De zekerheid des geloofs bij Calvijn - pagina 47

is verkoren. D a a r o m kan C a l v i j n ook zeggen: D e zekerheid des geloofs, en der verkiezing is alle kinderen G o d s gemeen, zij het niet allen in dezelfde m a t e . 5 0 Syllogismen? Al vaker is a a n de orde gesteld de v r a a g of C a l v i j n ook het gebruik v a n sluitredenen (syllogismen) h e e f t gekend. 5 1 M e n

onderscheidt

de syllogismus practicus en de syllogismus mysticus. O n d e r de eerste verstaat m e n dat i e m a n d formeel langs de weg v a n h e t m a k e n v a n gevolgtrekkingen constateert d a t h i j een gelovige is o m d a t hij in de p r a c t i j k van h e t leven zich een goed christen b e t o o n t te zijn. O n d e r de syllogismus mysticus verstaat m e n d a t i e m a n d formeel op grond van het m a k e n v a n gevolgtrekkingen constateert dat hij een w a a r gelovige is o m d a t hij bij zichzelf bespeurt allerlei kenmerken van geestelijk leven. H e t staat wel vast d a t C a l v i j n deze syllogismen in formele zin niet gekend heeft. M e n k o m t ze nergens in zijn werken tegen. Z i j stamm e n b i n n e n h e t gereformeerde protestantisme uit een latere tijd. Zij zijn ook in strijd m e t heel Calvijns geloofsleer, waarin wij altijd weer ontdekken het directe, het regelrechte, de onmiddellijke betrokkenheid op Christus, o p het W o o r d en op de beloften Gods, k o r t o m op h e t o b j e c t des geloofs. C a l v i j n was geen bespiegelend theoloog. O o k in die zin dat hij zich niet overgaf a a n zelf-bespiegeling. A a n k a r d i n a a l Sadoleto schreef h i j eens: H e t is niet theologisch, de mens zozeer uit te lokken tot zelfbespiegeling, dat h e m niet voor alles de ijver voor de ere Gods als grondslag van zijn levenspraktijk voorgeschreven wordt; want wij zijn ten eerste niet voor onszelf m a a r voor G o d geboren. 5 2 50. comm. Lk 2, 25 51. W. Niesel, Die Theologie Calvins, München 1957«, 172 w ; W. Niesel, Syllogismus practicus? Aus Theologie und Geschichte der reformierten Kirche, Neukirchen 1933, 158-179; W. Krusche, Das Wirken des Heiligen Geistes nach Calvin, Göttingen 1957, 246 w ; C. Graafland, Van syllogismus practicus naar syllogismus mysticus, Wegen en Gestalten in het Gereformeerde Protestantisme, Amsterdam 1976, 105122 52. Responsio 463

ad Sadoleti

epistolam,

in Opera Selecta I, München 1963,

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen