De kerk in Amerika (XXXI)

Het is geenszins mijn bedoeling om een levensbeschrijving van Ds. A. van Dijke te geven, die in leven predikant was te Sioux Center en Rock Valley, Kalamazoo, Paterson en Nieuw-Beijerland. Dit is reeds op zeer gepaste wijze gedaan door br. C. Schelling. Toch moeten wij iets aangaande zijn werk schrijven, daar deze leraar in het Westen van Amerika tot grote zegen is geweest. Ds. A. van Dijke was een zoon van de nog niet vergeten leraar van Sint Philipsland, die in zijn ambtelijke bediening (1849—1883) tot grote zegen is geweest in Holland, hoewel hij niet op'een school geweest was om tot leraar " te worden opgeleid. Toch was hij niet tegen de op de zuivere waarheid gegronde opleiding, want hij was de voorzitter van de Provinciale Vergadering te Middelburg op 5 Juni 1872, alwaar de Zeeuwse broeders onder zijn leiding besloten „zich in de weg te stellen ter bekoming van scholen ter opleiding van jeugdige leraren".

Zie toch hoe in de Ledeboeriaanse gemeenten reeds vroeg de noodzakelijkheid van de studie werd ingezien, hetgeen onze vaderen altijd hebben voorgehouden. En het was eveneens in Juni 1872, dat de Ledeboeriaanse gemeenten op een Synodale vergadering te Bonthuizen besloten, dat „middelen mochten gezocht worden en ook naar bekwame mannen, om onderwijs te geven overeenkomstig Gods wil, geopenbaard in Gods Woord".

Onze vaderen waren op dat punt helder. Zij stonden niet de doperse dwaling voor, om de middelen te gaan verachten en dan zich te gaan beroemen op onkunde. Maar ze waren evenmin eenzijdig en verwierpen dus niet de extra-ordinaire weg. Is de Heere niet vrij? De Heere heeft Zijn vrijmacht willen tonen in d© arbeid van Ds. Pieter van Dijke en Ds. A. van Dijke, Ds. J. van der Hoef en meerderen, die Hij tot verheerlijking van Zijn deugden vrijmachtig riep tot het ambt.

Ds. A. van Dijke werd geboren in Holland, maar wedergeboren in Amerika. Met medeweten van hemzelf heeft de Heere met hem doorgetrokken; hij mocht weten waai zijn schuld gebleven was en mocht delen in de verzekering en de verzegeling. Onder de bediening van wijlen Ds. Pieneman, destijds leraar te Grand-Rapids, riep de Heere hem, en dat ging zo krachtig, dat hij meende spoedig te moeten prediken. Bij het afscheid van zijn beminde vriend en vader Ds. Pieneman meende hij zeker, dat hij diens plaats moest innemen, ziende op zijn werkzaamheden aangaande het heilige ambt. Och, wat kunnen Gods kinderen en knechten soms ook dwalen. Hetgeen wij gaarne willen, daarvan gaan wij soms geloven, dat dit van de Heere is. En dan gebruikt de Heere soms voor ons verstand donkere wegen om ons daar van af te brengen.

Alles liep hem tegen, uiterlijk en innerlijk. Als ouderling te Grand Rapids kreeg hij ook mensen tegen en werd er. uit gestemd. In het jaar 1911 bracht hij een bezoek aan Holland, alwaar hij zijn werkzaamheden aan Ds. Pieneman vertelde, en deze liet hem preken. Hij wilde het zelf eerst niet, maar Ds. Pieneman stemde zo in met zijn ervaringen, dat deze de vrijmoedigheid nam om het

Woord Gods te doen uitdragen in de Gereformeerde Gemeenten. Vanzelfsprekend gaf dit reactie, het was niet de kerkelijke weg. Br. van Dijke was lid te Grand Rapids en moest zich daar eerst openbaren. Thuisgekomen van de reis heeft hij dat met vrijmoedigheid voor kerkeraad en classis mogen doen en kreeg hij de vrijheid om te gaan preken. In die dagen werkte hij op een fabriek voor dertien dollar per week, en als hij dan ging preken, kostte hem dit veel reisgeld. Met andere woorden: er moest geld bij. En predikanten zijn ook mensen, als er geld bij moet om elders te gaan preken, is er genade van de hemel nodig om er heen te gaan. Br. van Dijke ging steeds uit preken en kwam langs wonderlijke weg ook te Sioux Center in lowa. Aldaar en te Rock Valley waren gezinnen, die steeds de waarheid trouw gebleven waren en die er niets van wisten, dat er in Grand Rapids, in Kalamazoo en in het Oosten van Amerika nog gemeenten waren, waar de oude Gereformeerde leer nog gevonden werd, gelijk in de moedergemeenten in Nederland. Doordat br. van Dijke op aandrang van Ds. Pieneman was gaan preken, kreeg Cees Schelling te Sioux Center er door brieven uit Holland kennis van. En wie kan Gods besluit keren. Een zekere Christiaan Peters werd er voor gebruikt om br. van Dijke te schrijven, maar toe br. van Dijke kwam om voor te gaan, was hij slechts één Zondag in de kerk, om zich daarna nooit meer te laten zien. Maar hij werd gebruikt om de weg te banen en br. van Dijke kwam om voor te gaan. Op Zaterdagavond 25 April 1913 kwam hij te Sioux Center aan en op de reis naar de farm van C. Schelling schonk de Heere reeds een geestelijke band, die nooit meer verbroken is. Zondag 26 April 1913 heeft hij daar in een zaal voor de verstrooiden gepreekt. Ze kwamen van heinde en ver om deze man te beluisteren. Het was net een duiventil; velen kwamen om hem slechts eenmaal te beluisteren, maar anderen werden hokvast en bleven komen onder de schriftuurlijke, bevindelijke preek.

Vier Zondagen preekte hij aldaar, en al gebeurde het, dat er sommigen reeds onder de preek opstonden om zich snel te verwijderen van zulk een geklap, anderen verbonden zich meer en meer aan de eenvoudige prediker. Toen de vier weken voorbij waren, werd er een vergadering gehouden van 17 manspersonen, en dezen namen het kloeke besluit om br. van Dijke te verzoeken over te komen naar Sioux Center. De onkosten zouden worden betaald, een woning zou worden gehuurd, en de opbrengst der bussen achterin de zaal zou voor de spreker zijn.

Zo kwam op 23 Juli 1913 br. van Dijke met familie in Sioux Center. Dit stemde tot blijdschap, maar deze werd nog groter toen Ds. H. A. Minderman uit Grand Rapids overkwam met een ouderling om een gemeente te stichten. Daar de toeloop steeds groter werd, ook uit de omliggende plaatsen, werd besloten om tegelijk met de stichting van de moedergemeente te Sioux Center, ook een afdeling te Rock Valley te stichten. Dit gebeurde op 13 October 1913. De gemeente telde 33 belijdende leden en 46 doopleden en zij nam steeds toe. In het jaar 1914 kreeg men een kerkgebouw, dat in 1953 aanzienlijk is vergroot. Ook de oude pastorie is reeds verkocht, daar de gemeente in 1951 een nieuwe pastorie heeft laten zetten naast de kerk.

De afdeling te Rock Valley werd in het jaar 1915 zelfstandig, en deze is vooral onder Ds. J. van der Hoef zeer toegenomen. Nu staat daar als predikant Ds. J. van Zweden. Deze kwam in het begin van 1946 uit Passaic over tot de gemeente te Rock Valley en is ook enkele jaren consulent geweest van Sioux Center, waar hij ook catechiseerde en eens in de maand preekte. De gemeente te Rock Valley laat nu een kerkgebouw bouwen met 800 zitplaatsen

Ds. A. van Dijke heeft de groei van deze twee gemeenten niet beleefd. Zes jaren diende hij de gemeenten van Sioux Center en Rock Valley, alwaar hij op 20 September 1914 tot leraar was bevestigd geworden. Hij is in het Westen van Amerika tot rijke zegen geweest en nog wordt zijn naam met achting op de lippen genomen. De eeuwigheid zal eenmaal de vrucht openbaren, want de Heere is vrij in Zijn werken. En nu weten wij het wel, er wordt dikwijls gesproken over een Amerikaanse bekering .... och, dat gaat zo gemakkelijk. Wij zijn wel ver weg, en als Ds. van Dijke het verval in onze gemeenten in het Westen eens kon zien, dan zou dit hem groot verdriet doen. Toch is er nog een overblijfsel; er zijn er nog enkelen, die mogen getuigen van het eenzijdige werk Gods. Maar onder de jeugd vernemen wij zelden van indrukken, en dat is toch de toekomst van de gemeente. Met zorg zien wij de toekomst van de gemeenten in Amerika tegemoet, ziende op de wereldgelijkvormigheid en op de onkunde. De geesten gaan uit, die niet meer willen horen van bevinding. Er zal genade van de hemel nodig zijn om staande te blijven. Ds. A. van Dijke is de strijd te boven. Hij is op 16 Augustus 1936 in Zijn Heere en Heiland gestorven te Kalamazoo. En door J. P. de Bruin, een innige ziele­ vriend van hem, die wij ook nog mede mochten begraven, werd het volgende aangaande het sterven van Ds. A. van Dijke gedicht:

Helaas, Van Dijke, die Gods volk beminde. Hij is niet meer. God nam hem van ons weg. Hij was ons meer dan tal van vele vrinden; Hij gaf zichzelf tot hem de kracht begaf. Hij heeft zo veel gearbeid en geleden; Is, door wie hem niet kende, wreed gehoond. Maar heeft volhard en, tot het eind, gebeden, Ook voor hen, die hem met ondank hebben beloond.

Sioux Center

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen