“De samenleving staat niet te klappen bij een christelijk getuigenis”

Hoe komt het dat er zoveel ophef is ontstaan over de passage in het regeerakkoord over de gewetensbezwaarde ambtenaar?

“De ophef valt alleen maar politiek te verklaren. De passage werd er blijkbaar uitgelicht om aan te tonen hoezeer de ChristenUnie een ethisch stempel op het regeerakkoord heeft willen drukken. Juridisch gezien kan ik de ophef moeilijk verklaren. Ten opzichte van de discussie die uitvoerig is gevoerd naar aanleiding van mevrouw Eringa in Leeuwarden zijn er geen nieuwe argumenten genoemd. Bij de behandeling van de wetswijziging over het homohuwelijk is door diverse bewindslieden aangegeven dat voor gewetensbezwaarde ambtenaren een praktische regeling getroffen moest worden. Dat was de algemene opvatting. De Commissie Gelijke Behandeling bevestigde dat de Algemene wet gelijke behandeling tot eenzelfde conclusie leidt.”

Wat was destijds het oordeel van de Commissie Gelijke Behandeling?

“Bij mevrouw Eringa heeft de Commissie Gelijke Behandeling aangegeven dat de gemeente Leeuwarden door het beëindigen van de aanstelling vanwege de gewetensbezwaren van mevrouw Eringa ongerechtvaardigd (indirect) onderscheid heeft gemaakt. Er was binnen Leeuwarden een eenvoudige praktische oplossing beschikbaar. Er waren namelijk meerdere trouwambtenaren bereid homohuwelijken af te sluiten. Door desondanks niet verder te willen gaan met mevrouw Eringa, is er in strijd met de Algemene wet gelijke behandeling gehandeld.”

Hoe is het met uw cliënt?

“Voor zover ik weet is mevrouw Eringa op dit moment nog gewoon werkzaam als ambtenaar van de burgerlijke stand.”

Zou de Commissie Gelijke Behandeling nu in een zelfde geval een zelfde uitspraak doen?

“Ik zie geen enkele reden waarom de Commissie een paar jaar later niet tot dezelfde uitspraak zou komen.”

Stel dat een gewetensbezwaarde ambtenaar u zou vragen zijn positie voor te leggen aan de rechter. Zou u het aandurven?

“Uiteraard zou ik het aandurven om in een dergelijke situatie de zaak aan de rechter voor te leggen. Die zal dan uiteindelijk moeten uitmaken in hoeverre inderdaad de Algemene wet gelijke behandeling is geschonden dan wel anderszins is gehandeld in strijd met de godsdienstvrijheid van de betrokkene.”

Wat betekent het besluit van zo’n 60 gemeenten om geen ambtenaren met gewetensbezwaarden meer aan te nemen?

“Dit besluit heeft geen invloed op de inhoud van de Algemene wet gelijke behandeling of de gods-

Mr Sietse Voogt is geboren in 1962. Hij is getrouwd en vader van 3 dochters en 1 zoon. Tussen 1980 en 1986 heeft hij in Leiden twee studies rechten doorlopen (privaatrecht en een vrij doctoraal administratief recht). Daarna heeft hij in Londen een “Masters Degree” (LL.M.) Engels recht behaald.

Mr Voogt is in 1988 als advocaat begonnen bij het toenmalige kantoor Dutilh, van der Hoeven en Slager. Sinds eind 1990 werkt hij bij Moree Gelderblom Advocaten. Per 1 januari 1994 is hij lid van de maatschap. Mr Voogt is met name gespecialiseerd in het arbeidsrecht, huurrecht, vastgoedrecht en administratiefrecht. Een bijzonder specialisme betreft de bescherming van grondrechten, met name de relatie tussen de gods-

dienstvrijheid en het anti-discriminatiebeginsel. Over dit onderwerp heeft hij ook diverse malen gepubliceerd. In zijn vrije tijd is hij met name actief binnen zijn kerkelijke gemeente.

dienstvrijheid van de betrokken ambtenaar. Een rechter zal uiteindelijk moeten uitmaken in hoeverre de 60 gemeenten conform hun besluit mogen handelen.”

Staatsrechtdeskundige Kalberg bepleit het nietig verklaren door de Kroon. Hoe kijkt u hier tegenaan?

“Er zou op zich aanleiding zijn om het besluit van de 60 gemeenten door de Kroon te vernietigen wegens strijd met de wet. Ik verwacht niet dat de politiek een dergelijke beslissing aandurft. Men zal het, zo is mijn inschatting, overlaten aan de individuele rechtsbescherming van de betrokken ambtenaren of een wet volgens de contouren van het regeerakkoord.”

Staat de ophef over de gewetensbezwaarde ambtenaar op zichzelf of moet het in een breder kader worden gezien?

“De positie rond de gewetensbezwaarde ambtenaar heeft uiteraard consequenties voor de bescherming die de godsdienstvrijheid in het algemeen biedt. De godsdienstvrijheid beschermt ook het zich in het maatschappelijk verkeer naar een geloofsopvatting gedragen.”

Hoeveel bescherming biedt de godsdienstvrijheid op dat punt, bijvoorbeeld wanneer dat binnen de maatschappij irritatie of onbegrip oproept of wanneer andere grondrechten in het geding zijn?

“Die discussie is breder dan een gewetensbezwaarde trouwambtenaar. Denk aan de discussie rond moslims, die huwbare vrouwen geen hand willen schudden of hoofddoekjes willen dragen. Denk ook aan de discussie rond de toelating van vrouwen tot de SGP, de positie van een fractievoorzitter van een politieke partij die vanwege haar geloof onder vuur ligt, etc.”

Er lijkt een hetze te ontstaan richting orthodoxe christenen. Linkse columnisten laten geen enkele gelegenheid voorbijgaan om fel uit te halen. Volgens Volkskrantcolumnist Jan Blokker beginnen christenen alweer aardig praatjes te krijgen. NRC-columniste Elsbeth Etty is van mening dat orthodoxe christenen een gevaarlijke groep moralisten is die eronder gehouden moet worden. “Alleen al het feit dat de moeiten van deze mensen met abortus, euthanasie en het homohuwelijk weer aandacht krijgen, is ronduit misselijkmakend”, aldus Etty. De seculiere kruistocht richt zich niet alleen op orthodoxe christenen. Ook Marianne Thieme van de Partij voor de Dieren ligt onder vuur vanwege haar lidmaatschap van de Zevende Dagadventisten. Voogt benadert het nuchter: “Dat de samenleving niet altijd staat te klappen bij een christelijk getuigenis, is niets nieuws. Historisch gezien hebben de christenen in Nederland een voorbeeldige bescherming gehad.

Uiteraard zou het heel mooi zijn wanneer dat in de toekomst ook zo zou blijven. In vergelijking met geloofsvervolgingen op andere plaatsen in de wereld moeten we denk ik voorzichtig zijn om te dramatisch te reageren op negatieve signalen.”

Tekst: Martien van der Zwan

Martien van der Zwan

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen