Letselschade en de vergoeding daarvan (1)

In ons dagelijks leven staan wij regelmatig bloot aan het risiko het slachtoffer te worden van een ongeval; te denken valt aan een ongeval op het werk, in het verkeer, etc. Het letsel dat daaruit voortvloeit - en dat kan zowel lichamelijk als geestelijk letsel zijn - vormt schade. Schade die tot vergoeding aanleiding kan geven.

Aansprakelijkheid

Of vergoeding van schade gevorderd kan worden hangt af van het feit of de veroorzaker van die schade daarvoor aansprakelijk is te stellen. De twee belangrijkste aansprakelijkheidsgronden zijn de onrechtmatige daad en de wanprestatie.

Bij een onrechtmatige daad, waardoor aan een ander schade wordt toegebracht, heeft degene door wiens schuld de schade werd veroorzaakt de verplichting die schade te vergoeden (artikel 1401 van het Burgerlijk Wetboek). Vooral bij verkeersongevallen wordt een beroep gedaan op de onrechtmatige daad. Hetzelfde geldt bij produktaansprakelijkheid. Bij wanprestatie (het niet c.q, niet behoorlijk nakomen van een overeenkomst) vloeit de verphchtmg de schade te vergoeden voort uit de geschonden overeenkomst. Te denken valt aan de beroepsfout van de arts, de werkgever die zich niet als een goed werkgever gedraagt (machines zijn bijvoorbeeld onvoldoende beveiligd), etc.

Vergoeding

Indien de aansprakelijkheid vaststaat rust op de veroorzaker van de schade de verplichting de schade te vergoeden In het geval van aansprakelijkheid uit onrechtmatige daad waarbij letselschade aan de orde is geldt artikel 1407 B, W, Dit artikel kent een recht toe op schadevergoeding bij 'moedwillige of onvoorzichtige kwetssing of verminking',

Nadat de aansprakelijkheid is vastge­ steld komt de vergoeding van de schade aan de orde. Het schadevergoedingsrecht beoogt het slachtoffer zoveel mogelijk te brengen in de situatie waarin hij zou hebben verkeerd indien het ongeval niet zou hebben plaatsgevonden. Het ontstane nadeel moet zoveel mogelijk worden goed gemaakt. Hoewel dit op meerdere wijzen zou kunnen geschieden wordt de schade meestal weggenomen door betaling van een bepaalde geldsom. Schade in de inkomenssfeer wordt immers in geld geleden. De kosten van artsen, advokaten, etc, vormen schadeposten welke m geld zijn uitgedrukt. Te denken valt ook aan kosten van omscholing gericht op hernieuwde arbeidsgeschiktheid, woonvoorzieningen, aangepaste auto, etc.

Schadeposten

Welke schadeposten komen nu voor vergoeding in aanmerking? Dat zijn de volgende,

a. inkomensschade

Deze schade wordt veroorzaakt door vermindering van de arbeidskapaciteit gedurende een bepaalde periode. Voor de berekening van de schade neemt men als uitgangspunt het loon dat vóór het ongeval werd verdiend, het zogenaamde referteloon. Rekening moet worden gehouden met loonstijgingen die zich na het ongeval zouden hebben voorgedaari. Duidelijk is dat met een konkrete, reeds vóór het ongeval toegezegde loonstijging eerder rekening zal worden gehouden dan met een loonstijging welke mogelijk in de toekomst zou hebben plaatsgevonden. Vergelijking vindt in de praktijk vaak plaats met de loonontwikkelingen bij werknemers in een te vergelijken werksituatie.

Van de benadeelde mag verwacht worden dat hij, zo hij daartoe in staat IS, probeert zich weer inkomsten te verwerven. Hij heeft de plicht de schade zoveel mogelijk te beperken. Onder bepaalde omstandigheden kan dit betekenen dat hij, al dan niet via omscholing, ander werk moet verrich­

ten. De inkomensschade wordt veelal beperkt doordat het slachtoffer in aanmerking komt voor een uitkering krachtens de Sociale Verzekeringen. Onderscheid tussen werknemers en zelfstandigen is hier op zijn plaats. Werknemers (en degenen die daarmede zijn gelijk gesteld) hebben gedurende maximaal één jaar recht op

vervolg op pagina 11

vervolg van pagina 10

een uitkering krachtens de Ziektewet. Vervolgens bestaat recht op een A.A.W-uitkering, veelal aangevuld met een W.A.O.-uitkering (maximaal 70% van het dagloon). Door die uitkering wordt een aanmerkelijk deel van de schade weggenomen.

Bij zelfstandigen (middenstanders, agrariërs, enz.) ligt dat anders. Zij kunnen geen beroep doen op de Ziektewet en de W.A.O.; voor hen biedt slechts de A.A.W. enige uitkomst (alle ingezetenen van Nederland die nog geen 65 jaar zijn vallen onder de kring der verzekerden; zij die 18 jaar of ouder zijn en 52 weken arbeidsongeschikt zijn hebben recht op een uitkering: de uitkering geldt als een welvaartsvaste basisvoorziening). Duidelijk is dat veelal slechts een deel van de inkomensschade door de A.A.W.uitkering wordt gedekt. Hetgeen niet wordt gedekt moet vergoed worden door de aansprakelijke persoon c.q. diens aansprakelijkheidsverzekeraar, zulks voorzover dat gedeelte niet op andere wijze is gedekt.

Overigens is bij zelfstandigen vaak de inzet zo groot dat zij, ondanks het letsel, het inkomen op peil houden, hetgeen de schade beperkt. Die extra inzet kan doorwerken in het nog te bespreken immateriële schade (smartegeld). Ik kom hier nader op terug.

Mr. J. C. Dorrepaal

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen