Caspar Olevianus; En zijn Reformatorische arbeid - pagina 61

deraaltheologie23) geworden. De Latijnse titel van dit werk van Olevianus is: De substantia foederis gratuiti inter Deum et electos, itemque de mediis quibus ea ipsa substantia nobis communicatur. Libri duo e praelectionibus Caparis Oleviani excepti. Uitgegeven v o o r ' t eerst bij Eustatius Vignon te Genève. M e n vindt bij Sudhoff, a.w. een uitvoerig uittreksel van dit boek, in het a a n h a n g sel 573-587. I n plaats van Beza treedt bij dit werk A(ntonius) F(ajus) te Genève als aanbeveler op. De voorrede is gedateerd 31 J a n u a r i 1585 en gericht aan Graaf Georg von Sayn Wittgenstein. Olevianus heeft dus n a zijn vertrek uit Heidelberg geen langdurige rust kunnen genieten. Niet alleeen voor de studie gaf hij zich, niet alleen voor het onderricht aan toekomstige predikanten, neen, ook voor de gemeenten gaf hij zich in allerlei practische arbeid, waarvoor hij zo uitnemende gaven had ontvangen. In de ganse Lahnstreek vroeg men hem om raad, om advies, om hulp, om persoonlijk ingrijpen. Zo vinden wij Olevianus in de j a r e n 1577 e.v. ook telkens op reis. Hij oriënteert de predikanten inzake de leercontroversen van den dag, hij bevestigt ze in de leer van de twee n a t u r e n in Christus en Zijn zitten ter rechterhand Gods, de leer van het H . Avondmaal, de verwerping van het exorcisme (duiveluitbanning) en de nooddoop. De grootste tegenstand ondervond Olevianus ook hier bij het o p r u i m e n van oude bijgelovige kerkelijke gebruiken. Afschaffing van priestergewaden, lichten, kaarsen bij het H. Avondmaal, koorhemden, hostiën, beelden en altaren. Soms was niet meer de minste sympathie voor R o m e en het pausdom aanwezig, m a a r klemde men zich toch vast aan de oude, overgeleverde gewoonten. M e t geduld, vlijt, zachtmoedigheid, lankmoedigheid, en volharding, ging Olevianus voort. Samensprekingen en samenkomsten werden gehouden telkens weer. Zo kon 24 April 1581 de Heidelbergse Catechismus en Kerkenordening worden ingevoerd. O n b e n u t liggende kerkelijke goederen werden ook hier verkocht, Gereformeerde theologische werken in massa aangekocht en onder de predikanten verspreid. Het meest verspreid werden exemplaren van Calvijns Institutie. M a a r verder ook: geschriften van Olevianus zelf, boeken

23

) Foederaaltheologie is V e r b o n d s t h e o l o g i e . ( L a t . F o e d u s = v e r b o n d ) . D e leer v a n h e t g e n a d e v e r b o n d is h e t rijkst o n t w i k k e l d in d e G e r e f o r m e e r d e k e r k e n . I n d e o u d e k e r k k e n d e m e n d e strijd tussen J u d a ï s m e e n G n o s t i c i s m e . E n e r zijds g r e e p m e n zich vast a a n h e t O . T . e n a n d e r z i j d s a a n h e t N . T . D e K e r k l e e r d e e c h t e r d e b e i d e v e r b o n d e n zijn é é n , d e b e d e l i n g is alleen o n d e r s c h e i d e n . O o k in d e d a g e n d e r H e r v o r m i n g s t o n d e n w e e r twee r i c h t i n g e n t e g e n o v e r e l k a a r . H e t A n a b a p t i s m e ( W e d e r d o p e r s ) m e t zijn g e r i n g s c h a t t i n g v a n h e t O . T . H e t S o c i n i a n i s m e m e t zijn v e r h e e r l i j k i n g v a n d e w e t t i s c h e g e d a c h t e v a n h e t O . T . d a t ook h e t E v a n g e l i e t o t e e n n i e u w e W e t m a a k t . L a t e r h e b b e n G e r e f o r m e e r d e t h e o l o g e n ook g e t r a c h t d e leer v a n h e t G e n a d e v e r b o n d , die r e e d s bij Z w i n g l i , Bullinger e n C a l v i j n te v i n d e n is, v e r d e r te o n t w i k k e l e n .

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen