Rome en onze gewetensvrijheid; Een beknopt overzicht van het standpunt van vroegere en moderne r.k. godgeleerden over de wereldlijke macht van de kerk en over de geloofsvervolgingen - pagina 46
1. Het opkomen van de wereldlijke heerschappij van de paus...2. De bul Unam Sanctam van 1302 ..3. Oudere en nieuwere r.k. opvattingen over de verdraagzaamheid. - Verdediging van de tolerantie in r.k. kring...4. Is de mening van de nieuwere theologen als goed r.k. te verdedigen? ..5. Het recht van de kerk, tijdelijke straffen op te leggen...6. Terugblik en uitzicht...
h e e f t d a n ook n o g een a n d e r a r g u m e n t , G r e g o r i u s X V I s p r a k o v e r ongebreidelde v r i j h e i d . D e z e alleen w e r d v e r o o r d e e l d . D a t d e p a u s alle b u r g e r l i j k e v r i j h e i d n i e t afwees, wil m e n b e w i j z e n uit h e t feit, d a t h i j d e belgische g r o n d w e t g o e d k e u r d e , w e l k e g r o n d w e t v r i j h e i d v a n g o d s d i e n s t gaf. M a a r d e w o o r d e n v a n d e b u l s p r e k e n n i e t alleen v a n een t e u g e l l o z e v r i j h e i d , elke v r i j h e i d o m v o o r d e d w a l i n g te k i e z e n w o r d t a f g e w e z e n . E n d a t G r e g o r i u s X V I d e belgische g r o n d w e t g o e d k e u r d e , z o u m e n uit o p p o r t u n i s t i s c h e o v e r w e g i n g e n kunnen verklaren. O o k d e s c h e r p e u i t s p r a k e n v a n Pius I X p r o b e e r t m e n in g u n stiger d a g l i c h t te stellen. D e o p m e r k i n g w o r d t d a n g e m a a k t , d a t d e p a u s z i c h soms o n g e l u k k i g h e e f t u i t g e d r u k t , e n d a t v e r s c h i l l e n d e stellingen g e m a k k e l i j k v e r k e e r d k u n n e n w o r d e n u i t g e l e g d . D i t alles is enigszins b e v r e e m d e n d . W i j k r i j g e n e e r d e r d e i n d r u k , d a t d e „ t o l e r a n t e n " d e stellingen v a n Pius I X u i t l e g g e n in een zin, die hijzelf h e l e m a a l n i e t h e e f t b e d o e l d . E r w o r d t o p g e w e z e n , d a t k a r d i n a a l Antonelli ,de staatssecretaris v a n de paus tegenover M g r . D u p a n l o u p v e r k l a a r d h a d , d a t s o m m i g e stellingen m e e r als w a a r s c h u w i n g e n te b e s c h o u w e n w a r e n d a n als a c t u e l e v e r o o r d e l i n g e n . M e n z o u z e g g e n , d a t d e p a u s , als h i j een w a a r s c h u w i n g b e d o e l d h a d , ook wel d e v o r m v a n een d u i d e l i j k e v e r o o r d e l i n g v e r m e d e n z o u h e b b e n . Z u l k een v e r k l a r i n g is wel w a t erg d o o r z i c h t i g . Z i j w o r d t t o t tijdelijke g e r u s t s t e l l i n g g e g e v e n , m a a r d o e t a a n d e tekst niets af, d i e d a a r p r e c i e s z o blijft s t a a n , e n w a a r o p m e n zich a l t i j d w e e r b e r o e p e n k a n . E n wij h e b b e n m e t d e tekst v a n D e S y l l a b u s en Q u a n t a C u r a te m a k e n . S t e l l i n g 77 v e r o o r d e e l d e n a a r wij w e t e n d e m e n i n g , , , d a t h e t n i e t l a n g e r a a n te r a d e n w a s , d a t d e k a t h o l i e k e religie z o u w o r d e n b e s c h o u w d als d e enige religie v a n d e s t a a t , m e t u i t s l u i t i n g v a n alle andere vormen van eredienst". A u b e r t h e e f t d e z e stelling n u z o u i t g e l e g d , d a t d e p a u s v e r o o r d e e l t , d a t i n g e e n e n k e l geval m e e r d e h a n d h a v i n g v a n d e r.k. g o d s d i e n s t als s t a a t s g o d s d i e n s t g e r e c h t v a a r d i g d zou zijn (voor bep a a l d e g e v a l l e n z o u d i t te billijken w e z e n ) . M a a r d e z e m i l d e u i t l e g b e r u s t o.i. o p z u i v e r e w i l l e k e u r v a n A u b e r t . W e l k a n m e n er o p w i j z e n , d a t P i u s I X e n v e a l s zijn v o o r g a n g e r s , d e g o d s d i e n s t v r i j h e i d in België s a n c t i o n n e e r d e , m a a r d a t v l o e i d e h e l e m a a l n i e t v o o r t uit p r i n c i p i ë l e v e r d r a a g z a a m h e i d , m a a r uit zuivere beleidsoverwegingen. I n stelling 79 w o r d t d e m e n i n g v e r o o r d e e l d , d a t godsdienstv r i j h e i d niet z o u l e i d e n tot o n v e r s c h i l l i g h e i d . O o k h i e r v o o r h e e f t A u b e r t e e n v e r k l a r i n g g e r e e d , dit z o u nl. s l a a n o p d e t o e s t a n d in Mexico, w a a r o v e r de paus juist een rede h a d gehouden. Voor a n d e r e meer ontwikkelde gebieden hoefde de godsdienstvrijheid die e l l e n d e v a n i n d i f f e r e n t i s m e n i e t te b e v o r d e r e n . H e t is d u i d e l i j k d a t A u b e r t hier t r a c h t te r e d d e n w a t n i e t te r e d d e n is. A l b o r n o z gevoelt ook b l i j k b a a r h e t g e k u n s t e l d e v a n deze
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van dinsdag 1 januari 1963
Reformatorische stemmen | 72 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van dinsdag 1 januari 1963
Reformatorische stemmen | 72 Pagina's