Caspar Olevianus; En zijn Reformatorische arbeid - pagina 35

M e n heeft weieens gezegd, dat nergens in enige catechismus, zulk een prachtige, korte samenvatting van ons christelijk geloof te vinden is als in de eerste vraag van dit leerboek. De inhoud van eens christens troost in leven en in sterven is hier inderdaad onovertroffen saamgevat. I n de eerste uitgave waren de vragen nog niet g e n u m m e r d , en de bewijsplaatsen uit de H . Schriftalleen aangegeven d o o r d e v e r m e l d i n g van de bedoelde hoofdstukken. De Zondagsafdelingen en ,,lectiones" waren ook nog niet aangebracht. De 80ste vraag en antwoord ontbraken nog. I n verband met de scherpe besluiten van het Concitie van Trente, dat de Paapse Mis had g e h a n d h a a f d en de leringen van Luther, Calvijn en Zwingli c.s. in de b a n gedaan had (herhaaldelijk was het „ a n a t h e m a s i t " gehoord), besloot de keurvorst een vraag en antwoord te laten opnemen over het onderscheid tussen het Avondmaal des Heren en de Paapse Mis. Het antwoord in de 2e editie was nog kort, m a a r in de 3e uitgave komt reeds de tegenwoordige redactie voor. De 3e editie is ook de standaardeditie geworden en later opgenomen in de Kerkenordening van de Palts. 13 ) De 3 edities verschenen alle nog in 1563. De uitgave van Mosbach (15 November 1563) omvat de toen geldende K e r k e n ordening en ook de volledige tekst van de Heidelbergse Catechismus ingedeeld in 52 Zondagsafdelingen, 129 vragen en antwoorden en 10 lectiones, d.i. 10 stukken, die iederen Zondag vóór de preek moesten worden voorgelezen. De 10e lectio is de „huistafel", Gods geboden voor ouders, kinderen, heren, knechten enz. geput uit de Brieven. Het slot vormt de korte samenvatting van de Catechismus benevens de teksten. De Kerkenordening bepaalde in verband met de Catechismus: Ook in steden, waar 2 preken des namiddags gehouden worden, zal de navolgende Summa van de Catechismus, benevens de thesen bij de a a n v a n g van de middagpreek aan het volk duidelijk worden voorgelezen. O p plaatsen waar 's middags niet twee m a a r slechts één preek gehouden wordt (n.1. de Catechismuspreek) zal bij de aanvang niet alleen de tekst, de 10 geboden bovenvermeld, m a a r de navolgende Summa (korte hoofdsom) van de Catechismus plus de teksten worden voorgelezen. (Zieo.a. Gooszen, De Heidelbergsche Catechismus, textus receptus, Inleiding I I I , blz. 125 v.v.). In

13

) De kortere editie (tweede) nemen wijhierover, op dit punt. Vr. en antw. 80 luidden daar aldus: „Was ist f ü r ein unterschied zwischen dem Abendmahl des H e r r n und der Bäpstlichen Mess? Antw. Das Abendmahl bezeuget uns dass wir volkomne Vergebung aller unser sünden haben, durch das einige opffer Jesu Christi, so er selbst ein mal a m creutz volbracht hat. Die Mess aber lehret dass die lebendigen und die todten nit durch das leiden Christi Vergebung der sünden haben, es sei d a n , dass Christus noch teglich f ü r sie von den Messpriestern geopffert werde. U n d ist also die Mess im grund ein abgöttische Verleugnung dess einigen opffers und leidens Jesu Christi".

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen