Het primaat van de paus - pagina 32

b e s t r i j d t L u t h e r o o k d e t h e o r e t i c i v a n de p a u s e l i j k e m a c h t , b.v. d e a u g u s t i j n e r m o n n i k A l v e l d . M a a r v o o r n a m e l i j k g i n g het er t o c h wel over, dat d e v r u c h t e n v a n d e b o o m n i e t g o e d w a r e n , d u s w a s het g e e n g o e d e b o o m . In verband m e t een soortgelijk woord van Karl Barth heeft Prof. Bronkhorst g e z e g d , d a t w e d e b e t e k e n i s v a n zulke e x i s t e n t i ë l e a r g u m e n t e n n i e t m o e t e n onderschatten.41) D e r.k. J o h n M . T o d d h e e f t n i e t l a n g g e l e d e n e e n b e l a n g r i j k b o e k o v e r L u t h e r g e s c h r e v e n . H e t is ook in h e t n e d e r l a n d s vertaald e n u i t g e g e v e n bij R o m e n in R o e r m o n d in 1965. In een h o o f d s t u k „ L u t h e r en h e t p a u s d o m " p a g . 2 8 7 — 2 9 7 ) b e s c h r i j f t T o d d h o e de p a u s e n wel v a a k b e r e i d w a r e n t o t h e r v o r m i n g e n , m a a r s t u i t t e n o p d e g r o t e m a c h t v a n d e curie, m a n n e n als C a j e t a n u s en C o n t a r i n i w i l d e n t e g e n o v e r d e e v a n g e l i s c h e n v e r g a a n d e concessies d o e n , m a a r het m i s l u k t e d e s o n d a n k s steeds. T o d d c o n c l u d e e r t t e n slotte, d a t L u t h e r steeds b i t t e r d e r w a s g e w o r d e n t e g e n o v e r het p a u s d o m . V o o r a l in z i j n g e s c h r i f t e n „ O v e r concilies e n k e r k e n " en in 1 5 4 5 „ t e g e n het p a u s d o m " b l i j k t zijn a f k e e r g r o o t te zijn. 4 2 ) W e w i l d e n v a n L u t h e r slechts e n k e l e m o m e n t o p n a m e n g e v e n , e n n i e t al zijn g e s c h r i f t e n n a g a a n , w a t h i j w e l v a n d e p a u s e l i j k e m a c h t g e z e g d h e e f t e n d i e u i t s p r a k e n analyseren. D a t zou v e r u i t g a a n b o v e n het bestek v a n d e z e b e s c h e i d e n studie. W e l w i l l e n w e n o g m e l d i n g m a k e n v a n een concessie v a n d e l u t h e r a n e n in 1 5 5 7 i n z a k e h e t p r i m a a t v a n d e p a u s . In v e r b a n d m e t d e t e g e n w o o r d i g w e e r g e o p e n d e b e s p r e k i n g e n over h e t g e z a g v a n h e t a m b t e n d e k w e s t i e v a n o u d e r l i n g of b i s s c h o p tussen r.k. e n r e f o r m a t o r e n w o r d t d e z e zaak n o g w e l eens n a a r v o r e n g e b r a c h t . M e l a n c h t h o n h e e f t in 1 5 3 7 v e r k l a a r d d a t m e n v a n e v a n g e l i s c h e z i j d e h e t p r i m a a t v a n d e b i s s c h o p v a n R o m e a l s m e n s e l i j k r e c h t wel w i l d e e r k e n n e n , i n d i e n d e p a u s het e v a n g e l i e w i l d e a a n v a a r d e n e n o m d e r w i l l e v a n v r e d e e n e e n h e i d . 4 3 ) H e t is L u t h e r e n d e z i j n e n , d a t b l i j k t h i e r u i t d u i d e l i j k , d u s n i e t g e g a a n o m een s t r i j d t e g e n d e p a u s e l i j k e h e e r s c h a p p i j als z o d a n i g . I n d i e n d e p a u s h e t e v a n g e l i e beleed, w i l d e n d e r e f o r m a t o r i s c h g e z i n d e n h e m ook g a a r n e als h o o f d der k e r k e r k e n n e n . O v e r h e t m e n s e l i j k e n g o d d e l i j k recht z o u u i t e r a a r d n o g heel w a t te z e g g e n zijn. H e t was echter v o o r R o m e zeer m o e i l i j k , zo n i e t o n m o g e l i j k te a a n v a a r d e n d a t h e t p r i m a a t v a n d e p a u s n i e t w a s v e r a n k e r d in een g o d d e l i j k r e c h t . D i t is u i t het t o t n u t o e b e s p r o k e n e , uit d e h o u d i n g v a n vele m i d d e l e e u w s e p a u s e n wel d u i d e l i j k . E n d i t is het s t a n d p u n t , dat d e r.k. k e r k ook v a n d a a g d e d a g n o g i n n e e m t , al is het d a n , dat m e n 41) De paus van Rome pag. 26.. 42) Men kan de vraag stellen of Todd de diepte van de kloof tussen Rome en reformatie wel voldoende gepeild heeft. Vooral wanneer hij met een beroep op H . Kling meent, dat de rechtvaardigingsleer van Trente en die van de reformatorische christenen verenigbaar zijn (zie pag. 386/7). Prof. Berkouwer heeft b.v. in 1957 geschreven dat Küng bepaalde fundamentele gedachten van Trente heeft verschoven in Ger. Theologisch Tijdschrift 1957, pag. 137-146: „De critische functie van het sola fide"). 43) Dit voorval wordt vaak geciteerd in de hedendaagse litteratuur, die zich bezig houdt met de verhouding Rome - reformatie, b.v. door Dr. C. A. de Ridder in een artikel in Reformatorische Oriëntatie van januari 1963 en ook weer in het pas uitgekomen boek, „De paus van Rome, pag. 48.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen