Positieve opdracht tot onderwijs

‘Leer den jongen de eerste beginselen naar den eis zijns wegs (…)’
SPREUKEN 22:6A

Koning Salomo geeft, geïnspireerd door de Heilige Geest, onderwijs aan zijn onderdanen. Zij moeten - elk op de eigen plaats die de Heere gaf - nauwkeurig omzien naar kinderen en jongeren. Of dat de huiselijke kring, de synagoge of tempel betreft is niet zo heel belangrijk. ‘Leer’ (of nog meer letterlijk: ‘catechiseer’) jonge mensen! De kanttekening (12) schrijft daarbij: ‘Het Hebreeuwse woord betekent eigenlijk iemand van jongs af in enige wetenschap, en voornamelijk in de fundamenten der heilige leer tot zijner ziele zaligheid onderwijzen. Het is hier zoveel als catechiseren, hetwelk dikwijls in het Nieuwe Testament alzo gebruikt wordt.’ Wonderlijk dat een Bijbels mensbeeld, waarin kinderen, opvoeders en leraren onbekwaam zijn tot enig goed en geneigd tot alle kwaad, samengaat met een positieve opdracht tot onderwijs.

Zou dat ons niet allermeest wijzen op onze grondhouding? Als wij met onze bekwaamheid iets moeten overbrengen, wordt het niets. Maar in biddend opzien om Gods zegen over al onze onvolkomen pogingen, mogen we deze opdracht ter hand nemen. Als we door genade enig zicht kregen op de hoogste Profeet en Leraar, Jezus Christus, krijgen we ook verwachting!

Pedagogische grondhouding

Het blijft opmerkelijk dat Salomo, zo’n duizend jaar voor Christus, die wonderlijke aanvulling geeft: ‘naar den eis zijns wegs.’ Onze kanttekenaren (in de 17e eeuw na Christus) tekenen aan: ‘naar de mond, dat is, naar de eis of de gelegenheid zijns wegs, dat is, zijns ouderdoms, begrips en zijner teerheid. Anders: in het begin of de ingang zijns wegs, dat is, in de aanvang zijns levens’ (13). Het christelijk onderwijs heeft zich alle eeuwen door (met vallen en opstaan) ingespannen om die opdracht te verstaan.

Soms in het levende besef dat juist het onderwijs gegeven is als middel om zondaren bekend te maken met zonde en genade, dood en leven, Adam en Christus. We hoeven ons daarom niet te verwonderen over het vrij hoge gehalte theologie in de geschiedenis van de pedagogiek. Of we moeten staan naar een sterker theoretisch kader voor gereformeerde pedagogiek laten we rusten. Wel zien we uit naar pedagogen die vanuit Godsvreze, dicht bij de Heilige Schrift, de vertaalslag maken naar de 21e eeuw.

Ds. B. Labee is predikant van de gereformeerde gemeente van Veenendaal. Hij is werkzaam geweest in het basis- en middelbaar beroepsonderwijs.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen