Gerhard Hormann over deflatie
Eind vorige week sloot de AEX-index 1,6 procent hoger, terwijl de euro diezelfde dag juist met 1,2 procent in waarde daalde. Directe aanleiding vormde een ferme toespraak van Mario Draghi.
De president van de Europese Centrale Bank (ECB) beloofde bij die gelegenheid „alles” in het werk te zullen stellen om de inflatie aan te wakkeren. Het was de zoveelste keer dat Draghi maatregelen aankondigde tegen wat in de media meestal wordt aangeduid als het ”deflatiespook”, of zelfs als een ”deflatiemonster”. Door dat dreigende taalgebruik zullen de meeste mensen automatisch denken dat deflatie iets heel slechts is, ook omdat er meestal aan wordt toegevoegd dat consumenten hun aankopen uitstellen op het moment dat de prijzen dalen.
Kijk je echter een beetje kritisch naar deze problematiek, dan blijkt dat een tragische denkfout. Deflatie is niet de reden dat mensen niets meer kopen, het is slechts een symptoom. Dat steeds meer winkels stunten met hun prijzen is eerder een rechtstreeks gevolg van grote financiële onzekerheid, economische krimp, hoge werkloosheid en dalend consumentenvertrouwen.
Met andere woorden: mensen stellen hun aankopen niet uit omdat ze verwachten dat alles straks nog goedkoper wordt, maar omdat ze bang zijn hun baan te verliezen, omdat ze ijverig aan het sparen en aflossen zijn of omdat ze elke maand slechts met moeite rond kunnen komen en alleen nog het hoogstnoodzakelijke in hun boodschappenkarretje doen. Het kunstmatig aanwakkeren van inflatie in een dergelijke situatie is hetzelfde als de thermometer de schuld geven van je griep.
Met het creëren van inflatie probeert men sparen zo onaantrekkelijk te maken dat mensen uit arren moede hun geld maar gaan uitgeven. Zo zou het tenminste in theorie moeten werken, hoewel de situatie in Japan laat zien dat een dergelijk financieel beleid in de praktijk alleen maar leidt tot het nog verder uithollen van de koopkracht.
Vergeet niet dat inflatie slechts een duur woord is voor geldontwaarding. Wanneer in de krant staat dat de centrale bank met alle beschikbare middelen de inflatie gaat aanwakkeren, betekent het alleen maar dat men alles in het werk stelt om ervoor te zorgen dat uw geld zijn waarde verliest. Wat er meestal niet bij wordt gezegd, is dat we inflatie in de eerste plaats nodig hebben om de torenhoge Europese schulden te lijf te gaan.
De huidige problemen in Europa zijn veel dieper geworteld dan Draghi suggereert en daarom niet zomaar op te lossen met standaardreflexen die hun waarde nog nooit hebben bewezen. Je zou uit de economische situatie in Japan ook kunnen concluderen dat een sterk vergrijsde bevolking niet meer zo’n behoefte heeft aan consumeren en zich daar ook niet zomaar toe laat verleiden. Je kunt mensen die alles al hebben en bezittingen in toenemende mate als ballast ervaren, niet aan het shoppen krijgen door met prijsniveaus te spelen.
Het is per definitie lastig om de consumptie aan te jagen wanneer de gemiddelde leeftijd in een samenleving steeds verder oploopt en mensen hun buik nog een beetje vol hebben van de hebzucht die zich manifesteerde in de late jaren negentig. Dat is hetzelfde als iemand na een uitgebreid vijfgangenmenu nog een schnitzel voorzetten en vervolgens concluderen dat het aan de kok (lees: deflatie) ligt wanneer die onaangeroerd op het bord blijft liggen.
Reageren? hormann@refdag.nl
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 28 november 2014
Reformatorisch Dagblad | 24 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van vrijdag 28 november 2014
Reformatorisch Dagblad | 24 Pagina's