Marnix van St. Aldegonde: 'Tolk der bybeltaal'; Kerklied en kerk bij Marnix - pagina 7

1 INLEIDING

Vierhonderd j a a r geleden - op 15 d e c e m b e r 1598 - overleed Philips van Marnix, H e e r van Sint A l d e g o n d e . Het j a a r 1998 zit vol met herdenkingen: de Vrede van Munster (1648), d e eerste grondwet (1798), d e inhuldiging van koningin Wilhelmina (1898) en die van koningin J u l i a n a (1948), o m er slechts enkele te n o e m e n . Dit boekje past ook in een herdenking: het wil aandacht besteden aan leven en werk van Marnix, j a r e n l a n g de rechterhand van de eerste Oranje, Willem de Zwijger. Het accent zal komen te liggen op Marnix' werkzaamheden in dienst van d e kerk der Reformatie, de G e r e f o r m e e r d e Kerk. Deze inzet met woord en daad wordt toegespitst op zijn taalkundig-literaire arbeid ten dienste van het kerklied. Dat betreft dus zijn psalmberijming en schriftuurlijke lofzangen. O m d a t deze activiteiten onlosmakelijk verbonden zijn met zijn levensloop, zijn godsdienstige overtuiging, de context van d e tijd en zijn overige publicaties, m a g een overzicht daarvan niet ontbreken. De opzet van dit boekje is als volgt. Eerst wordt een levensschets gegeven, gerelateerd aan de godsdienstige en politieke constellatie (hoofdstuk 2). Dan volgt een overzicht van Marnix' activiteiten in dienst van d e kerk (hoofdstuk 3). Daarna komt zijn psalmberijming uitvoerig aan d e orde (hoofdstuk 4) en ten slotte zijn schriftuurlijke lofzangen (hoofdstuk 5). In het notenapparaat is de meest relevante literatuur vermeld. D a a r o m is geen aparte literatuuropgave o p g e n o m e n . Voor d e citaten uit primaire teksten - brieven en publicaties van Marnix - zijn als voornaamste bronnen gebruikt de edities van J.J. van T o o r e n e n b e r g e n en Aloïs G e r l o / Rudolf De Smet.' Bij citaten uit 16e-eeuwse teksten is de spelling, behalve in titels, enigszins aangepast: zo nodig wordt u veranderd in v, i in je n win uu (of andersom). De g o u d e n draad die door dit Marnix-boekje loopt is het Sola Scriptura, de fundamentele ontdekking van d e Reformatie én van Marnix zelf. De Heilige Schrift stempelt zijn werk, in welke vorm dan ook. Men heeft Marnix op diverse manieren willen typeren: een 'gentleman-Calvinist' of d e 'penvoerder van de Opstand'. 2 Mijn keuze valt o p de rake typering van Geeraert Brandt, d e 17e-eeuwse remonstrantse predikant-dichter, die g o e d heeft aangevoeld waar het Marnix o m ging: 'tolk der bybeltaal'. Brandt

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen