‘Gekkopoot’ als alternatief voor klittenband

Voor aardbewoners is het de gewoonste zaak van de wereld: je legt de krant op tafel en vindt hem daar later weer terug. In de ruimte is dat wel anders. Laat een astronaut een voorwerp los, dan is de kans groot dat het even later is verdwenen. Willen ze een voorwerp niet kwijtraken, dan moeten ze het vastzetten.

Een manier is klittenband. Zo draagt de bemanning van het internationaal ruimtestation ISS broeken waarop stroken klittenband zijn genaaid. Met een klembord aan hun been geklit, hebben ze hun handen vrij voor de uitvoering van een experiment of onderhoudswerkzaamheden aan een van de technische installaties van het station. Nadeel is wel dat het alleen werkt als beide voorwerpen een kleefstrook hebben. Bij het lostrekken van het klittenband komen bovendien kleine plasticdeeltjes vrij. Op aarde komen die op de grond terecht, maar in de ruimte gaan ze door de lucht zweven en kun je ze inademen.

Een tweede veelgebruikt middel is elastiek. Astronauten stoppen van alles achter banden die langs de wanden zijn gespannen. Brede elastieken op de eettafel voorkomen dat de blikjes met eten wegzweven.

Plakband of tape wordt ook wel gebruikt, maar heeft als nadeel dat er kleefstof achterblijft op het oppervlak. Het kan daardoor maar een beperkt aantal keren worden vastgeplakt en losgetrokken.

Onderzoekers van het NASA Jet Propulsion Laboratory in Pasadena, Californië, meldden onlangs dat ze een grijper hebben ontwikkeld die is geïnspireerd op de poot van een gekko. Dat kikkerachtige dier kan loodrecht omhoog en omlaag klimmen en aan een boomstronk blijven hangen dankzij talloze kleine haren aan de onderkant van zijn poot.

Opmerkelijk genoeg is de voetzool van deze dieren niet plakkerig en kost het de gekko geen moeite om zijn poot van een tak of boomstronk op te tillen.

De Californische onderzoekers zochten uit hoe dat komt en maakten de gekkopoot na. Ze bedekten daarvoor een vierkant plaatje met talloze dunne synthetische haren, veel dunner dan een menselijke haar. Buigen de haren onder druk, dan blijft het plaatje stevig aan een oppervlak kleven of kan het een voorwerp optillen. Valt de druk weg, dan laat het plaatje los. „Deze grijper laat geen kleefstof achter en het is niet nodig dat beide oppervlakken in elkaar haken, zoals dat bij klittenband het geval is”, zegt ingenieur Aaron Parness van NASA JPL.

De gekkogrijper verliest zijn ‘kleefkracht’ niet bij intensief gebruik. Ook toen de onderzoekers het materiaal meer dan 30.000 keer ‘aan’ en ‘uit’ hadden gezet, verminderde de kracht van de greep niet.

De volgende stap is om de gekkogrijper in de ruimte te testen. De onderzoekers zien daar tal van mogelijkheden. De bekende toepassingen, zoals het bevestigen van klemborden, foto’s en andere voorwerpen aan de muur.

Maar ook minder voor de hand liggende. Zo ontwikkelen ze een gekkorobot die aan de buitenkant controle- en reparatiewerkzaamheden kan uitvoeren.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen