werd aangemoedigd om een doctoraalstudie te doen, is het daar nooit van gekomen. Wel heeft de predikant zeer breed gestudeerd. Hij heeft zich niet alleen verdiept in de theologie, maar ook in de filosofie. Hij wist veel van wiskunde, biologie, medische wetenschap en was zelfs geïnteresseerd in de ontwikkeling van de atoomenergie. Hij had grote kennis van de klassieke talen. Van verschillende kanten is in zijn tijd al gezegd dat hij, gelet op zijn grote wetenschappelijke kennis, wel hoogleraar had kunnen zijn.

Toerusting

Ds. Kievit genoot grote bekendheid binnen hervormd-gereformeerde kring en daarbuiten. Via het Gereformeerd Weekblad heeft hij veel onderwerpen pastoraal en kerkelijk aan de orde gesteld. Daarnaast verzorgde hij vanaf 1939 vele contio’s voor predikanten in Baarn, waar hij veel jaren predikant was. In de toerusting van predikanten heeft hij veel mogen betekenen.

Pastorale thema’s hebben bij ds. Kievit een grote plaats ingenomen. Uit lezingen blijkt zijn pastorale toonzetting in de omgang met mensen. Mij trof een toegift in dit boek, een lezing van de jong overleden zendingspredikant ds. C. Balke over de verzoening. Deze predikant was een broer van prof. Balke en een dankbare leerling van ds. I. Kievit. De lezing sluit goed aan bij de andere onderwerpen. Balke is er bijzonder in geslaagd de geschriften passend en ordelijk in te delen.

Barth

Kievit was theologisch zeer belezen. In de werken van Calvijn leefde en ademde hij. Die waren in de theologie zijn fundament. Daarnaast had hij grondig kennisgenomen van de theologie van de Nadere Reformatie en van de puriteinen. Hij was goed op de hoogte van de eigentijdse theologie, zoals van onder anderen Barth. Hij geeft op Barth gefundeerde kritiek, evenals op de barthiaanse theologen van zijn tijd. Met een helder oordeel legt hij de wortels van de theologie van Barth en Brunner bloot. De dwalingen ontleedde hij tot op het bot. Fundamenteel bij ds. Kievit is dat hij alles aan de Schriften toetst.

Al lezend kom je onder de indruk van de breedte, diepte en hoogte van zijn theologisch denken bij talloze onderwerpen, zoals rechtvaardiging, antinomianisme, schuldbesef en verzoening en de opstanding der doden.

De belijdenis is bij ds. Kievit een levende uitleg van de Schrift. Dat wat wezenlijk is voor de kerk en voor de theologie, heeft hij breed uitgelegd. Voor de prediking heeft hij veel betekend, waarbij de lijn van Wet en Evangelie helder functioneert. De predikant wordt weleens ten onrechte door sommigen geannexeerd in het gedachtegoed van ds. Kersten. Hij heeft evenwel ten opzichte van het theologisch denken van zowel Kersten als Kuyper een sterke afstand bewaard. Daarvoor was hij te sterk een zelfstandig theoloog.

Grote waarde

Het belang van deze bundel is dat veel pastorale onderwerpen uit het Gereformeerd Weekblad en de lezingen op de contio’s voor predikanten hierin op een consciëntieuze manier verzameld zijn. Het boek is geen bloemlezing of sprokkelwerk van de werken van ds. Kievit, maar een gedegen, uitgebreid theologisch werk.

Voor het huidige theologische en kerkelijk klimaat is dit boek van grote waarde. Er wordt veel in geboden. Aanbevolen voor iedereen die wil graven in de goudmijn van het Woord en vooral voor studenten en predikanten. De lezer krijgt veel mee vanuit de schat van de kerk der eeuwen, als een Bron die niet opdroogt.

Boekgegevens

Vreugde bij de Bron. Verspreide geschriften van ds. I. Kievit, prof. dr. W. Balke; uitg. De Banier, Apeldoorn, 2014; ISBN 978 90 3363 301 0; 815 blz.; € 64,95.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen