Vrij of gedwongen?; Erasmus, Luther en Augustinus over de vrije wilskeuze - pagina 36
1. Erasmus' Gesprek of onderhoud over de vrije wil (1524)...2. Luthers De slaafse wil (1525)...3. Augustinus over de vrije wilskeuze...4. Balans...
Luther
poogde
zo tegelijkertijd én
aan G o d s alleenwerkzaamheid
en
a l w e r k z a a m h e i d é n a a n d e s c h u l d v a n d e z o n d a a r r e c h t te d o e n . G o d is g e e n b o o s a a r d i g e h e r b e r g i e r d i e g i f g i e t in e e n g o e d vat wijn: H i j s c h é p t h e t k w a a d n i e t , m a a r t r e f t h e t in d e s a t a n e n in o n s a a n . M a a r o m d a t H i j zijn a l m a c h t ( d i e in alle s c h e p s e l e n w e r k t e n h e n b e w e e g t ) n i e t o p g e e f t , w e r k t H i j o o k in s l e c h t e m e n s e n e n stijft H i j h e n in h e t k w a a d , z o a l s H i j farao verhardde
(Ex. 9 : 1 2 . 1 6 ; R o m . 9 : 1 7 ) . W e n s e n dat G o d voor
een
m o m e n t zijn a l m a c h t l a a t v a r e n , "is w e n s e n , d a t G o d ter wille v a n d e g o d d e l o z e n o p h o u d t G o d te zijn". " M a a r w a a r o m v e r a n d e r t H i j d e k w a d e wil niet, die Hij beweegt? Dat b e h o o r t tot de g e h e i m e n i s s e n van de g o d d e l i j k e m a j e s t e i t . ( . . . ) H i j is G o d " . E n r e f e r e r e n d a a n d e m i d d e l e e u w s e discussie o v e r d e v r a a g , o f G o d h e t o b j e c t i e f g o e d e wil, o f d a t g o e d is al w a t G o d in zijn s o e v e r e i n i t e i t wil, b e s l o o t L u t h e r : " N i e t o m d a t Hij h e t z o m o e t o f m o e s t w i l l e n , is h e t g o e d w a t Hij wil, m a a r o m d a t H i j z e l f h e t wil, m o e t g o e d zijn w a t e r g e b e u r t " ( 7 1 0 - 7 1 2 ) .
De verborgen G o d , de g e o p e n b a a r d e G o d en de wet L u t h e r t r o k d e z e lijn v a n d e k e u z e - o n v r i j h e i d - e e n ' h u l p l i j n ' t e r h a n d h a v i n g v a n d e v o l s t r e k t e g r a t u ï t e i t v a n h e t h e i l - d o o r t o t in zijn G o d s v o o r s t e l l i n g . Hij d e e d d a t bij zijn u i t l e g v a n E z e c h i ë l 1 8 : 3 2 , Ik wil de dood van de zondaar niet; daarom: bekeert u opdat gij leeft. V o o r d e h u m a n i s t E r a s m u s v o r m d e de b e k e r i n g s o p r o e p van de p r o f e e t e e n belangrijk bewijs v o o r de menselijke k e u z e v r i j h e i d : G o d w i l d e d e d o o d v a n E z e c h i ë l s h o o r d e r s i m m e r s niet? D o o r d i e v r i j h e i d te o n t k e n n e n , z a g L u t h e r z i c h v o o r d e v r a a g g e s t e l d , h o e o n v r i j e z o n d a r e n d a n t o c h v e r l o r e n k u n n e n g a a n , o o k al wil G o d h e t niet. W a a r E r a s m u s a a n G o d s g o e d h e i d v a s t h i e l d e n o p r i e p , liever v o o r d e o n n a s p e u r l i j k e b e s l u i t e n G o d s te b u i g e n d a n d a a r m e t o n e e r b i e d i g e v e r m e t e l h e i d o v e r te o o r d e l e n , 2 9 n a m d e t h e o l o o g L u t h e r zijn t o e v l u c h t tot h e t al e e r d e r d o o r h e m g e m a a k t e o n d e r s c h e i d tussen d e in zijn m a j e s t e i t v e r b o r gen G o d en de g e o p e n b a a r d e of verkondigde God. Ezechiël, aldus Luther, r e f e r e e r d e m e t d e u i t r o e p Ik wil de dood van de zondaar niet a a n de gepreekte en aangeboden barmhartigheid van God en niet aan de verborgen en vreeswekkende wil van God, die naar zijn raadsbesluit verordent, wie en hoedanigen het zijn, die, overeenkomstig zijn wil, voor de verkondigde en aangeboden barmhartigheid ontvankelijk zijn en daaraan zullen deelhebben (684).
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van donderdag 1 januari 2004
Reformatorische stemmen | 58 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van donderdag 1 januari 2004
Reformatorische stemmen | 58 Pagina's