De bejaardendoop (2)

Formulier voor de doop van de bejaarden (b)

De formulieren in de liturgie van de kerk opgenomen zijn geen partikuliere verklaringen van de kerkeraad of van de predikant. Ze zijn niet opgesteld als een hulpmiddel voor onbekwame predikanten, maar zij geven een verklaring en een uiteenzetting van de kerk in haar geheel die ze heeft opgesteld. De Reformatie stelde dat een gemeente behoorde te weten wat de kerkelijke handelingen betekenden. Zo kregen de formulieren tegelijk ook een catechiserende werking van onderwijs en het recht verstaan van de inzettingen Gods.

Het gebruik van de formulieren, zowel bij de doop van jonge kinderen als dat van „de bejaarden" is dan ook geen vrijblijvende zaak, zodat een predikant vrij zou zijn het formulier te gebruiken of na te laten.

De D.K.O. zegt dan echter in art. 58 dat de formulieren van de instelling en gebruik van de doop gebruikt moeten worden bij iedere doop.

Art. 59 zegt dat „de bejaarden" door de doop bij de christelijke gemeente worden ingelijfd en dat deze gedoopten dan schuldig zijn het Avondmaal des Heeren te gebruiken.

Het formulier van de volwassendoop stelt als eis: „Dat de zich ten Doop presenterende personen getrouwelijk 't gebruik van het Heilig Avondmaal zullen nakomen met een beroep op de H. Schrift, volgens welke geen andere personen de Doop mogen ontvangen dan diegenen, die hun zonden gevoelende belijdenis doen van boete en geloof in Christus".

Als bezwaar tegen het hier door de kerk bepaalde is wel aangevoerd dat door het stellen van deze eis alle vrijmoedigheid tot het beantwoorden der doopvragen ontnomen wordt aan degenen die hun zonden niet gevoelende geen belijdenis doen van boete en van geloof in Christus en die dus door het gebruik des Avondmaals tegen het Woord Gods, volgens 1 Cor. 11 : 27-29 zouden zondigen.

Het antwoord daarop is echter:

Ie. Wanneer door het afvorderen van de belofte van een getrouwe avondmaalsviering aan zodanige personen alle vrijmoedigheid tot het bevestigend beantwoorden der doopvragen ontnomen wordt, dan komt het aan het ontvangen van de H. Doop niet eenmaal toe en kan er diensvolgens van een misbruiken van het Heilig Avondmaal ook heel geen sprake zijn.

2e. Stel eens dat de kerk de vrijheid had de eis van getrouwe avondmaalsviering te schrappen, zouden dan zodanige personen wèl vrijmoedigheid bezitten tot het beantwoorden van de vragen, die in het formulier hun worden voorgesteld?

In de tweede vraag toch wordt hun afgevraagd, of zij hun erf- en daadzonden geloven en of deze zonden hun van harte leed zijn. In de derde vraag leest men: Of gij gelooft, dat

Jezus Christus... u tot een Zaligmaker van God geschonken is en dat gij door dit geloof ontvangt vergeving der zonden in Zijn bloed, en dat gij een lidmaat van Jezus Christus en van Zijn kerk geworden zijt door de kracht des. H. Geestes?

3. In geval een ongedoopte volwassene d.w.z. die tot jaren des onderscheids gekomen is, voor zichzelf inzake het stuk des Doops lot klaarheid gekomen is en vrijmoedigheid bekomen heeft deze aan te vragen, dan behoeft de belofte van avondmaalsviering hem geen beletsel te zijn, aangezien de beide sacramenten dezelfde vereisten van de gebruikmaker stellen.

4. Wanneer iemand menen mocht dat het beter zou zijn, om afgezien van boetvaardigheid en geloof in Christus, ongedoopte volwassenen op hun begeerte door de doop „in de christelijke gemeente in te lijven en voor lidmaten der gemeente aan te nemen" en daarom zulke doopvragen na te laten of er andere voor in de plaats te stellen die alleen naar instemming met de geopenbaarde waarheden onderzoek doen, dan heeft de geschiedenis van Filippus en de Kamerling zeker wel iets te zeggen. Nadat de evangelist de Moorman Jezus als het geslachte Lam verkondigd heeft, vraagt de Ethiopiër: Zie daar water, wat verhindert mij gedoopt te worden? En dan zegt Filippus niet: Welaan dan, laat ons in het badwater afdalen; maar hij stelt aan de Moorman de ingrijpende vraag: „indien gij van ganser harte gelooft, zo is het geoorloofd", en eerst na het bevestigend antwoord ontvangen te hebben, heeft Filippus.de Moorman gedoopt.

De kerk van de oude geref. vaderen hebben wel uitdrukkelijk gesteld dat er bij onverschilligheid niet gedoopt mocht worden. Anderzijds was men soepel wat betreft het niet ten avondmaal gaan. Zo bepaalde Gorinchem 1595: Wanneer men uit oorzaak van geestelijke bekommering niet aankomt, mag dit nooit gewettigd (gelegitimeerd) worden, maar wel geduld (getolereerd).

Ook op de Part. Synode Noord van onze Geref. Gemeenten in 1934 te Rotterdam gehouden kwam het Formulier van de bejaardendoop ter sprake. In de notulen hiervan staat het volgende te lezen:

Formulier Bejaarden-doop 

B. Hoe moet men handelen met volwassen ongedoopte menschen die gedoopt wenschen te worden, maar op de vragen van het formulier voor volwassenen niet mondig en vrijmoedig „ja" kunnen of durven antwoorden.

Een zeer breede en aangename bespreking over dit punt volgde. Diepen indruk maakte op de Synode, de klare en duidelijke uiteenzetting van het formulier dienaangaande door onze vaderen opgesteld, onder de voorlichting des Heiligen Geestes.

Door de Synode werd vooropgesteld, dat het niet aangaat de vragen te verzwakken, door te eischen dat de doopeling zou antwoorden „te wenschen" wat er gevraagd wordt. Zoomin iemand van nature Christus en Zijn weldaden bezit, zoomin kan hij van zichzelf dat wenschen. Door dit uit het oog te verliezen, zou men in Remonstrantsche wateren verzeild raken.

Ook is in het formulier sprake van het wezen des geloofs, waardoor de uitverkoren zondaar Christus wordt ingelijfd en Hem aanneemt. Op dezelfde wijze spreken de Formulieren van Eenigheid van het geloof, alsook het Formulier des Heiligen Avondmaals.

De Synode besluit: a. het Formulier onveranderd te handhaven; b. dat de kerk niemand mag weren die in een rechten weg gedoopt wil worden.

(Wordt vervolgd)

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen