Een geloofstestament in Genève

Met enorme kracht spuit de fontein uit het Meer van Genève omhoog. Op 140 meter hoogte waaiert de waterstraal voor de kust van de Zwitserse stad uit. De wind blaast de wolk dan deze, dan gene kant op.
Zo krachtig was de invloed die vanuit Genève uitging ten tijde van de Reformatie en daarna: het gereformeerde gedachtegoed waaierde uit, dan de ene, dan de andere kant op.
In deze stad gaf de grote reformator theologisch onderwijs, doordacht hij de gereformeerde leer en verzond hij onnoemelijk veel brieven. Zijn geschriften hadden gezag en kregen een zegenrijke uitwerking, wereldwijd.
Calvijn heeft bijna de helft van zijn leven in Genève gewoond. Een gedenksteen herinnert aan de plaats waar zijn woonhuis stond: aan de Rue de Chanoines (de straat die nu naar hem genoemd is: Rue Jean-Calvin). Wie verder omhoog loopt, komt bij de St. Pierre, de kerk waar Calvijn vaak heeft gepreekt. Het interieur, gezuiverd van de roomse beeldendienst, is heel eenvoudig gebleven.
Er staat een stoel die van Calvijn geweest zou moeten zijn, maar dat is dubieus.
Het museum naast het kerkgebouw vertelt de geschiedenis van de kerkhervorming. Op deze plaats stond vroeger een klooster waarin menige kerkelijke vergadering is gehouden, ook de vergadering waarin de burgers van Genève op 21 mei 1536 voor de Reformatie kozen.
Fragmenten uit Calvijns werk klinken in het Auditorium aan de andere kant van de kerk. In dit gebouw gaf de reformator colleges.
In een park staat het Reformatiemonument dat in 1909, vier eeuwen na Calvijns geboorte, werd gebouwd: 100 meter lang, 10 meter hoog. In het midden staan beelden van Calvijn, Farel, Beza en Knox. Alle vier werkten ze in Genève.

De smeekbede van Farel
Johannes Calvijn vestigde zich aanvankelijk tegen wil en dank in de stad waar hij uiteindelijk zoveel invloed kreeg. In juli 1536, op doorreis naar Straatsburg, vroeg Guillaume Farel hem in Genève te blijven. De schrijver van de Institutie, amper 27 jaar oud, zou er van grote betekenis kunnen zijn. Hij had veel bezwaren, maar nadat Farel hem indringend op zijn verantwoordelijkheid aansprak, wist Calvijn dat de Heere hem hier een arbeidsveld wees.
Samen met Farel nam hij de Reformatie ter hand. Roomse elementen werden uit de eredienst verwijderd.
De Woordverkondiging kwam centraal te staan. De bevolking werd dringend opgeroepen tot een Bijbelse levenswandel.
Calvijn werkte 25 jaar in Genève.
De jaren 1538-1541 bracht hij door in Straatsburg, na een conflict met het Geneefse stadsbestuur over de kerkelijke tucht. Tijdens die verbanningsperiode trouwde hij met Idelette de Bure.

Gaan in gehoorzaamheid
De reformator mocht naar Genève terugkeren toen kardinaal Sadoleto de stad probeerde terug te winnen voor de Rooms-Katholieke Kerk.
Calvijn zag tegen die terugkeer op, maar wist zich opnieuw naar Genève geroepen. Aan Farel schreef hij: ‘Ik breng mijn hart aan de Heere ten offer. Ik heb mijn geest gevangen gegeven in gehoorzaamheid aan God’.
Sommige mensen dachten dat hij in zijn eerste preek wel vol verwijten zou zijn richting het stadsbestuur dat hem had weggejaagd. Maar niets van dat alles: hij pakte de vervolgstoffen weer op en ging gewoon verder waar hij drie jaar eerder gebleven was.
Calvijn, op 39-jarige leeftijd weduwnaar geworden, verteerde zijn krachten in de dienst des Heeren. Dag aan dag legde hij zich toe op prediking en onderwijs. Hij schreef Bijbelcommentaren en verdedigde de gereformeerde leer tegen ketterijen. Tijdens een ziekteperiode werkte hij op bed aan een heruitgave van de Institutie.
De predikantsopleiding die hij in 1559 stichtte, trok studenten uit grote delen van Europa. De straat waaraan de academie begon, is later naar de eerste rector genoemd: Rue Theodore de Beze. Toen Calvijn in 1564 stierf, waren er zo’n 1500 studenten.

Testament
De reformator werd maar 54 jaar.
Ondanks een zwakke gezondheid heeft hij bijzonder veel werk verzet.
Tijdens zijn laatste les, op woensdag 2 februari 1564, legde hij Ezechiël 20 uit. Vier dagen later hield hij met grote moeite zijn laatste preek.
Vijf weken voor zijn overlijden liet hij in zijn testament vastleggen: ‘Eerst dank ik God, dat Hij medelijden met mij heeft gehad en mij uit de afgrond van de afgodendienst heeft getrokken om mij tot het licht van het Evangelie te brengen en mij deel te geven aan de zaligmakende leer; wat ik niet waard was. Hij heeft mij verdragen met al mijn fouten en zwakheden, waarmee ik honderdduizendmaal verdiend had door Hem verworpen te worden. En nog veel meer: Hij heeft Zijn genade zo ver uitgestrekt dat Hij mij en mijn arbeid gebruikt heeft tot bevordering en verkondiging van de waarheid van Zijn Evangelie. Zo verklaar ik dat ik leven en sterven wil in dit geloof en dat ik geen andere hoop of verwachting heb dan deze, dat God mij uit genade aangenomen heeft’.

Scherpenzeel, L. Vogelaar

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen