Johannes a Lasco - pagina 66

te veel politicus en hield vooral onder Hendrik V I I I van schipperen en laveren. H i j zag Hendrik V I I I als de plaatsbekleder van Christus in Engeland en vergeleek h e m met Josia116). C r a n m e r wist voordeel te slaan uit de fouten en luimen van Hendrik V I I I , voor de zaak die hijzelf voorstond. In 1547 stierf deze bekende figuur uit de eerste helft der 16e eeuw. O n d e r zijn regering zijn tal van Protestanten ter dood gebracht. Zeker evenveel als onder de (veel kortere) regering van Bloody M a r y ! E d u a r d V I , nog slechts negen j a a r oud, een zoon van Jane Seymour, de derde en meest geliefde gemalin van de oude koning, kwam op de troon. Hij werd gesteund door een regeringsraad van 16 personen, die in meerderheid Protestants was. Hertford, de oom v a n de koning en hertog van Somerset, werd Lord-Protector. Cranmer meende n u de weg vrij te zien voor de doorwerking van het Protestantisme in Engeland. De oud-gelovige bisschoppen werden verwijderd uit de kerk of achteruitgezet. J o n g e krachten n a m e n h u n plaats in. Vele ballingen, die gevlucht w a r e n onder Hendrik V I I I keerden terug uit Straatsburg, Zürich en.Genève en zij verbreidden nu ijverig de H e r v o r m d e beginselen in Engeland. Beelden werden op tal van plaatsen uit de kerk gehaald, de mis werd veranderd, de leer van de transsubstantiatie verworpen, een algemene kerkvisitatie werd gehouden. Hierbij bleek de innerlijke toestand van de Engelse Kerk zeer droevig te zijn. Er heerste een schrikbarende onwetendheid. De meeste geestelijken bleken ongeschikt om het Evangelie te verkondigen. C r a n m e r gaf een 12-tal homiliën uit (over de belangrijkste p u n t e n der Christelijke leer), die konden voorgedragen worden! De bekwaamste predikers o.a. Ridley en de kerkvisitatoren preekten op de voornaamste plaatsen. Ook de universiteit werd verbeterd. Weldra arriveerden op verzoek Petrus Martyr Vermigli en Bernardino Ochino, twee Italiaanse predikers. De eerste verklaarde te Oxford de Heilige Schrift aan de studenten, de tweede was predikant bij de Italiaanse vluchtelingen te Londen en op letterkundig gebied werkzaam in de omgeving van Cranmer. De laatste nodigde voortdurend de door het beruchte Interim in verdrukking geraakte predikers uit Europa naar Engeland. Zo schreef hij aan Bucer en a a n Laski. M a r t y r h a d hem op Laski attent gemaakt, o m d a t hij hem h a d leren waarderen te Straatsburg. Ook Dr Turner, lijfarts van E d u a r d V I , die als balling te E m d e n h a d geleefd en Laski h a d leren kennen, vergat niet de Koning te vertellen van het voortreffelijke werk van onze Pool. Reeds in het begin van 1548 kwamen bij Laski de eerste aanzoeken binnen om naar Londen over te steken. Laski heeft wel bij Melanchthon erop aangedrongen, dat hij naar Engeland zou gaan, m a a r de moeilijkheden van het Interim bonden hem a a n Duitsland. Zodoende heeft Engeland niet het stempel van Wittenberg ontvangen. Laski erkende goed de hoge betekenis van de roeping uit Londen. Wij lazen reeds, d a t hij in Augustus 1548 voor een reis naar Engeland is gegaan. V e r m o m d , onder een vreemde n a a m , reisde hij toen door Holland, Brabant en Vlaanderen naar Calais, toen Engels, en stak van hier over naar Engeland, waar hij in September van dat j a a r behouden te Londen arriveerde. Martyr werkte 11B

) H e t is o p v a l l e n d h o e d i k w i j l s d e z e v e r g e l i j k i n g g e m a a k t w e r d . S t r a k s w a s E d u a r d V I de J o s i a v a n zijn d a g e n . U r s i m i s b e t i t e l t F r e d e r i k I I I m e t de n a a m J o s i a als h i j een s c h u i l n a a m v o o r de P a l t s g r a a f z o e k t . D e K o n i n g v a n D e n e m a r k e n , C h r i s t i a a n I I I w e r d m e t d e z e l f d e b i j n a a m v e r e e r d , e.a. Zie o v e r C r a n m e r : Strype: L i f e of a r c h b i s h o p C r a n m e r .

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen