Eerstgeborene

Aanname

De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat ondergetekende nooit over deze vraag had nagedacht. Onder het Oude Verbond werd sterk in de mannelijke lijn gedacht. Ook de grondtekst lijkt deze gedachte te bevestigen. Maar toen we enkele (oudere) Bijbelverklaringen ter hand namen, rees enige twijfel. In de oude verklaring van Patrik, Polus en Wels lezen we bij de eerstgeborenen in Egypte: ‘Zoo menschen als beesten, het zy van ‘t vroulyk of manlyk geslachte’. K. Aug. Dächsel schrijft in zijn commentaar (op Exodus 12 vers 30b ‘want er was geen huis waarin niet een dode was’) : ‘Er kan gevraagd worden, of er dan in ieder huis een eerstgeborene was, in de zin van eerstgeboren zoon of dochter. Men vergete echter niet, dat hier niet van eerstgeboren kinderkens sprake is, maar van eerstgeborenen. Ook de vader of de moeder, ook de man of vrouw, ook de dienstbare kon een eerstgeborene zijn. En dan werden deze getroffen’. De onder ons bekende Matthew Henry maakt een andere exegetische keus. Hij schrijft: ‘Hier zien wij de zonen der Egyptenaren, namelijk hun eerstgeborenen, gedood (…). Welk een kreet er toen opging er was een groot geschrei in Egypte, een algemene klage, een rouwbedrijf voor hun enige zonen (bij velen) en bij allen voor hun eerstgeborenen’.

Al wat mannelijk is

Na enig onderzoek menen we dat we inderdaad moeten denken aan eerstgeboren zonen. En in lijn daarmee is ook het antwoord op de tweede vraag bevestigend: de Bijbel wijst inderdaad bij ‘eerstgeborenen’ op zonen.
Het antwoord vinden we in Exodus 13. In hoofdstuk 12 is ons beschreven hoe Mozes op Gods bevel de tiende plaag moest aanzeggen. De verderfengel zou door zowel Egypte als Gosen gaan en alle eerstgeborenen doden. Tenzij er op Gods aanwijzen, ontkoming zou worden gezocht achter het bloed van het Paaslam. De Heere maakt onderscheid waar het niet was: de weg ter ontkoming werd niet aan de Egyptenaren bekendgemaakt, wel aan het volk van Israël. Dat is een zijspoor, maar lezer(es), is het ons weleens een wonder geworden dat de Heere tot ons het Evangelie van vrije genade zendt, terwijl velen op aarde nimmer hoorden van een weg ter ontkoming?
Na deze ontzaglijke nacht beveelt de HEERE, de Verbondsgod, dat alle eerstgeborenen onder Zijn volk Israël Zijn eigendom zijn en daarom voor Hem en Zijn dienst afgezonderd moeten worden. ‘Heilig Mij allen eerstgeborene, wat enige baarmoeder opent onder de kinderen Israëls, van mensen en van beesten; dat is Mijne’ (Exodus 13 vers 2). Kanttekening 2 schrijft bij die eerstgeborene: ‘te weten, die mannelijk is’. Vervolgens horen we van de opdracht en gebruiken bij de ‘lossing’ of vrijkoping. Een eerstgeborene behoefde dan niet te dienen in het heiligdom. Het zal duidelijk zijn dat het dan alleen over de zonen ging!
In het Nieuwe Testament krijgen we een bevestiging als Jozef en Maria naar de tempel gaan voor deze ‘lossing’. Daar lezen we: ‘Gelijk geschreven is in de wet des Heeren: Al wat mannelijk is dat de moeder opent, zal de Heere heilig genaamd worden’ (Lukas 2 vers 23). Het Nieuwe Testament werpt hier licht op het Oude Verbond.
Ten slotte, alles wijst heen naar de Eerstgeborene van de Vader. Hij, Die tevens de Eniggeborene genaamd wordt, heeft Zijn bruidskerk gelost, ja verlost van de eeuwige dood. Ook u/jou tot zegen?

VRAAG?

Heb jij/hebt u ook een vraag? Mogelijke vragen over onderwerpen binnen de doelstelling van De Saambinder kun jij/kunt u mailen naar ds. B. Labee of hem per post toezenden (zie colofon). Er volgt -zo mogelijk- altijd een reactie.
Echter alleen als de redactie het waardevol acht voor de lezers, volgt een antwoord op jouw/uw vraag in een nummer van De Saambinder.
Graag wel wat geduld. Er liggen nog tientallen vragen op een reactie te wachten.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen