‘Je moet de leefwereld van kinderen kennen’

Vijf dagen per week is Hans Mijnders te vinden op de Rehobothschool in Ridderkerk. Vier dagen als schoolleider en op vrijdag als leerkracht van groep 8. En juist die vrijdag voor de klas blijkt een hele nuttige dag te zijn voor zijn hobby: het schrijven van kinder- en jeugdboeken.
‘Ik hoor de kinderen praten, weet wat ze bezighoudt, neem kennis van hun leefwereld. En daarmee kan ik in mijn vrije tijd – als schrijver – uit de voeten. ’s Avonds lukt me dat niet meer. Dus dan resten vooral de zaterdagen en de vakanties.’

Lastig
Mijnders werkt graag rustig. Regelmatig steekt hij met laptop het schoolplein over om op zaterdag of in de vakanties op school ‘een lastige klus’ te doen. ‘Een lastige klus is bijvoorbeeld het moment waar de redactrice er met de stofkam doorheen is gegaan. Dan krijg ik het terug en zijn die zeventig of tachtig vellen A4 volgekrabbeld met inhoudelijke correcties die door het hele boek heen zeuren. Je kunt bijvoorbeeld iets inhoudelijks veranderen op bladzijde vier, maar dat heeft consequenties voor andere bladzijden. Ik vind het lastiger om vijf regels in een bestaand verhaal om te gooien dan vijf pagina’s in een nieuw boek te schrijven.’
De relatie met de redactrice is cruciaal, weet Mijnders uit ervaring. ‘De kunst voor de redactrice is om mij te motiveren om de correcties die zij aandraagt, en waarvan het boek beter wordt, door te voeren. Ik denk vaak terug aan mijn eerste redactrice bij uitgeverij Den Hertog. Ik moest drie hoofdstukken compleet herschrijven. Het was zo knap van haar dat ze mij ertoe wist te brengen om met één klik op de deleteknop uren en uren werk te laten verdwijnen. Dat lukte, omdat ze mij liet inzien dat het echt beter kon. Een goede redactrice kan echt motiveren.’

Twee boeken per jaar
Mijnders geeft zowel bij uitgeverij Den Hertog als bij uitgeverij Columbus boeken uit. Voor beide uitgevers een boek per jaar. ‘Ik ben met een boek tegelijk bezig. Wel verzamel ik tussentijds ideeën voor een volgend boek. Ook loopt het afronden van een boek best lang door en ben ik – voor het echt uitgegeven is – al volop met een volgend boek bezig. Op het moment dat ik de correcties heb aangebracht is mijn bijdrage aan het boek gereed. Dan kan ik met een nieuw boek beginnen. Daarna vindt het hele drukproces plaats en dat kost nog heel wat tijd.’
Twee boeken per jaar. En dat al heel wat jaren. Waar komt de drive vandaan? Mijnders is er nuchter over: ‘Het is geen afspraak. Er ligt geen contract en het heeft vooral te maken met het feit dat ik voor twee uitgevers schrijf. Die willen voor hun fonds dan graag een boek per jaar hebben.’

Kerstverhaal
Den Hertog is de uitgever waar het allemaal begon. ‘Ik recenseerde regelmatig jeugdboeken. In het recenseren was ik nogal eens kritisch op het christelijk gehalte van het boek. Ik vind namelijk dat een boek niet christelijk is als men twee keer per zondag naar de kerk gaat en bidt voor het eten. Ik verwoordde dat kritisch in recensies, ook over boeken van Den Hertog. 17 jaar geleden werd ik uitgenodigd voor een lezing voor auteurs van Den Hertog. Terwijl ik nog nooit een letter had opgeschreven. Tijdens deze bijeenkomst ontmoette ik ook de redactrice van Den Hertog. Na die lezing ben ik zelf eens wat gaan schrijven. Ik begon met een kerstverhaal, dat een collega heeft verteld. Vervolgens schreef ik – puur voor mezelf – drie hoofdstukken van een boek. Ze kwamen niet verder dan mijn eigen computer.’
Na pakweg twee jaar wel. ‘Er viel in november 1998 een brief van uitgeverij Den Hertog op de mat. Daar stond een oproep in: willen jullie eens rondkijken of er leerkrachten zijn die mogelijk kunnen schrijven. Ik dacht terug aan de drie hoofdstukken in mijn laptop en besloot ze toe te sturen. In de kerstvakantie kwam de reactie. Men vond ze goed en leuk. Zo ontstond het eerste boek. En vervolgens nog enkele boeken. Overigens nog zonder vaste regelmaat. En toen de redactrice van Den Hertog overstapte naar Kok Kampen kwam ik via haar bij Columbus terecht, waar net een nieuw fonds werd opgericht. En ja, dan verwachten ze een boek per jaar.’

Voetbalclub
Dat beide uitgevers een andere achterban hebben, is voor Mijnders geen probleem. ‘Ik schrijf voor Den Hertog anders dan voor Columbus. Het Den Hertog-publiek let wat meer op uiterlijkheden. De naam van een voetbalclub of het woord ‘televisie’ vermijd ik daar. Daar houd ik rekening mee. Ik werk op een school met een brede achterban en ik weet met welke zaken ouders moeite kunnen hebben. Ook al is het voor mij geen principekwestie: ik houd er dan rekening mee. Ik vind het ook wel leuk om verschillende doelgroepen te bedienen.’
De verschillende achterbannen zijn er. En ondanks het gegeven dat de verkoopcijfers momenteel bijna gelijk zijn bij beide uitgevers, twijfelt Mijnders er niet aan dat sommige scholen of kerkenraden kritisch naar zijn uitgaven kijken.
Mijnders: ‘Ze zullen denken: “hij schrijft zo alledaags. Dat vinden we net iets té. Die boeken zetten we niet op de lijst met kerstboeken”.’

Verdriet
Mijnders denkt met name aan een boek als Luuk2day.nl. Ik heb begrepen dat een school heeft aangegeven: dit boek moeten we onze leerlingen niet meegeven. Het is een boek over rouw en verdriet en dan kom je ook bij de visie op het sterven van jonge kinderen. Ik heb op school twee keer het verdriet meegemaakt vanwege het overlijden van een leerling. Een paar jaar na dit verdriet heb ik er een boek over geschreven. Eerder lukte niet. Ik zat er te dicht op. Toen ik het eenmaal oppakte, heb ik nog nooit zo snel een boek geschreven als toen. Veel dingen die we meemaakten, heb ik daarin een plekje gegeven. Ik denk dat ik er integer mee om ben gegaan, maar kan me ook voorstellen dat sommige scholen vanuit hun visie zo hebben gereageerd.’
‘Het is zo intens om het overlijden van een leerling mee te maken. Het leven gaat gewoon door: de Cito-toets wordt afgenomen, er is een sportdag. Maar het verdriet blijft. Ook daarna. Er zijn kleuters met hun ouders bij het overleden kind thuis geweest. Dat heeft zoveel impact. Luuk- 2day.nl is niet mijn beste boek. En zeker niet het leukste boek. Maar omdat ik er zo intens mee bezig ben geweest, is het wel het boek waar ik het meest blij mee ben.’
Mijnders heeft een exemplaar van Luuk2day.nl aan de ouders van de twee overleden kinderen gegeven. ‘De ene moeder stond al na twee dagen bij me. Ze herkende heel veel en was er blij mee. Van de andere ouders hoorde ik niets. Maanden later kwam ik de moeder tegen. Beschaamd zei ze: “Ik kan het echt niet lezen. Heel de familie heeft het gelezen, maar ik kan het niet”. Ik kan dat heel goed begrijpen.’

Goede mix
Een op een latere leeftijd ontdekt natuurtalent wil Mijnders zich niet noemen. ‘Ik las het boek Mijn vriend Samuel van Janne IJmker. Dat vind ik pure kinderliteratuur. Toen ik dat tegen mijn redactrice zei, was haar antwoord: “Dat moet jij niet willen. Zij kan dit erg goed. Jij bedient een ander type kind. En dat lukt jou aardig”. Om dat talent te noemen… Ik denk dat ik redelijk makkelijk schrijf. Maar ik schrijf geen literatuur. Je leest weleens over auteurs die per dag twee zinnen schrijven. Daar ben ik misschien te nuchter voor. De hoofdpersoon is mij niet de baas.’
‘Het is belangrijk dat je als schrijver aanvoelt wat de kinderen bezighoudt. Je moet hun leefwereld kennen, zodat zij zich erin herkennen. Ook vind ik een goede mix tussen serieus en ontspannen belangrijk. Zelfs in Luuk2day.nl viert de klas feest omdat de de meester vijftig wordt. En ja, dan heb ik zelf nog het voordeel dat als ik een uur schrijf ik ook een hoofdstuk heb.’

Discipline
Twee boeken per jaar schrijven, vraagt discipline. ‘Ik heb nu een schema gemaakt. Ik wil aan het einde van de kerstvakantie een nieuw boek in manuscript klaar hebben. Er staat een kruisje in mijn agenda bij de laatste zaterdag in de kerstvakantie. En dan reken ik terug: elke week een hoofdstuk en vier hoofdstukken in de kerstvakantie.’ Overigens ligt de verhaallijn van het hele boek er dan al. Ieder boek begint met een halve pagina per hoofdstuk: de rode draad op in totaal negen pagina’s. Hierin is de hoofdpersoon getypeerd, de omgeving, de gebeurtenissen. Deze werkwijze voorkomt dat ik impulsieve boeken schrijf en me volgende week afvraag hoe ik het nieuwe hoofdstuk eens zal schrijven.’

Christus
‘Of mijn boeken christelijke kinderboeken zijn? Ik schrijf niet direct christelijke boeken, maar wel boeken voor christelijke kinderen. Ik hoop enerzijds dat ik qua sfeer, woordgebruik en leefwereld binnen de kaders van de christelijke gezinnen en scholen blijf. Anderzijds zoek ik soms ook de grenzen op door kinderen bijvoorbeeld naar bepaalde muziek te laten luisteren, omdat ik merk dat de christelijke jeugd veel verder is dan de opvoeders denken. We hebben geen tv, maar kijken wel allemaal tv. Denk niet dat we met reformatorische scholen een muurtje om onze kring heen hebben geplaatst. Ik irriteert me weleens als er zo verheven gesproken wordt over alles wat reformatorisch is. Voor mij is het belangrijkste dat we christelijk zijn. Dan kom je uit bij Christus!’

PERSONALIA
Hans is geboren in 1958 in Rhoon. Hij bezocht de Pedagogische Academie De Driestar in Gouda. Omdat de banen niet voor het opscheppen lagen, was hij een jaar dienstplichtig militair. Vervolgens werd hij leerkracht op de christelijke basisschool De Ark in Ridderkerk. Sinds 1988 is hij directeur van de Rehobothschool, eveneens in Ridderkerk. Hij volgde hier zijn vader op als hoofd der school. Mijnders is getrouwd en heeft drie kinderen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen