Leviticus (98)

7. Hij zal ook beide de bokken nemen, en hij zal die stellen voor het aangezicht des HEEREN, aan de deur van de tent der samenkomst.
De twee geitebokken door de vergadering gebracht, werden door de hogepriester gekeurd en ten zondoffer bestemd, aan de noordzijde van het altaar. Daarna bracht hij deze voor de deur der samenkomst. Deze plaats verbeeldde de plaats des gerichts (zie Lev. 4 : 4) Daar was de rechterstoel van Jehova. Daar werd de zonde van het volk veroordeeld en in het zondoffer gestraft. Waar aan de goddelijke gerechtigheid was genoeg gedaan (in het zondoffer Christus) kon de zondaar de Heere ontmoeten en werd genade geschonken voor schuldigen.
8. En Aäron zal de loten over die twee bokken werpen; een lot voor den HEERE en een lot voor de weggaande bok.
Volgens de Joodse overlevering had deze loting als volgt plaats: Op die plaats des gerichts stond de hogepriester en plaatste de ene bok aan zijn rechterhand en de andere aan zijn linkerhand. Vervolgens stak hij zijn hand in een urn, een ander zegt een vierkante bus, waarin zich twee gelijke loten d.i. houten schijfjes bevonden. Het ene had het opschrift "le Jehova" wat we mogen vertalen met "den HEERE gewijd". Op het andere lot stond geschreven "la Azazel". Hij nam zonder te zien wat er op geschreven stond, een lot in zijn rechterhand en legde dat op de bok aan zijn rechterzijde. Het andere lot nam hij in zijn linkerhand en legde dat op de bok aan zijn linkerzijde.
Het ene lot wees de bok aan die de Heere aan Hem wilde geofferd zien.
Het andere lot wees aan de "weggaande bok".
Een lot voor de weggaande bok, d.i. Azazel!
Daarover zijn vele verklaringen gegeven. Ook M. Henry wijst daarop en schrijft: "Sommigen denken, dat geitebokken voor het zondoffer gekozen werden, omdat het aanstotelijke der zonde door de onaangename reuk der dieren wordt voorgesteld; anderen denken omdat de demonen, die de heidenen toen aanbaden, hun aanbidders dikwijls in de gedaante van bokken verschenen, en God daarom Zijn volk verplichtte bokken te offeren, opdat zij nooit in verzoeking zouden zijn aan bokken offeranden te brengen".
De verscheidenheid van verklaringen vindt zijn aanleiding in het woord Azazel, waarvan de kantt. ook spreken bij de aantekening van de "weggaande bok".
Het woord Azazel komt nergens in de Bijbel voor in de Statenvertaling. Om een voorbeeld te geven van de verklaring van de betekenis van die naam geven we verschillende betekenissen:
a. de weggaande bok, b. als een werkwoord gebruikt, uit de weg ruimen, c. de betekenis van een verwilderde of woeste streek, d. de naam van een demon, een sterke die afvallig is.
In elk geval we moeten vasthouden aan het voorschrift des Heeren. Deze twee bokken worden samen genoemd één zondoffer. Beide zijn van één natuur, van dezelfde leeftijd en van dezelfde gedaante.
9. Dan zal Aäron de bok, op welke het lot voor de HEERE zal gekomen zijn, toebrengen, en zal hem ten zondoffer maken.
Dat betekent dat Aäron deze brengt naar de plaats waar deze geslacht moet worden en toebereid tot het zondoffer, dat is aan de zijde van het koperen brandofferaltaar.

10. Maar de bok, op dewelke het lot zal gekomen zijn om een weggaande bok te zijn, zal levend voor het aangezicht des HEEREN gesteld worden, om door hem verzoening te doen; opdat men hem als een weggaande bok naar de woestijn uitlate.
Ook wanneer men vasthoudt aan het gegeven dat de twee bokken één zondoffer zijn, wordt ook de weggaande bok voor het aangezicht des HEEREN gesteld om door hem verzoening te doen. Dan komt weer, al is het niet in de tekst maar wel in de Kanttekeningen, het woord Azazel voor. Dan is het volgens de Kanttekeningen, een plaats zo genoemd.
Hoewel we in het vervolg daarop hopen terug te komen, willen we nu enkele verklaringen laten horen van godgeleerden over de beide bokken, waardoor verzoening geschieden zou, op verschillende manier zoals het lot het heeft bepaald.
De kerkvader Hieronymus (met anderen) ziet in de bok die geslacht werd typerend Christus ter dood veroordeeld en in de weggaande bok, Barabbas die door de Joden verkoren werd om vrijgelaten te worden. Dit laatste kunnen we niet overnemen, gezien de nadere beschrijving van de weggaande bok in bovenstaand vers en in vers 21 en 22. Weer anderen zien in de twee bokken de voorstelling van de menselijke natuur die sterven kon en de goddelijke natuur, die niet kan lijden noch sterven van Christus. Daartegenover moeten we stellen dat Christus' naturen zelfs niet in de dood gescheiden zijn.
Calvijn spreekt in zijn commentaar aldus: De vervulling van beide beelden werd in Christus getoond, want Hij was het Lam Gods (Wiens offer de zonden der wereld teniet gedaan heeft), en opdat Hij een uitvaagsel zou zijn, werd Zijn luister in Hem geblust en werd Hij door de mensen verworpen.
De eerste bok sprak van de noodzakelijkheid van de verzoening door het bloed. De tweede, daaraan zo nauw verbonden, sprak van de vergeving door verzoening. De ene werd geslacht ten teken van de voldoening aan Gods gerechtigheid en heiligheid. De andere werd weggezonden ten teken van de vergeving of het wegdoen van de zonde door de goedertierenheid Gods.
Of wij schoon zwaarlijk hebben, Heer, misdaan
Nochtans bewijst ons Uw goedheid voortaan,
En wil ons helpen, o Heere en God mijn!
Al is 't dat wij al arme zondaars zijn.
Ps. 85, Datheen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen