KORT KOMMENTAAR

De hervormingsdag ligt weer achter ons. Er is de laatste dagen veel over de Reformatie gesproken en geschreven. Ook van de zijde van Rome. Ja, verschillende roomse geestelijken wenden voor, dat de roomse kerk Luthers Reformatie heeft overgenomen. Zo lazen wij in de Amersfoortsche Courant enkele uitspraken van de roomse Professor Albrecht Brandenburg uit Paderborn. Hij zei o.a.: , , De grondgedachten van Luther zijn op het tweede Vaticaans concilie tot haar recht gekomen. Ik wil niet proberen Luther als katholiek af te schilderen. Maar wel zeg ik, dat wat hem gedreven heeft nu vervuld is. Rechtvaardiging door het geloof alleen, dat is geen geschilpunt meer tussen katholieken en protestanten. Denk verder aan. de veranderde positie van de leken in de katholieke kerk en Luthers leer van het algemeen priesterschap van de gelovigen. Luther heeft de Bijbel in het Duits vertaald. Het concilie heeft de liturgie in de landstaal aanvaard. En wat de leer van de kerk betreft, velen zijn van mening, dat nu hier de grote kontroverse tussen Rome en de Reformatie ligt. Maar niemand kan ontkennen, dat erbij de katholieken een duidelijke tendens is in de richting van een theologia crucis, een theologie van het kruis, in plaats van de glorie van de geheiligde mens".

Op de vraag: „Als de rooms-katholieke kerk Luthers Reformatie.overgenomen heeft, waarom heft de paus de ban tegen Luther dan niet op? " antwoordde Prof. Brandenburg lachend: , , Dat zou de paus best willen, maar zou u het ook willen? Na het Vaticaans concilie is het woord aan u. Of denkt u, dat de katholieke kerk zich nog verder moet reformeren? "

Als men dit zo leest, krijgt men bijna de gedachte, dat Rome teruggekeerd is tot het standpunt van de Reformatie, en dat ze haar dwalingen heeft verlaten. Nog even, en dan wordt de ban tegen Luther opgeheven en misschien wordt hij dan wel heilig verklaard!

Als wij het verslag lezen van de interkerkelijke samenkomst, die in Amersfoort op de Hervormingsdag gehouden werd, waar protestanten en roomsen samen de Re­formatie herdachten, krijgt men de indruk, dat er praktisch geen verschillen meer zijn tussen Rome en Reformatie. In het bijzijn van Hervormde en Gereformeerde predikanten sprak kruisheer pater Dr. H. L. M. van Rooyen over het onderwerp: „Is de Reformatie nog aktueel? ' Hij vond het een wonder, dat hij, als monnik van de r.k. kerk, het woord kon voeren in een vergadering, die tot doel had de Reformatie te herdenken! Hij zei o.a.: , , Wii zijn nog steeds leden van dezelfde kerk van Christus, horen beiden dezelfde blijde boodschap, maar wij zijn helaas talloze jaren geweest als broeders en zusters uit één gezin, die met elkaar in onmin leefden. Het is de genade van deze tijd, dat wij thans de moed hebben naar elkaar toe te komen!" Pater Van Rooyen wekte de aanwezigen op gezamenlijk de draad van de 16e eeuw weer op te nemen: , , Wij moeten de moeilijkheden niet onderschatten", zo zei hij, , , lange tijd hebben wij een eigen ontwikkeling meegemaakt. Laat ons daarom allereerst goed naar elkaar luisteren en met elkaar spreken om te proberen gezamenlijk het werkelijke evangelie terug te vinden!"

Is Rome zich nu werkelijk aan het reformeren? Zeker, er zijn in de roomse kerk bepaalde dingen veranderd, en die veranderingen zijn van die aard, dat men ze enkele jaren geleden voor onmogelijk hield! En door deze veranderingen worden vele zogenaamde reformatorische christenen betoverd! Zij hebben er geen erg in, dat de roomse kerk als zodanig niet veranderd is. Rome is, ondanks alle veranderingen Rome gebleven! Daarop legde Ds. Hegger op de in Zwolle gehouden toogdag ter herdenking van 450 jaar Reformatie de nadruk. Volgens het dagblad Trouw zei hij daar: , , Nog kort geleden hebben 2500 bisschoppen verklaard, dat de uitspraken van de paus niet voor reformatie vatbaar zijn. En ook is Trente nog volop van kracht". Dat concilie van Trente, gehouden in de jaren 1545-1563, sprak uit, dat elk vervloekt is, die belijdt dat hij voor zijn zaligheid aan - Jezus Christus genoeg heeft! Deze vervloeking is nog van kracht, omdat Rome ze nimmer heeft herroepen.

In feite is er dus na 1517 bij Rome heel weinig veranderd. Dat bracht ook de 's Gravendeelse gereformeerde predikant Dr. M. J. Arntzen duidelijk naar voren, toen hij in Rotterdam sprak op de door de vereniging , , Protestants Nederland" belegde bijeenkomst ter herdenking van de Reformatie. Dr. Arntzen wees er op, dat de paus in het begin van dit jaar een apostolische konstitutie over de leer der aflaten gaf, waarin duidelijk op het heilzame van de aflaatpraktijk wordt gewezen! En in 1517 ontbrandde de strijd juist over de aflaat!

Voorts merkte Dr. Arntzen op, dat de Maria-verering onverminderd is, want ook de nieuwe roomse catechismus spreekt zeer positief over de verering van Maria. En het celibaat werd in een kortgeleden verschenen encycliek nog een , , schitterend juweel van de kerk" genoemd. Dat Rome wezenlijk niets veranderd is, blijkt wel heel 'duidelijk uit een vraaggesprek, dat gevoerd werd met pastoor Drs. J. A. Wielens uit Rhenen. Wij vonden dit vraaggesprek in de Gooi en Eemlander. Enkele vragen en antwoorden willen wij daaruit overnemen.

Vraag: Ds. Hegger, ex-priester, noemt het celibaat een dwangjuk, waaronder vele jonge priesters zuchten. Heeft u dat ook gemerkt?

Antw.: Ik heb praktisch nooit een kollega hierover horen klagen. Ik durf zeggen, dat wij er gelukkig mee zijn. Waarmee ik nog niet zeg, dat scheiding van. celibaat en priesterschap voor de kerk beslist funest zal zijn. Er zitten te veel kanten aan om dat zo maar te beoordelen.

Vraag: Bij de H. Mis transsubstantieert het brood en de wijn volgens de r.k. leer werkelijk en konkreet in lichaam en bloed des Heeren. Is die stelling houdbaar?

Antw.: Christus is niet lokaal, maar wel reëel en sakramenteel aanwezig in het teken, met Zijn gehele persoon. Dus niet alleen geestelijk. Het IS Christus! In de consubstantiatieleer van Luther, die het dichtst bij ons staat, is dat ook zo, zij het dan tijdelijk, zolang men eet en drinkt. Jezus zegt: Mijn vlees is waarlijk spijs en Mijn bloed is waarlijk drank. Wij moeten niet wijzer willen zijn dan Hij.

Vraag: Jezus zegt, dat niemand zich meester moet noemen en de voornaamste aller dienaren moet zijn. Hoe rijmt u dit met de hiërarchie en het episkopaat, waarvan aan het eindpunt de paus als een vorst zetelt in het Vaticaan?

Antw.: De r.k. kerk is niet indenkbaar zonder episkopaat en hiërarchie, zoals wij dat ook in het Oude Testament vinden. Wat het pausschap betreft, het ligt er maar aan hoe het zich aandient. De historische ontwikkeling van het pausschap bracht ook wereldse macht met zich mee. Dat dit soms verkeerd groeide is een verschijnsel, dat zich op elk terrein van het leven kan voordoen!

Vraag: In de r.k. kerk bidt men vaak via Maria. Waarom niet regelrecht tot Christus, Die toch de Middelaar Gods en der mensen is?

Antw.: (Pastoor reageert onmiddellijk en nogal vurig). In de reformatorische kerken vraagt men toch ook bij een ziektegeval of bij een operatie de voorbede van de predikant en de gemeente? Dat ligt op hetzelfde vlak. Meen niet, dat daar wezenlijk verschil tussen is. Men kan toch immers in zo'n geval ook zelf regelrecht tot Christus bidden? Wij als rooms-katholieken voelen ons verbonden met de gestorven gelovigen en vragen ook hun voorbede. De voorbede van Maria, als moeder des Heeren, stellen wij ten zeerste op prijs. Zij is de eerste, die in Christus ' verrezen is, als onderpand en type voor onze verrijzenis! Uit deze antwoorden blijkt wel heel duidelijk, dat Rome niets veranderd is bij alle wijzigingen, die er gekomen zijn. Maar wat te denken dan van protestanten, die met Rome wensen samen te gaan? Wat te denken van protestanten, die samen met roomsen de Reformatie willen herdenken? Is het geen aanfluiting? Ik geloof, dat vele protestanten niet meer weten waarom zij protestant zijn en wat protestant zijn betekent, anders zouden zij meer protesteren!

Amersfoort

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen