modernisering bij het besturen van een gemeente

Het is de bedoeling in dit hoofdstuk aandacht te besteden aan enkele punten die bij het openbaar bestuur van de laatste jaren mede centraal staan.

De roep om openheid, inspraak en democratisering van bestuur wordt steeds meer gehoord. Vele gemeentebesturen geven aan deze aandrang toe. Hoe dient de houding van een SGP-raadslid te zijn? Enkele inleidende opmerkingen vooraf.

1. De burgemeester heeft er voor te zorgen dat dag en uur van de raadsvergaderingen) ter openbare kennis worden gebracht. Voorts is het gebruikelijk dat de burgers zich kunnen abonneren op de voor stellen van b. en w. aan de gemeenteraad en op de raadsnotulen. Het blijkt dat hiervoor in het algemeen weinig gegadigden zijn.

2. In aansluiting op het vorenstaande: de vergaderingen van de gemeenteraad zijn openbaar, behoudens uitzonderingen.

Welke mogelijkheden heeft de burger nog meer om zich op de hoogte te stellen van het gemeentelijk beleid?

Via plaatselijke of regionale bladen worden velen jp de hoogte gehouden van het gemeentelijk "wel en wee". Ook ten aanzien van het gewenste beleid kan men zich over het algemeen voldoende uiten:

a. bij de verkiezing van raadsleden;

b. tijdens de zittingsperiode van een raadslid kan men deze persoonlijk benaderen.

Tenslotte kan men gebruik maken van het spreekuur van de burgemeester. In grotere gemeenten kent men ook een spreekuur van de wethouders .

Ondanks weinig bezoek tijdens de gemeenteraadsvergaderingen en minimalebelangstelling voor abonnementen op raadsvoorstellen en - notulen wordt de roep om mede-bestuur steeds groter. Bestuurders van kleine en middelgrote gemeenten weten dat dit veelal zijn oorzaak vindt in de zogenaamde import. De verhouding gevestigden/nieuwelingen geeft in menig dorp c.q. stad aanleiding tot meer of minder ernstige spanningen. Men wenst: - hoorzittingen; - werkgroepen; - enquêtes; - spreekrecht vanaf de publieke tribune en niet in de laatste plaats het instellen van commissies. Om met het laatstgenoemde te beginnen. Artikel 2 van het Ge-

meenteprogram der SGP handelt over bestuursorganen.

Het derde lid van dit artikel en het derde lid van artikel 3 vermelden de staatkundig gereformeerde standpunten ten opzichte van commissies. Er zijn vijf soorten commissies:

a. door de raad ingestelde commissies met het oog op de behartiging van bepaalde belangen (zgn. funktionele raden);

b. door de raad ingestelde commissies met het oog op de behartiging van de belangen van een deel van de gemeente (zgn. wijkraden);

c. door de raad op voorstel van b. en w. ingestelde vaste commissies van advies en bijstand aan burgemeester en wethouders; ,

d. door b. en w. ingestelde commissies van advies uitsluitend voor de advisering van dit college;

e. door de burgemeester ingestelde commissies van advies uitsluitend voor de advisering van de burgemeester.

De onder c. bedoelde commissies dienen b. en w. van advies en bijstand. De samenstelling en bevoegdheden worden door de gemeenteraad bepaald. Het is toegestaan dat niet-raadsleden deel uitmaken van dergelijke commissies. De mogelijkheid van het "aantrekken" van deskundigen is dus in ruime mate aanwezig. Kennelijk acht men dit nog niet voldoende! Men wenst funktionele raden en wijkraden.

De funktionele raden behartigen veelal bepaalde belangen. Aan deze commissies kunnen beslissingsbevoegdheden van de gemeenteraad en van het college van b. en w. worden overgedragen! Bij een onderzoek in 1976 is gebleken dat deze commissies zich overwegend bezighouden met:

welzijn, vorming en ontspanning! ! Veel van dergelijke commissies hebben tot taak het beheer of bestuur(!) van gemeentelijke eigendommen en voorzieningen. In artikel 2 van het Gemeenteprogram van de Stichting is hieromtrent opgemerkt: "Beheerstaken worden in uiterste noodzaak en omgeven met de nodige waarborgen aan commissies opgedragen". Het mag beslist niet ruimer geformuleerd en geïnterpreteerd worden!

Naast de funktionele raden kennen we ook wijkraden, die op een bepaald deel van een gemeente zijn gericht. Aan de wijkraden en dorpsraden kan een adviserende bevoegdheid worden gegeven. Maar ook het beheer van accommodaties en andere bevoegdheden.

Wijk- en dorpsraden met een adviserende bevoegdheid behoeft voor een SGP'er geen bezwaar te zijn, mits er geen strijdigheden zijn met het SGP-Beginselprogram en derhalve met het Gemeenteprogram. In de toekomst zal de zaak van wijk- en dorpsraden zeker de aandacht

vragen in verband met de gemeentelijke herindelingen. Ten aanzien van een wijk- en dorpsraad met beheers- en andere bevoegdheden geldt hetzelfde als voor de funktionele raden.

In de praktijk bestaan er wijkraden met bevoegdheid tot het verlenen van allerlei vergunningen, bijv. loterijen, openingstijden horecabedrijven etc.

Behalve principiële bezwaren tegen funktionele- en wijkraden met beheers- en andere dan adviserende bevoegdheden zijn er ook vele praktische bezwaren. Enkele feiten:

a. Als niet-raadsleden over bepaalde zaken meebeslissen en meestemmen gaat men voorbij aan de verantwoordelijkheid van het raadslid (leden).

b. Door de instelling van raden met vergaande bevoegdheden ontstaat in feite een (beperkte) extra bestuurslaag. Dit leidt veelal tot een onsamenhangend gemeentelijk beleid. Menigmaal zijn de financiële lasten niet gering.

Ten aanzien van de overige reeds genoemde inspraakmogelijkheden kan worden opgemerkt dat deze veelal geëist worden in het kader van de mondigheid en het geëmancipeerd zijn van de mens en soms omdat men geen of weinig vertrouwen heeft in een gemeenteraad c.q. college van burgemeester en wethouders. Laat deze wereldgelijkvormige eisen en wensen geen ingang vinden binnen onze Partij, v ant in wezen is de grond daarvan hoogmoed. Ons politiek optreden dient als uitgangspunt te hebben: Tot de wet en tot de getuigenis! zo zij niet spreken naar dit woord, het zal zijn, dat zij geen dageraad zullen hebben (Jes. 8 : 20). Matthew Henry verklaart deze tekst zeer duidelijk:

"Tot de wet en tot de getuigenis! Daar zult gij zien wat goed is en wat de Heere van u eist. Maak Gods wetten tot uwe raadgevers, en gij zult goed geraden worden. Merk op: a. Welk gebruik wij moeten maken van de wet en van de getuigenis: wij moeten spreken naar dat woord; dat moeten wij ons tot ons richtsnoer maken, er ons naar regelen, er raad aan ontlenen, er ons toe begeven, en ons in alles er door laten besturen en regeren; wij moeten met deze gezonde woorden, 1 Tim 6:3, instemmen, en van de dingen Gods spreken.

b. Waarom wij dit gebruik moeten maken van de wet en de getuigenis; omdat wij overtuigd zullen worden van de grootst: mogelijke dwaasheid, zoo wij het niet doen. Zij, die niet instemmen met het Woord van God, bewijzen dat er geen licht, geen morgenlicht - dat is de betekenis van het woord- in hen is; zij hebben geen recht besef van de dingen, zij verstaan zichzelven niet, noch het onderscheid, dat er is tussen goed en kwaad, waarheid en leugen".

Als dit met recht betracht mag worden dan hebben we geen overdreven behoefte aan openheid etc., MAAR aan de openbaring van Gods Woord en Wet aan onze ziel, voor het eeuwig en tijdelijk welzijn!

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen