Marnix van St. Aldegonde: 'Tolk der bybeltaal'; Kerklied en kerk bij Marnix - pagina 30

Zo schreef hij vanuit Heidelberg samen met Gaspar van der Heyden een uitvoerige brief aan 'de Dienaren ende Ouderlingen der Nederduytscher gemeynten tot Londen, Zandwijck, Nordwijck, (Emden, etc.)', de vluchtelingengemeenten dus zowel in Engeland als Duitsland. De brief is gedagtekend 29 maart 1570 en is geschreven namens de broeders te Heidelberg en Frankenthal. Marnix was toen in dienst van Frederik III, keurvorst van de Palts, en was ouderling van de gemeente te Heidelberg. Gaspar van der Heyden was predikant te Frankenthal. De brief, die in bepaalde punten de Wezelse Artikelen in herinnering roept, handelt over de opleiding, aanstelling en functie van predikanten, de noodzaak om tot een overkoepelende kerkenraad te komen die gemeenschappelijke regelingen treft om te voorzien in de materiële behoeften van predikanten en reizende geloofsgenoten. Diversiteit in regelingen moet voorkomen worden. Overleg, minimaal schriftelijk, is daartoe onmisbaar. Belangrijk is ook de brief die Marnix - hij is inmiddels in dienst van Oranje getreden -juli 1571 vanuit Wezel richt aan 'de uutgewekene Nederlantsche Ghemeijnten beijde Duytsche ende Francoijsche in Engellant'. 7 Deze brief legt met de voorgaande als het ware het fundament voor de algemene synode in oktober 1571 te Emden. Opnieuw een oproep tot eensgezindheid en gemeenschappelijk overleg, met de Franse gemeenten als voorbeeld. In de voorbereiding van de synode te Emden speelde de Palts - er waren goede contacten met Genève en de calvinistische kerken in Frankrijk - een belangrijke rol, en dat geldt ook voor de provinciale synode te Bedbur in het hertogdom Gulik (juli 1571). Daar waren ook vertegenwoordigers van de kerken onder het kruis aanwezig. De rol van Marnix was hier evident: hij deed daar een aantal voorstellen, deels uit naam van Oranje, die zeer geporteerd was voor een algemene synode, omdat hij een stevige kerk met name in politiek opzicht van groot belang achtte. Zoals bekend heeft de synode te Emden, voortbouwend op Wezel, in oktober 1571 onder leiding van Gaspar van der Heyden een kerkelijke structuur op papier gezet, een 'presbyteriaal-synodale kerkinrichting'" met een vergaderstructuur van laag naar hoog: kerkenraden, classes, synode. Marnix fungeerde, zo blijkt uit het een en ander, nadrukkelijk als intermediair tussen de prins en de kerken. Het feit dat Marnix zo nauw betrokken was bij de voorbereiding van de Emder Synode - hij was daar zelf niet als afgevaardigde aanwezig - maakt ons duidelijk dat hij behoort tot de grondvesters van de gereformeerde kerk. Voor Oranje leverde de synode niet op wat hij had gehoopt. In haar besluiten althans sprak de synode niet over de

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen