Heilig Avondmaal op Goeden Vrijdag.

„Daar kan men ook anders over denken" schreef Ds. d H. Gelukkig zou ik zeggen; Ds. de H. laat dus ruimte voor hen die van hem in gedachten verschillen. En toch, er zijn gevallen, waarover men in de kerk nu eens niet anders denken moet, maar één zijn en zich houden aan het door onze Vaderen bepaalde. Zou het niet gewenscht zijn, dat vooral onze gemeenten één weg werd voorgehouden in vele gevallen, en haar niet met willekeur, maar naar keur beschreven recht gezegd werd zóó moet het en niet anders? Niet om doode formalisme zij het te doen, maar toch ook ten opzichte van het geschrevene, passe men niet toe: „Daar kan men ook anders over denken''.
Ds. d. H. vierde Goeden Vrijdag H. Avondmaal. Dat heb ik niet geweten. Ware dat zoo, ik zou in de Saamb. gezwegen hebben om geen openlijke strijd te voeren met mijn mederedacteur. Het is beter dacht ik, dat die Saamb. geen strijdblad worde, anders had ik reeds eer naar de pen gegrepen. Maar genoeg, 't gaat nu over den Goeden Vrijdag, en bijzonder over 't vieren van het Heilig Avondmaal op dien dag. Wat Prof. H. H. Kuyper schreef in de Heraut ven 23 April, staat buiten mijn stuksken in de S. van 27 April. Ik hoorde dat in enkele Hervormde kerken den geheelen Goeden Vrijdag werd kerk gehouden en reeds sinds lang streeft men er naar een geheelen Hemelvaartsdag te vieren. Dat heeft mij nimmer aangetrokken, doch vooral stuitte mij het vieren van het H.A. op Goeden Vrijdag. Omdat het dan geen Zondag is? Wel neen! Dat schreef ik ook niet. Zoo ge met Kerstmis Avondmaal viert, houdt ge het ook niet op Zondag. En toch is voor mij de Zondag, als de dag van Christus opstanding, boven alle andere dagen de dag om Avondmaal te vieren.
Ik gaf andere reden.
Op Goeden Vrijdag toeven wij bij kruis en graf.
Den Paaschdag leven wij in de opstanding Christi. Nu heb ik steeds er naar gestreefd en dat zullen toch wel de meeste leeraars in de bediening van het Woord de gemeente in te brengen in de feiten, die ten grondslag der feestdagen liggen; m. a. w. het moet ons dien bepaalden dag Goeden Vrijdag; het moet ons paschen zijn op den Paaschdag; en anders beduidt het weinig of gij die dagen de gemeente saamroept. Het gaat toch niet aan te zeggen op den Kerstdag, wij geloovigen des N. T. bezien de geboorte in het licht van Christus opstanding en verheerlijking, en dus staan wij boven die kribbe en stal; en ook staan wij niet boven het lijden en den dood op Goeden Vrijdag. De gemeente leve in de lijdensweken in het lijden en sterven van Christus in, en gevoele wat het voor de discipelen is geweest, dat de Christus is overgeleverd en gestorven aan het hout. Gods volk, ook al moge het door het geloof de zalige vruchten van Christus' zoendood smaken, leeft dan in de verstrooiing der jongeren, in hun droefheid, in hun ongeloof; in hun verslagen zijn. Met name op den Goeden Vrijdag gevoelt dat volk, wat het Woord van Zacharia beduidde: „Slaat dien Herder de schapen zullen verstrooid worden". Niet op Goeden Vrijdag, maar met den Paaschmorgen zingen wij dan ook:
„Dit is de dag de roem der dagen
Dien Israels God geheiligd heeft"
Komt met de gedachtenis van Christus' dood op Goeden Vrijdag nu overeen het saambrengen van 't volk aan de tafel des verbonds? M. i. niet. Het Avondmaal wordt gevierd in de kracht der opstanding.
Maar Ds. d. H. beweert: daar kan men ook anders over denken" en dat zal wel zoo zijn dan.
Onze Dordsche Kerkenordening bepaalde „Het Avondm. des Heeren zal ten twee maanden eens, zoo veel mogelijk is, gehouden worden; en zal stichtelijk zijn daar het de gelegenheid der kerken lijden kan, dat op den Paaschdag, Pinksterdag en Kerstdag hetzelve geschiede." Vooral voor onze gemeenten heb ik gedacht dat het zeer noodig zijn zou de kerken steeds te wijzen op de kerkenordening; ik was in de verbeelding, dat wij in Nederland in die kerkenordening overeenkomstig Geref. kerkrecht regel voor ons kerkelijk leven vonden; er heerscht in sommige gemeenten willekeur; dat geeft aanleiding tot allerlei misstanden; dat hoopt de brandstof op, die de vlam te avond of morgen doet uitslaan. M. i. ware een wapen tegen dit euvel strakke handhaving van het in de kerkenordening bepaalde. Welnu Paschen, niet Goeden Vrijdag Avondmaal; dat staat in art. 43, ik kan er niets anders in lezen.
Maar Ds. d. H. zegt: „Daar kan men ook anders over denken". 't Kan zijn; maar 't staat er niet anders.
Niet zonder reden bepaalden onze Vaderen op Paschen H. A.; zoo dacht ik. Want die D. K. O. hangt voor mij niet in de lucht. Het daarin bepaalde rust, zoo meende ik altijd, op hechte grondslagen. Ook dat Avondm. op Paschen. Ja, zoo dacht ik. En ik noemde de heilsorde. Daarmede bedoelde ik het volgende. De orde des heils heeft aan te geven, welke de weldaden zijn, die Christus verworven heeft en door den Heiligen Geest toepast, en in welke orde zij liggen in het Woord en de gedachten Gods". Die weldaden zijn in Christus aanwezig, en de orde der toepassing houdt verband met de orde der verwerving. En nu meende ik, dat in het Avondm. wij vieren de heerlijke gedachtenis des bitteren doods Christi, alleen in de kracht Zijner opstanding; niet het weten, dat de Heere opgestaan js, kan ons de blijdschap schenken; wij moeten door den Heiligen Geest de weldaden uit Christus ontvangen en doorleven, zoo ze in Hem zijn, door Hem verworven. En met die orde is het m. i. in strijd op Goeden Vrijdag Avondm. te houden. Ds. d. H. loopt de van gestelde orde voor uit. Hij mag er over denken zoo hij wil.
Maar die Herv. kerk van Engeland dan?
Och Ds. d. H. wij zijn in Nederland, en accoord voor kerkelijk leven onzer gemeenten is de Dordsche kerkenorde van 1618/19. En nu nog eens, Iaat ons zoo immer mogelijk aan de kerkenorde der Nederl. kerken ons houden; dan zal de kerk, in vaste gangen geleid, gebouwd worden op een goed fondament. Zoo kan men er misschien ook over denken; en ik wilde wel, niet om mijn idee, maar uit zuivere liefde tot het heil van Sion, dat al dat wankelachtige van daar kan men ook anders over denken plaats maakte voor het zekere, zóó hebbe Gods kerk te leven, tot haar geestelijken groei en niet anders.
I. K.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen