BRUGGERS EN BREINGEHEIMEN

Brugklasleerlingen vinden het vaak een hele overgang: het huiswerk op de basisschool is goed te behappen, maar op de middelbare school blijkt het voor veel leerlingen een groot obstakel. Op het Driestar College spelen ze daar op in door te investeren in het geven van studielessen. Vis: ‘De methode Breingeheimen vormt de basis van onze lessen. Deze methode laat leerlingen nadenken over hoe hun brein functioneert. Dit is gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek van onder andere hoogleraar neuropsychologie Jolles. In de methode wordt kennis over de werking van het brein verbonden met vaardigheden die leerlingen kunnen gebruiken in de aanpak van hun huiswerk. Bijvoorbeeld het invullen van de agenda, plannen en leerstrategieën komen aan bod.’ Kunz vult aan: ‘Leerlingen leren hoe ze het leren efficiënter kunnen aanpakken en ervaren dat dit zinvol is.’

Mindmap

Kunz vertelt dat ze haar studielessen zo invult dat het aansluit bij waar leerlingen op dat moment tegenaan lopen. ‘Ik laat leerlingen kennisnemen van nieuwe leerstrategieën. Bijvoorbeeld hoe handig het maken van een mindmap is. Een paar weken later hoor je dan nog wel eens van een leerling: ‘Ik wist niet hoe ik het leerwerk aan moest pakken en heb toen een mindmap gemaakt. Ik vond het superhandig!’ Dat is een goed voorbeeld waaruit blijkt dat je leerlingen allerlei leerstrategieën aanbiedt en de leerling uiteindelijk zelf ontdekt welke effectief is en dus inzet op een moment wanneer dat nodig is.’ Vis legt uit dat het belangrijkste doel is dat de leerlingen ontdekken dat er meer dan één manier bestaat. ‘In de studielessen vertellen we wat van de theorie daarachter, maar laten we de leerlingen vooral praktisch bezig zijn. Ze zijn op een leuke manier met leren bezig.’

Verbindingen tussen neuronen

Een van de belangrijkste onderwerpen die in de lessen terugkomen, is het belang van herhalen. ‘Veel leerlingen beginnen de avond van tevoren met leren. Als je vervolgens uitlegt hoe je hersenen werken en dat er nieuwe verbindingen tussen neuronen moeten worden opgebouwd, ontdekken leerlingen dat ze dus beter al eerder kunnen beginnen.’ De lesmethode legt de informatie over de werking van het brein uit aan de hand van duidelijke voorbeelden. ‘Er worden moeilijke woorden over verschillende functies en onderdelen van de hersenen gebruikt, maar op een leuke en toegankelijke manier. Bijvoorbeeld bij de verbindingen tussen neuronen. Dat wordt vergeleken met het ontstaan van paadjes in een dicht bos. Zodra een paadje vaker wordt bewandeld, wordt het beter begaanbaar. Als je lesstof herhaalt, wordt de verbinding tussen de neuronen sterker en kun je het beter onthouden.’ Volgens Vis merk je dat als leerlingen uitleg krijgen over waarom het belangrijk is het huiswerk goed te plannen, ze ook eerder daarmee aan de slag willen. ‘Ze gaan het normaal vinden om eerder met hun leerwerk te beginnen.’

Hardop leren

Hoe ziet een studieles eruit? Kunz: ‘Als ik een les geef waarin we het bijvoorbeeld gaat hebben over het leren van woordjes, laat ik leerlingen eerst onderling uitwisselen op welke manier zij dat aanpakken. Dat kan voor veel leerlingen al heel leerzaam zijn. Daarna laat ik hen een aantal woordjes eens op een andere manier leren dan dat ze gewend zijn. Door bijvoorbeeld ezelsbruggetjes te maken of te leren met al je zintuigen. Leerlingen zijn vaak gewend vooral hun ogen te gebruiken met leren. We laten leerlingen zien dat als je met meer zintuigen tegelijkertijd leert, dat de neuronen sterkere verbindingen maken.

Ze moeten dan bijvoorbeeld ook hun handen gebruiken tijdens het leren. Of hardop leren. Dat vinden leerlingen in het begin vaak gek, maar later hoor je weleens een leerling zeggen: “Mevrouw, het werkt echt!”’

Visoliecapsules

Vanuit haar jarenlange ervaring als brugklasmentor vertelt Vis dat ouders blij zijn dat er aandacht wordt besteed aan hoe je moet leren. ‘Ouders geven aan dat hun kind niet weet hoe hij het huiswerk moet aanpakken. Ik adviseer ouders dan om van hun kinderen niet te hoge eisen te stellen. Je kunt geen uur achter elkaar leren. Daarom is pauzeren tussen verschillende vakken belangrijk. Het is beter om drie keer tien minuten te leren dan één keer een half uur.’ Volgens Kunz is het echter wel belangrijk om de kennis over de werking van het brein te zien als een gereedschap en geen doel op zich. ‘Ik heb eens meegemaakt dat een moeder visoliecapsules ging kopen voor haar zoon, nadat hij tijdens de studieles had gehoord dat dit goed kan zijn voor je concentratie.’

Discipline

Een ander belangrijk onderdeel van de studielessen is het aanleren van discipline, of in elk geval: het belang ervan. Kunz vertelt dat ze weleens een proefje doet waarbij leerlingen vier afspraken met zichzelf moeten maken. In de les daarop wordt besproken of het de leerlingen gelukt is zich aan die afspraken te houden. ‘Leerlingen vinden dat vaak erg moeilijk. Ik zeg dan: “Iets mag ook moeilijk zijn. Je hersenen leren juist van fouten.” Leerlingen ervaren schroom om te vertellen over dingen waarin ze gefaald hebben. In de studielessen moeten de leerlingen soms wat dieper naar zichzelf kijken. Ze krijgen dus ook een beetje psychologie.’ Vis vult aan: ‘Door de studielessen komen leerlingen zichzelf tegen. Ik adviseer leerlingen die een bepaald vak moeilijk vinden om er positiever in te gaan op het moment dat ze huiswerk voor dat vak moeten doen. Als een leerling denkt: het lukt me toch niet!, komt die voorspelling vaak uit. Ik vind het mooi om leerlingen te laten zien dat het kan helpen om je over die negatieve gevoelens heen te zetten.’

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen