De invloed van het Calvinisme op de Noord-Nederlandse landschapschilderkunst 1570-1630 - pagina 18

z o d o e n d e te p r o b e r e n tot e e n d i e p e r v e r s t a a n v a n d e w a a r h e i d te k o m e n . M i c h a e l P o l a n y i h e e f t in z i j n b o e k Personal Knowledge h i e r v a n e e n o v e r t u i g e n d b e w i j s g e l e v e r d , t o e n hij d a a r i n o n d e r m e e r o p m e r k t e : Wij z o u d e n v a n d a a g d a n k b a a r m o e t e n zijn voor d e a a n h o u d e n d e a a n v a l l e n v a n h e t r a t i o n a l i s m e o p d e religie, d i e o n s d w i n g e n d e g r o n d s l a g e n v a n h e t c h r i s t e l i j k g e l o o f te v e r n i e u w e n . M a a r d i t kan in d e v e r s t e v e r t e n i e t h e t b e w i j s v a n twijfel r e c h t v a a r d i g e n als h e t u n i v e r s e l e i n s t r u m e n t o m d e d w a l i n g uit te d r i j v e n , d a t d e w a a r h e i d o n a a n g e r o e r d a c h t e r zich laat. W a n t alle w a a r h e i d is n i e t m i n d e r d a n d e u i t w e n d i g e p o o l v a n h e t g e l o o f e n alle g e l o o f v e r n i e t i g e n z o u e e n o n t k e n n i n g z i j n v a n alle w a a r h e i d . O n s g e e s t e l i j k b e s t a a n d a n k e n wij v o o r n a m e l i j k a a n k u n s t w e r k e n , moraal, godsdienst, wetenschappelijke theorieën en andere onders c h e i d e n s y s t e m e n w a a r i n wij o n s t h u i s v o e l e n e n d i e wij als d e b o d e m van o n z e geestelijke ontwikkeling accepteren. H e t objecdvisme heeft o n z e opvatting van waarheid v o l k o m e n vervalst d o o r a l l e e n w a t wij k u n n e n w e t e n e n b e w i j z e n te v e r h e f f e n , e n al w a t wij w e t e n m a a r n i e t k u n n e n b e w i j z e n m e t v a g e u i t s p r a k e n te v e r d o e z e l e n . T o c h ligt d e l a a t s t g e n o e m d e k e n n i s d a a r a a n t e n g r o n d slag e n d e z e m o e t u i t e i n d e l i j k alles w a t wij wel k u n n e n b e w i j z e n b e v e s t i g e n . D o o r d e p o g i n g o m o n s d e n k e n te b e p e r k e n tot d e e n k e l e zaken die a a n g e t o o n d k u n n e n w o r d e n , en d a a r o m uitgesproken twijfelachtig zijn, h e e f t het (objectivisme) d e o n u i t g e s p r o k e n vooronderstellingen over het h o o f d gezien die het wezen van ons d e n k e n b e p a l e n e n h e e f t h e t o n s a f g e l e e r d o m m e t d e z e vitale k e u z e n r e k e n i n g te h o u d e n . 1 5 Ik b e n h e t g e h e e l e e n s m e t H e i n r i c h L ö s c h e die, o p h e t g e b i e d v a n d e g e o g r a f i e , d e w e t e n s c h a p h e e f t o p g e r o e p e n o m n i e t a l l e e n bij d e o b j e c t i e v e , m e e t b a r e f e i t e n te b l i j v e n s t a a n , m a a r j u i s t o o k n a a r d i e p e r e , r e l i g i e u s v e r a n k e r d e s a m e n h a n g e n te z o e k e n . O o k v o o r h e m staat h e t vast, d a t d e m e n s e n z i j n c u l t u u r in e e n v o o r t d u r e n d e w i s s e l w e r k i n g staan. D e m e n s v o r m t d e n a t u u r o n a f g e b r o k e n tot c u l t u u r e n dit w e r k e n a a n h e t l a n d s c h a p v o r m t o p z i j n b e u r t w e e r d e m e n s e l i j k e geest. D e z e wisselw e r k i n g v a n n a t u u r e n g e e s t krijgt m e n alleen d a n in h e t vizier, w a n n e e r m e n tegelijk m e t d e a a r d v a n h e t l a n d s c h a p o o k d e c u l t u u r in e e n d i e p e e n o m v a t t e n d e z i n t r a c h t te v e r s t a a n . 1 6

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen