Beweging in de roomse kerk 3
We moeten zeer voorzichtig zijn, al zijn de blijken van een bezig zijn met het Woord aanwezig. Immers betekent dat nog geen waarachtige vernieuwing. Naar mijn overtuiging moet er in het fundament iets veranderen; neen, niet alleen , , iets", maar alles, want Rome's fundament deugt niet Én of dat gebeuren zal, staat te bezien. De praktijk van eeuwen is, dat Rome vrijheid wil laten aan allerld bewegingen, zolang deze Rome onaangetast laten.
Nu wezen we in ons artikd op de diskussie over de , , Elucharistie". Sommigen wilden de , , transsubstantiatie" gaan. verklaren als een , , transfinalisatie" of , , transsignificatie". Wat bedodt men daarmee? Wel, het brood blijft brood, maar het heeft een ander dod (is finis), zodat het van het ene doel tot het andere dod kwam. Brood dient tot onderhouding van het lichaam; nu wordt het aangewend tot sterking van de „zid"; vanhet gdoof. Er is een teken (signum), dat veranderde. Is brood teken van aardse spijs (, , dagelijks brood"), nu wordt hetteken van hemdse spijs. Er heeft dus een overgang van betekenis plaats. U gevodt, dat dit de rdormatorische opvatting nadert. Deze opvatting nu hedt warme verdedigers gekregen. In feite betekent het de aantasting van het roomse dogma. Zo gevodt men dit te Rome ook. Vandaar dat nu een encycliek (pauselijk schrijven) verscheen, getitdd, , Mysterium fideï", waarin deze opvattingen veroordeeld worden. „Mysterium fideï" betekent, , Verborgenheid des geloofs".
Opmerkelijk is, dat het VaMcaan deze brief zowd in het Latijn, waarin alle stukka: K*an het Vaticaan geschreven zijn, als in het Nederlands uitgegeven heeft. Een officiële vertaling van de encycliek dus in het Nederlands, opdat hier de zin door de vertaling niet veranderd worde. Nimmer tevoren heeft dit plaats gevonden, dat een officiële Nederlandse vertaling uitgegeven werd. Duidelijk is dan ook dit schrijven aan de Nederlandse roomse kerk gericht. Het is het tweede stopteken van Paulus VI. Hd eerste was zijn encycliek „EcclesiEun Suam", waarin hij het alleen-recht van 't pausdijk primaat stelde. Nu keert de paus zich tegen nieuwe opvattingen. Ik citeer letterlijk uit de encycliek: „Wij weten immers maar al te goed dat er onder hen, die over dit hoogheilig mysterie spreken en schrijven, enigen zijn die over de privé-missen, hd dogma van de transsubstantiatie en de verering van de Eucharistie bepaalde meningen verkondigen, die de gdovigen van streek brengen. Zij brengen bij hen niet wdnig verwarring aan met betrekking tot de waarheden van het geloof, alsof het aan iedereen vrij stond aan de reeds door de kerk gedefinieerde leer voorbij te gaan of haar dusdanig te duiden dat de juiste betekenis van de woorden of de algemeen erkende waarde der begrippen daarbij ontzenuwd wordt. Het is nl. nid geoorloofd, om maar een voorbedd te geven, de zgn. gemeenschapsmis zozeer in de hoogte te steken dat de privé-mis van ieder bdang ontbloot wordt; noch op het aspect van het sakramentde teken dusdanig te insisteren alsof het symboolkarakter, dat aUen zonder twijfd aan de H. Eucharistie toekennen, reeds zonder meer de wijze van tegenwoordigheid van Christus in dit sakramentzou weergeven; of ook over het mysterie van de transsubstantiatie van de wijn in het bloed van Christus, volgens de leer van Trente, zodat zij zich alleen beperken tot een „transsignificatie" of een „transfinalisatie", zoals zij dat noemen; tenslotte is het niet toegestaan de mening te verkondigen en in praktijk te brengen, waarnaar in de gekonsakreerde hosties, die na de viering van het misoffer overblijven, onze Heere Jezus Christus niet langer aanwezig zou zijn".
Uit dit gedeelte van de encycliek blijkt duidehjk tegen wie de paus zich keert. Namdijk tegen hen, die privé-missen niet bdangrijk meer achten. Waar het inzicht in de betekenis van de kerk als de vergadering van de gdovigen doorbreekt, gaat ook de gemeenschappdijke viering van het Avondmasil doorbreken. Het is bdangwekkend te weten dat er nu roomse kerken in ons land zijn, waar de priester niet meer met de rug naar de gemeente staat en bij het altaar offert, maar samen met de gemeente in een kring om eèn tafd. Dat schijnt alleen maar houding, maar er steekt een theologisch inzicht achter. Let op het bdang van de liturgie!! Voorts keert zich de paus tegen opvattingen, die duidehjk rrformatorisch zijn.
Ziet, we zouden over deze beweging vdeartikden kunnen schrijven, want er zijn bdangwekkende dingen aan de hand. Hoe is het mogdijk dat er nu roomse kerken in ons land zijn zonder enig beeld; kerken waar de gemeente psalmen in het Nederlands zingt in plaats van een koor, dat gregoriaanse treurmuziek ten gehore brengt.
Maar nu is het dan ook buigen of barsten. Rome tolereert niet een aantasting van Trente en van de traditie, waarop deze rust.
Zal men zich schikken? Indien de kracht van het Woord Gods hier openbaar wordt, komt er een breuk. Er zijn bewegingen, die enige trekken hebben, die ons met belangstdüng doen zien naar wat geschiedt. MaEir hier is de tegen-beweging in de pauselijke encycliek. En in die encycliek spreekt niet Gods Woord, want dat is duidehjk, maar de traditie en het pausdom. Laten we hopen en uitzien dat de Heilige Geest Zich zo aan het Woord verbinde, dat het gegeven inzicht nu baan breekt en men kome ook in ons land tot de vrijheid van de heerlijkheid van Gods gemeente, die leven mag bij het Sola Scriptura — AUeen de Schrift.
Rotterdam-C
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van donderdag 2 december 1965
De Saambinder | 4 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van donderdag 2 december 1965
De Saambinder | 4 Pagina's