Zacharias Ursinus en de Heidelbergse Catechismus - pagina 27

Wie breder wil lezen over de ontstaansgeschiedenis en lotgevallen van de Heidelbergse Catechismus kunnen wij de volgende werken aanbevelen : Dr G. D. J. Schotel, Geschiedenis van den oorsprong, de invoering en de lotgevallen van den Heidelbergsche Catechismus, Amsterdam 1863. Dr J. I. Doedes, De Heidelbergsche Catechismus in zijn eerste levensjaren 1563—1567, Utrecht 1867. Dr M. A. Gooszen, De Heidelbergsche Catechismus, textus receptus met toelichtende teksten, Leiden 1890. Alb. Wolters, Der Heidelb. Katech. in seiner ursprünglichen Gestalt, herausgegeben nebst der Geschichte seines Textes im Jahre 1563, Bonn 1864. Dezelfde schreef ook : Zur Urgeschichte des Heidelberger Katechismus in : Theolog. Studiën und Kritieken, Jrg. 1867. Verder de reeds genoemde werken van Sudhoff en Gillet. A. Lang, Der Heidelberger Katechismus und vier verwandte Katechismen, Leipzig 1907. In dit laatste werk, ook in dat van M. A. Gooszen, is o.a. de Latijnse tekst van Ursinus' Major en Minor te vinden. Een van de allereerste dingen, die de opstellers van de Heidelbergse Catechismus gedaan hebben is geweest de samenlezing van de catechetische litteratuur uit de Gereformeerde Kerken van die dagen. Men kon toch veel leren van wat in Straatsburg, Bazel, Zürich, Genève, Emden en Londen op 't gebied van de Catechese was vervaardigd en uitgegeven. Zo kon men winst doen met wat mannen als Bullinger en Leo Judae, Oecolampadius, Butzer en Capito, Calvijn, ä Lasco en Micron hadden geschreven voor de catechese. Het beste is uit deze bronnen samengelezen en omgebouwd tot een nieuwe catechismus, die voortreffelijke eigenschappen bezit en in de loop der eeuwen zijn waarde en betekenis duidelijk heeft gedemonstreerd. Het was en is nog steeds een niet spoedig te hoog gewaardeerd boekje voor alle gelovigen, die prijs stellen op een schriftuurlijke leiding ! In de eerste uitgave van 1563 kwam de bekende vraag over het onderscheid van het Heilig Avondmaal en de Paapse mis nog niet voor. Vraag en antwoord 80 zijn later op last van de keurvorst door Olevianus toegevoegd, eerst in beknopter vorm (2e uitgave) en straks in scherper en uitgebreider vorm (3e uitgave). De 2e en 3e uitgave van de Heidelbergse Catechismus werden ook nog in hetzelfde jaar 1563 bezorgd. De laatstgenoemde uitgave (derde) is de officiële geworden. Een merkwaardig verschijnsel vertoont de Grote Catechismus van Ursinus. Hij is geheel opgezet op het stramien van het verbond der genade. Het boekje heeft dus ook betekenis voor het kennen van Ursinus' gedachten over het genadeverbohd; Hij én zijn collega Olevianus hebben veel over het genadeverbond geschreven. Nu heeft Ursinus de opzet van de Major in de Minor niet volgehouden en deze is ook niet in onze Heidelberger Catechismus te vinden. In dit opzicht lijkt de Heidelbergse Catechismus dus meer op de Minor dan op de Major. Anderzijds zijn toch weer uitbreidingen van de Minor opgenomen, die teruggaan op de Major. Ook noemt Ursinus

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen