De Encycliek “Humani Generis” - pagina 13

Steeds weer zal de scholastieke theologie de resultaten van die invloed verstandelijk willen controleren, voor zij ze als zekere theologische conclusies wil a a n v a a r d e n . De theologen, die de openbaring evenwel allereerst opvatten als een werkelijkheidsopenbaring, wijzen gaarne op de werking, die de openbaring op de totaliteit v a n het leven der kerk uitoefent, waarin ook de theologen h u n plaats innemen. H e t ganse leven wordt verrijkt door de openbaring, niet slechts het verstand. I n deze totale verrijking h e b b e n de theologen een taak. Ze moeten de kerk helpen zich steeds meer bewust te worden v a n de schatten, die in h a a r verborgen zijn. De werkelijkheid van het bovennatuurlijke leven moet zoveel mogelijk in woorden en begrippen worden vertolkt. Hier ligt de betekenis der theologie. Niet de redenering over de openbaring, m a a r h a a r vertolking komt op de voorgrond. M a a r bij deze opvatting moet men wel critiek h e b b e n op de gedachte, dat het geloof alleen een wezenlijke rol speelt in de theologie in zoverre ze d e uitgangspunten der redenering verschaft. D e theologische arbeid bestaat immers niet in het steeds verder doorredeneren op eens voor altijd verkregen stellingen. D e openbaring gaat niet op in een reeks stellingen. O m n u tot een telkens weer nieuwe en bij de situatie passende vertolking der openbaring te komen moet d e theoloog zelf deel h e b b e n aan het bovennatuurlijke leven der kerk en moet zijn geloof h e m in al zijn arbeid blijven leiden. Geloof en denken zijn dus veel n a u w e r op elkaar betrokken d a n volgens de scholastieke opvatting het geval is. M e n verwijt aan de scholastieke theologie h a a r steriliteit. Daarnaast heeft men bezwaren tegen h a a r redeneermethoden, die niet voldoende rekening houden, volgens de nieuwe opvatting, met het karakter van het object der theologische redenering. T o t de nieuwere denkbeelden k w a m men nu niet enkel onder invloed van de Schrift, de werken der voormiddeleeuwse theologen en een gewijzigd inzicht in de bedoelingen van Thomas van Aquino. Ook de moderne wijsbegeerte speelde hierin h a a r rol. Naast andere ook niet-R.K. philosophen heeft vooral de R . K . wijsgeer Blondel, die in 1949 is overleden, de „nieuwe theologie" sterk beinvloed. De wijsbegeerte van Blondel is ook van grote betekenis gebleken voor de geloofsverdediging. De scholastieke theologie was van mening, dat het bestaan Gods door zuiver logische redenering is te bewijzen. Deze opvatting heeft de R . K . Kerk op het Vaticaanse Concilie van 1870 officieel voor h a a r rekening genomen. O n d e r invloed van Blondel k w a m echter bij sommige theologen een andere methode op de voorgrond. Blondel h a d geleerd, dat in de mens — ook buiten de bovennatuurlijke openbaring om — een onverzadigbaar verlangen heerst n a a r een bestemming, die voor de natuurlijke krachten onbereikbaar is. (Men merkt de overeenkomst op met De Lubacs gedachten over de verhouding van n a t u u r en bovennatuur!). Zo komt in heel zijn

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen