Comelis van Dorp "Bewerkt tot Zijn zalige dienst". Gebonden, 142 bladzijden, geïllustreerd. Prijs ƒ 24,90.

BOEKENNIEUWS

Voor ons ligt het boek "Bewerkt tot Zijn zalige dienst", beschreven door Cornelis van Dorp. Zowel het Ten Geleide als het hoofdstuk "Wie was Cornelis van Dorp" zijn van de hand van de heer F.R. Don te Maassluis. In het eerste wordt vrij omstandig de wijze waarop het oorspronkelijke geschrift uit 1898 in handen van inleider Don is terechtgekomen, beschreven. Het tweede geeft een goed gedocumenteerd en uitvoerig levensverhaal van Van Dorp. We maken daarin kennis met de buitenkerkelijk opgevoede Cornelis, die door enkele mensen gewaarschuwd wordt om zijn leven anders in te richten. Als hij op 26-jarige leeftijd - hij is dan inmiddels getrouwd en vader van twee kinderen - bij uitzondering de kerk bezoekt, keert hij naar huis met een hart vol droefheid over zijn zonden. Vanaf dat ogenblik wordt hij een trouwe kerkganger en als de Heere met hem doorwerkt schrijft hij, nauwelijks twee zonda­ gen later, een brief aangaande zijn geestelijke ervaringen aan een van de mannen die hem destijds vermaand heeft. Hoewel deze man begrijpelijkerwijs zeer verblijd is met deze tijding, bouwt hij Cornelis niet op, maar wijst hem op Christus als de enige Weg. De Heere laat Zich niet onbetuigd en leidt hem in de heilgeheimen in en bijna vier jaar later, op 3 oktober 1848, leerde hij Christus kennen als zijn persoonlijke Borg. Het zijn deze leidingen des Heeren die Van Dorp, die tien jaar later diaken wordt in de Christelijke Afgescheiden gemeente in zijn woonplaats, op schrift stelt. Dat doet hij in een twaalftal samenspraken tussen twee personen, Bekommerd en Bevestigd geheten. Van Dorp laat ons daarin in zijn geestelijke wederwaardigheden en ervaringen blikken.

Huiselijk leed bleef hem niet bespaard: van vijf van zijn elf kinderen stond hij niet alleen aan de wieg, maar ook aan het graf Op 13 april 1898 mag hij zijn pelgrimsstaf neerleggen, op de leeftijd van 79 jaar en exact vijf maanden.

Na zijn overlijden worden - overeenkomstig zijn wilsbeschikking - de samenspraken gedrukt. In hetzelfde jaar rolt het boekje "Gods leidingen met Cornelis van Dorp" bij Van Deventer in 's-Gravenzande van de drukpers. Het wordt echter niet in de handel gebracht, zodat het een verdienstelijk werk van Don is geweest om dit zeer schaars voorkomende boekje aan de vergetelheid te ontrukken door een heruitgave te verzorgen.

En dan moge het niet alleen om het boekje op zich gaan, maar om het werk des Heeren in het hart van een gevallen Adamskind. "Mogelijk geldelijk verlies werd weggestreept tegen eeuwige winst", zo laat Don ons weten als hij de bereidwilligheid opmerkt van de Vlaardingse uitgever die deze heruitgave verzorgde en aandurfde.

Na de samenspraken volgt een gedeelte onder de titel "Mededelingen van de schrijver van zijn gemoedstoestanden tijdens zijn bekering", gedateerd 6 januari 1848. Daarin doet Van Dorp een helder verslag van zijn omzetting en vernieuwing. In feite valt dit boekje dus in enkele onderdelen uiteen: een inleiding en korte levensbeschrijving, de samen- spraken en een verslag van de bekering van de schrijver. Een zeer uitvoerig notenapparaat completeert het boek.

Over de inhoud van deze samenspraken enkele korte opmerkingen. Daaraan voorafgaande willen wij niet onvermeld laten, dat de opvattingen van wijlen ds. G.H. Kersten nogal eens worden genoemd als een excuus om toch vooral geen bekeringsgeschiedenissen of ervaringen uit het geestelijk leven te lezen. Dan baseert men zich op een artikeltje van ds. Kersten in De Saambinder van 22 mei 1924, waarin hij naar aanleiding van een hem toegezonden bekeringsgeschiedenis met het verzoek tot recensie, schrijft dat men beter een oudvader ter hand kan nemen. Wie ds. Kersten zodanig citeert, doet hem tekort als zou hij het lezen van dergelijke boekjes hebben ontraden. Dat is echter beslist niet zo. We weten dat hij andere bekeringsgeschiedenissen warm heeft aanbevolen, óók in De Saambinder! Zijn bezwaren richtten zich met name op het "maatstafelement", door sommigen gehanteerd om het eigen leven te meten aan de levenservaringen van anderen. Soms ook waren zijn bezwaren gericht op onschriftuurlijke uitspraken die in bepaalde bekeringsverhalen te lezen waren. Dat geldt evenwel niet het boekje van Van Dorp. En wat het meten van eigen zielservaringen aan die van anderen betreft, zo moet het boek van Van Dorp niet gelezen worden. In de samenspraken treffen we een duidelijke taal aan. Bekommerd en Bevestigd geven de verschillende standen in het genadeleven weer. Dit gedeelte van het boekje is het meest uitgebreide deel en telt 71 bladzijden. Bekommerd ziet er zo naar uit, dat de Heere hem nadere ontdekkingen schenkt en Bevestigd geeft vanuit de praktijk van het zieleleven aanwijzingen en raadgevingen. We leren daarin Bevestigd niet als een hoogstaand mens kennen, maar als een die niettegenstaande de grote zaak die hij in zijn leven mocht ervaren, toch geringe gedachten van zichzelf heeft. Zo spreekt hij er van op blz. 85 ".... het gebeurt wel eens, dat wij 's winteravonds met veel gebrek en stamelende de Heere groot maken..." Tevens maken we kennis met een ontmoeting tussen Bekommerd en ds. P. Los.

In de daarop volgende beschrijving van de gemoedstoestanden tijdens de bekering van de schrijver lazen we, dat hij gedurende het Kerstfeest van 1848 zo verlangend had uitgezien of de Heere Zich bij vernieuwing aan zijn ziel mocht openbaren. Het is hem niet te beurt gevallen. Moedeloos en vol strijd of het ware werk des Heeren wel in zijn ziel verheerlijkt was ging hij de daarop volgende nieuwjaarsdag naar de kerk. Daar behaagde het de Heere om het verbond te vernieuwen en Zich opnieuw te openbaren. Van Dorp mocht ervaren met een verrassend God van doen te hebben!

We kunnen slechts wat aanstippen uit dit lezenswaardige boekje. Het bevat veel geestelijk onderwijs. De uitgever heeft het boek van een fraaie omslag voorzien. Het boek telt zeven illustraties. Zou een tweede druk nodig zijn, dan zouden enkele druk-en spellingsfouten gecorrigeerd moeten worden; interview (blz. 11), ds. Middel (blz. 17), litteken (blz. 17), majestueus (blz. 26), onmiddellijk (blz. 69), verloochenen (blz. 95), uiterst (blz. 131) enz. Tevens - hoewel dit niet de primaire bedoeling van schrijver, inleider en uitgever is geweest - biedt dit werk een blik op de geestelijke ervaringen en achtergronden van een afgescheidene binnen de contouren van de kleine kerkgeschiedenis. Hoe eenvoudig veelal de meesten van de eerste afgescheidenen ook mochten zijn, uit dit boekje blijkt dat er waren die een gefundeerde kennis van de waarheid bezaten, niet alleen in de beschouwing, maar ook in de beoefening. En ook dat element heeft meegewogen bij de totale indruk die dit boekje bij ons heeft nagelaten: goed om te lezen en te herlezen.

Gouda,

J. Mastenbroek.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen