Het huwelijk in het licht van de Reformatie - pagina 9
1. Inleiding...2. Het huwelijk vóór de Reformatie...3. Het huwelijk in de Reformatie. - Luther - Calvijn - Bucer - Nederland - Het huwelijksformulier...4. Het huwelijk in de gereformeerde traditie. - Johannes van der Kemp - Petrus Wittewrongel - Abraham Kuyper...5. Het huwelijk vandaag. - Pastoraat en catechese rondom het huwelijk...
huwelijk als e e n sacrament w e r d b e s c h o u w d .
5
E e n sacrament is e e n kerke-
lijke h a n d e l i n g w a a r d o o r zij die het o n t v a n g e n G o d s g e n a d e krijgen, n o d i g o m te d e l e n in h e t heil. Z o is het o o k m e t h e t huwelijk. M e n b a s e e r d e d e z e m e n i n g o p d e w o o r d e n van Paulus in Efeze 5: 32: ' D e z e v e r b o r g e n h e i d (nl. van de huwelijksrelatie van m a n e n vrouw) is g r o o t ; d o c h ik zeg dit, ziende o p Christus e n o p d e g e m e e n t e . ' Het w o o r d verborgenheid is d e vertaling van de Griekse term mustèrion en w o r d t vertaald m e t h e t Latijnse sacramentum. H e t huwelijk is niet alleen maar e e n a f b e e l d i n g van de g e m e e n s c h a p van Christus e n zijn g e m e e n t e , m a a r in d e sluiting ervan deelt Christus de gen a d e van die g e m e e n s c h a p m e e . O m d a t d e huwelijkssluiting e e n sacram e n t e e l karakter draagt, k u n n e n m a n e n vrouw, ' o n d a n k s ' de z o n d i g e huw e l i j k s g e m e e n s c h a p t o c h d e l e n in h e t heil van G o d . Er is dus iets merkwaardigs in d e Rooms-Katholieke opvatting van h e t huwelijk v ó ó r d e Reformatie. A a n de e n e kant is h e t huwelijk iets van lagere orde, aan de andere kant is het als sacrament iets heiligs. Dat h e e f t tot gevolg g e h a d dat lang niet i e d e r e e n m e t elkaar m o c h t trouwen. Er waren h e e l veel h u w e l i j k s b e l e m m e r i n g e n , tot in het m i n u t i e u z e uitgewerkt.
6
O o k kon en
m o c h t h e t huwelijk niet o n t b o n d e n w o r d e n . E c h t s c h e i d i n g was niet m o g e lijk. H e t zou e e n z o n d e t e g e n h e t sacrament van d e kerk zijn, dus heiligschennis. 7 O m d a t h e t huwelijk tot d e natuurlijke lagere o r d e b e h o o r d e , k e n d e m e n h e t celibaat. P e r s o n e n die tot priester gewijd zijn of in e e n klooster leven en d a a r d o o r zich b e v i n d e n o p h e t h o g e r e terrein van d e g e n a d e , m o g e n zich niet v e r o n t r e i n i g e n d o o r d e h u w e l i j k s g e m e e n s c h a p . 8 Dat is o o k in de lijn van Augustinus. O o k hij gaf d e v o o r k e u r aan h e t o n g e h u w d e leven b o v e n h e t g e h u w d e . H e t is b e k e n d dat h e t v o o r veel priesters te veel gevraagd was o m z o n d e r d e m o g e l i j k h e i d van e e n seksuele relatie te leven. Zij n a m e n hun toevlucht tot relaties met de andere sekse buiten het huwelijk. Dat dit tot een d u b b e l e moraal moest leiden, b e h o e f t g e e n b e t o o g . Het is e e n van de red e n e n waarom i e m a n d als Erasmus m e t zijn vlijmscherpe pen allerlei misstanden b i n n e n de priesterstand o p dit g e b i e d aan de kaak h e e f t gesteld. 9 H a n d in h a n d m e t deze huwelijksopvatting gaat het feit dat e r over de vrouw geringschattend werd gedacht. A l te veel werd zij v e r b o n d e n m e t de lagere o r d e van seksualiteit, n o d i g o m k i n d e r e n voort te b r e n g e n en d e z e o p te v o e d e n .
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van woensdag 1 januari 2003
Reformatorische stemmen | 48 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van woensdag 1 januari 2003
Reformatorische stemmen | 48 Pagina's