Dr. O. Noordmans over de kerk als moeder - pagina 16

over de geschilpunten tussen Kerkherstel en Kerkopbouw tot stand. Maar pas de Tweede Wereldoorlog bracht de innerlijke vernieuwing die de onmisbare voorwaarde bleek te zijn om de zo lang omstreden reorganisatie metterdaad tot een goed einde te brengen. In 1946 werd Noordmans benoemd als lid van de Commissie voor de Kerkorde. In die functie heeft hij meegewerkt aan de totstandkoming van de kerkorde van 1951. Noordmans heeft altijd oog gehad voor de apostolaire roeping van de kerk: de kerk zou getuigend in de wereld moeten staan. Maar hij was beducht, dat de kerk in de wereld zou opgaan. Dat is vooral gebleken in de naoorlogse confrontatie met de apostolaatstheoloog H. Kraemer. Diens spreken over geloofsgehoorzaamheid in plaats van over geloof was voor Noordmans een symptoom van ‘vermilitarisering’ van de kerk. Hij vond: ‘De kerk mag echter zelf niet tot een orde worden. Zij heeft die brede openheid te bewaren, die haar tot een moederschoot maakt, waarin allen gelijkelijk, actieven en lijdzamen, een vrij gezicht hebben op het laatste wat haar Credo belooft: het eeuwige leven.’33 Liturgische beweging Noordmans verzette zich fel tegen de vernieuwing van de liturgie zoals die in de liturgische beweging tot ontwikkeling kwam. Zijn kritiek uitte hij voornamelijk in drie publicaties: in zijn boek Liturgie 34 (1939), in het samen met Van der Leeuw en W.H. van de Pol geschreven boek Liturgie in de crisis 35 (1939) en in de onder de titel ‘Figuur en Woord’ gebundelde meditaties in Gestalte en Geest 36. Het eigenlijke gebeuren was volgens Noordmans niet liturgisch, maar homiletisch. Zijn vrees was, dat in de eredienst de prediking en de bediening van de sacramenten ingesloten zouden worden in een cultisch systeem van heiligheid. Door de concentratie in de viering zou alles wat daar buiten lag, profaan worden. Noordmans signaleerde hier het gevaar, dat het evangelie schuil zou raken achter de mysteriën. Daartegenover stelde hij met nadruk, dat het heil het karakter van een openbare proclamatie heeft en als boodschap tot de wereld komt. De eredienst is volgens hem niet een voortzetting of doorwerking van de incarnatie, zoals in de rooms-katholieke Kerk gezegd wordt. Naar zijn mening klopt het leven van de kerk in de bediening van het Woord, niet in de liturgische viering. Het leidende motief van zijn visie was, dat de uitstorting van de Heilige Geest de tegenhanger van de incarnatie is. De Geest is niet de voortzetter van het aardse werk van Jezus, maar plaatsvervanger en vertolker.

060003 WdZ 0601 Binnenw.indd 15

13-02-2006 10:14:47

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen